Mumbar dolması
Bazı bölgelerde bumbar dolması olarak da adlandırılır. Koyunun kalın bağırsaklarının iç harç ile doldurulmasıyla yapılan bir çeşit dolma türüdür. Türkiye'nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi illerinin büyük çoğunluğu ve Doğu Anadolu Bölgesi'nin bazı illerinde yapılmaktadır. Yazın pek tercih edilmeyip, kışın daha fazla tüketilir.
Birecik yöresine ait bir tarif aşağıdadır:
Bağırsağın Hazırlanması
Taze bağırsağın içi boşaltılır, kaba kirlerinden arındırılır, etrafı ve içindeki bağırsağın haricindeki dokular, tabakalar kazınır, tekrar tekrar iç dış yapılarak yıkanır. Bir gün (iki gün de olabilir) tuzlu suda bekletilir. Birkaç saat aralıklarla tuzlu su yenisiyle değiştirilir. Tekrar iç dış yıkanır.
İç Harç
Malzemeler:
- Koyunun iç yağı (karaciğer gibi organların yanındaki yağ dokusu)
- Pirinç veya bulgur
- Kıyma
- Soğan
- Toz biber
- Karabiber
- Biber salçası
- Domates salçası
- Çeşitli baharatlar
İç malzemeler hazırlanıp, birbirine katılıp, köfte yoğurur gibi iyice yoğrulur.
Doldurma
Doldurmada kabak oyacağı ile kolaylık sağlanabilir: Mumbarın bir ucundan başlayarak, dış yüzünü iç yüzüne çevirme yaparken, iç harç; kabak oyacağı ile mumbarın içine yerleştirilir.
Pişirme
Tencere konan mumbarın üst hizasına kadar kaynar su konulur. Tuz ilave edilir. Kapak kapatılır. Orta hararetli ateşte pişmeye bırakılır. Bağırsağa dokunur dokunmaz kopacak hale gelene kadar pişirilir.
Alternatif: Pişme tamamlanınca, tencere içeriğini tepsiye koyun ve bir süre fırında kızartın. Çok lezzetli görünecektir. Ya da, kapağı açık halde pişirmeye devam edilirse de renkte güzelleşme elde edilebilir.
Servise Hazırlama
Pişme tamamlanınca, sıcak sıcak servis edilmelidir. Büyükçe yayvan kaplara ya da tepsiye aktarılır. Tencere dibinde bir miktar suyu/yağı kalmışsa onu da üzerine gezdirin.
Not: İç yağı, çabuk donan bir yağ türü olduğundan, fazla bekletilmeden yenmelidir.