Ngô Đình Diệm
| Ngo Dinh Diem | |
|---|---|
 | |
| Güney Vietnam Devlet Başkanı | |
| Görev süresi 26 Kasım 1955 - 2 Kasım 1963 | |
| Yerine gelen | Dương Văn Minh |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 3 Ocak 1901 Hué, Vietnam |
| Ölüm | 2 Kasım 1963 Saygon, Güney Vietnam |
Ngo Dinh Diem,[1][2][3][4][5] Vietnamca yazılışıyla Ngô Đình Diệm (d. 3 Ocak 1901 - ö. 2 Kasım 1963), 1955-1963 arasında Güney Vietnam'ın devlet başkanı. Baskıcı bir yönetim kurmuş ve askeri bir darbe sonucu öldürülmüştür.
Soylu bir ailenin oğluydu. Ataları 17. yüzyılda Katolikliği benimsemiş ilk Vietnamlılardı. 1930'larda İmparator Bao Dai'nin içişleri bakanı olarak görev yaptı. 1945'te Ho Şi Minh'e bağlı birlikler tarafından yakalandı.Katoliklerin desteğini kazanmayı amaçlayan Ho'nun kuzeydeki bağımsız hükümete katılması yolundaki önerisini reddederek Vietnam'dan kaçtı ve sonraki 10 yılın büyük bölümünü yurtdışında geçirdi. 1954'te Güney Vietnam'da ABD desteğinde kurulan hükümetin başına geçmek üzere sürgünden döndü. Rejimi muhalifi gruplar ve siyasal hizipler arası çatışmalar nedeniyle parçalanmış durumda olan Güney Vietnam'da baskıcı bir yönetim kuran Diem, önemli yönetim kadrolarına akrabalarını yerleştirdi. Katolik olması ve Katolikleri kayırması, Güney Vietnam'da nüfusun çoğunluğunu oluşturan Budacılar arasında hoşnutsuzluk yaratırken toprak reformu yapacağı yolundaki sözünü de tutmadı.
Diem'in başkanlığı sırasında komünistler ve yönetime karşı mücadele eden Vietnam Demokratik Cumhuriyeti'nin (Kuzey Vietnam) desteklediği Vietnam Ulusal Kurtuluş Cephesi gücünü önemli oranda artırdı. Diem'in komünistlere yardım ettikleri gerekçesiyle yüzlerce Budacıyı hapsettirmesi ve öldürtmesi, sonunda ABD'nin desteğini yitirmesine yol açtı. 1 Kasım 1963'te gerçekleştirilen ve ABD'nin de gizlice desteklediği darbeden bir gün sonra kurşuna dizilerek öldürüldü.
Kaynakça
- ↑ Hürriyet ansiklopedik yıllığı (1974), Hürriyet Gazetesi, sf. 441
- ↑ Revue de la Faculté des sciences politiques, 22. cilt (1967), Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi, sf. 250: "Bu adam Ngo Dinh Diem olacaktı."
- ↑ Öztuna, Yılmaz. Devletler ve hânedanlar, 3. cilt (1989), Türkiye Cumhuriyeti Kültür Bakanlığı, sf. 240: "Güney Vietnam'da ise Ngo-dinh-Diem(1955-1963) başkan oldu"
- ↑ Özek, Çetin. Faṣizm ve devrimci halk cephesi, Ant Yayınları, sf. 263
- ↑ Sönmezoğlu, Faruk. Uluslararası ilişkiler sözlüğü: uluslararası politika, diplomasi tarihi, uluslararası örgütler, uluslararası hukuk, uluslararası iktisat, ülkeler (1992), Cem Yayınevi, sf. 345