Mor Çatı
Mor Çatı Kadın Sığınağı Vakfı; kadınlara karşı şiddetin önlenmesi için çalışmalar yapan, aile içi şiddete uğramış kadınlara psikolojik ve hukukî destek veren ve barınak sağlayan bir sivil toplum örgütü. Vakıf adında ve kampanyalarda kullanılan mor renk, şiddet sonucu meydana gelen yaralanmaları vurgulaması için tercih edilmiştir.
Tarihçe
Mor Çatı Kadın Sığınağı Vakfı 1990 yılında kuruldu[1] ancak Mor Çatı hareketinin tarihçesi 80'li yılların başlarına gider. 1981-84 yılları arasında Yazko bünyesinde kadınlar feminizmi tartışmaya başladılar ve Somut dergisinde bu konuda yazılar yayımlanmaya başladı.[1] 1984 Nisan'ında Kadın Çevresi kuruldu ve pek çok yabancı feminist yayın Türkçeye çevirildi.[1] 1987 yılında Çankırı'da bir yargıcın "Kadının sırtından sopayı, karnından sıpayı eksik etmemek gerekir," diyerek bir kadının boşanma talebini reddetmesi sonucu Dayağa Karşı Kadın Dayanışması eylemleri gerçekleştirildi.[1] Aynı yıl Cağaloğlu'nda Geçici Modern Kadın Müzesi açıldı ve kadın tanıklıklarına dayalı, kolektif olarak hazırlanan "Bağır! Herkes Duysun!" kitabı yayımlandı.[1]
Kampanya sürecinde ortaya çıkan tanıklar; karşılaştığı şiddet nedeniyle hukukî ve tıbbî destek ile barınağa ihtiyaç duyan kadınların çokluğu dayanışma ağlarının oluşturulmasını gerekli kıldı. 1989 yılı Ocak ayında şiddete maruz kalan kadınların hukukî ve pratik destek alabilecekleri bir telefon ağı oluşturuldu. Aynı yıl Mor İğne kampanyası, 1990'da Bedenimiz Bizimdir kampanyası yapıldı.[1] Bir süre sonra dayanışma ağlarının da yetmediği anlaşıldı ve aile içindeki şiddete karşı mücadeleyi yaygınlaştırmak amacıyla 1990'da Mor Çatı Kadın Sığınağı Vakfı kuruldu.[1]
Faaliyetler
Dayanışma merkezi
Gönüllü dayanışması: Mor Çatı gönüllülerinin bir kısmı şiddetten kurtulmuş kadınlar olmakla birlikte gönüllülük için böyle bir şart yoktur. Mor Çatı'da gönüllü olabilmek için atölyelere katılmak gerekir.
Mor Çatı'ya, günde ortalama 10 civarında başvuru yapılmaktadır. Aile içi şiddet nedeniyle başvuran kadınlarla genellikle önce telefonda görüşülür. Ardından yapılan yüz yüze görüşmede, seçenekler birlikte gözden geçirilir, şiddetin sorumlusunun kadınlar olmadığı vurgulanır. Kadınlara, kendileri ile ilgili en doğru kararı yine kendilerinin alabilecekleri hatırlatılır.
Psikolojik destek: Psikolojik danışmanlık, şiddet yaşamanın getirdiği umutsuzluğu, suçluluk duygusunu, utanç ve korkuyu yenebilmek, yeni yaşam seçenekleri oluşturabilmek için sağlanır. Bu alanda çalışma yapan herkesin öncelikle hiçbir kadının şiddeti provoke ettiğine ya da bunu "hak ettiğine" inanmaması beklenir. Kısacası şiddet gören kadınlara destek verecek psikologların "eşitlikçi" bakış açısına sahip olmaları gerekir.
Hukukî destek: Şiddete uğrayan kadınların büyük bir çoğunluğu, yasal haklarını ve bunları nasıl kullanacaklarını bilmemektedir. Kadınların bu ihtiyaçları gönüllü avukatların verdiği hukuksal danışmanlık ile karşılanmaktadır. Hukuk alanında çok sık gözlenen bir durum, uygulayıcıların kadından yana olmayan yaklaşımları nedeniyle var olan yasalardaki olumlu hükümlerin bile uygulanamamasıdır.[2] Bu nedenle hukuksal danışmanların da "eşitlikçi" bakış açısına sahip olması büyük önem taşır.
Sığınaklar
Mor Çatı, bugüne kadar 3 ayrı kadın sığınağı çalışması yürüttü. Bunlardan birincisi 1995-1998 yılları arasında gerçekleştirildi. Bu sığınak 350 kadın ve 250 çocuğa şiddetsiz bir yaşam olanağı sağladı.[3]
2005 Ekim ayında Beyoğlu Kaymakamlığı, Dünya Bankası'ndan aldığı kredi ile açacağı sığınağın Mor Çatı tarafından yürütülmesini önerdi. Bu işbirliği Başbakanlığın 2006/17 sayılı kadın ve çocuklara yönelik şiddete karşı mücadele genelgesine uygundu. Mor Çatı’nın dayanışma merkezi ve sosyal çalışmacı, psikolog, psikiyatr, avukat gibi gönüllüleri aracılığıyla destek verdiği bu çalışma 3 yıl sürdü. Aralık 2008’de Beyoğlu Kaymakamlığı kaynak bulamadığı gerekçesi ile bu çalışmayı durdurdu.[3]
Mor Çatı, bağımsız sığınak faaliyetini Mart 2009’dan bu yana Şişli Belediyesi, Avrupa Komisyonu Türkiye Delegasyonu gibi kuruluşlardan ve sponsorlardan sağladığı destekle sürdürüyor.
Atölye çalışmaları
Mor Çatı, dayanışma merkezi ve sığınakların feminist yöntemlerle yürütülmesi ile kadına yönelik şiddete karşı farkındalık yaratılması amacıyla 2 ayrı tür atölye çalışması gerçekleştirmektedir. 2012 yılına kadar 10’u aşkın belediye Mor Çatı’dan bilgi ve deneyim paylaşmak üzere atölye çalışması talep etmiştir. Diğer kadın örgütleri ile ortak yapılan atölyelerin sayısı ise 100’e yakındır.[4]
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- Mor Çatı Kadın Sığınağı Vakfı resmî sitesi