Nunavik İnuitçesi

Nunavik İnuitçesi
Inuttitut, ᓄᓇᕕᒻᒥᐅᑎᑐᑦ Nunavimmiutitut
Ana dili olanlar Kanada (Nunavik, Nunavut)
Dil aileleri
Varsayılan
  • Nunavik İnuitçesi
Yazı sistemi İnuit hece yazısı
Dil kodları
ISO 639-3 –
Nunavimmiutitut ᓄᓇᕕᒻᒥᐅᑎᑐᑦ
İnuit dilleri coğrafyası ve Nunavimmiutitut (kırmızı)

Nunavik İnuitçesi ya da Nunavimmiut İnuitçesi (kendilerince Inuttitut, Nunavimmiutitut ᓄᓇᕕᒻᒥᐅᑎᑐᑦ ; İngilizce Nunavik dialect, Arctic Quebec Inuit, Québec Inuit), Kanada'da Quebec eyaletinin özerk Nunavik ilçesi ile Nunavut eyaletinin Sanikiluaq adasında yaşayan Nunavik İnuitleri (Nunavimmiut) tarafından konuşulan Doğu Kanada İnuitçesinin bir lehçesidir. Nunavik-Labrador lehçe grubunda sınıflandırılır[1]. Kanada 2001 nüfus sayımına göre Nunavik'teki 12.000 kişilik etnik nüfustan % 90 kadarı ana dillerini konuşabiliyor. İnuit hece yazısı ile yazılır. Güney Qikiqtaaluk (Baffin) İnuitçesine benzer. Fakat, idari olarak Nunavut'tan ayrı olması ayrışmayı körüklemektedir.

Diyalekt ve kabileleri

Coğrafya

Nunavik 'te ᑰᑦᔪᐊᕌᐱᒃ (Kuujjuaraapik/Great Whale River), ᐅᒥᐅᔭᖅ (Umiujaq), ᐃᓄᑦᔪᐊᖅ (Inujjuaq/Inukjuak), ᐳᕕᕐᓂᑐᖅ (Puvirnituq), ᒣᓚᓯᒃᑯᑦ (Mailasikkut/Chisasibi), ᐊᑯᓕᕕᒃ (Akulivik), ᐃᕗᔨᕕᒃ (Ivujivik), ᓴᓪᓗᐃᑦ (Salluit), ᑲᖏᖅᓱᔪᐊᖅ (Kangiqsujuaq), ᖁᐊᖅᑕᖅ (Quaqtaq), ᑲᖏᕐᓱᒃ (Kangirsuk), ᐊᐅᐸᓗᒃ (Aupaluk), ᑕᓯᐅᔭᖅ (Tasiujaq), ᑰᑦᔪᐊᖅ (Kuujjuaq/Fort Chimo), ᑲᖏᖅᓱᐊᓗᑦᔪᐊᖅ (Kangiqsualujjuaq), ᑕᕐᐸᖓᔪᖅ (Tarpangajuq) ve ᑭᓪᓕᓂᖅ (Killiniq/Port Burwell) şehirlerinde konuşulur.

Nunavut 'ta yalnızca ᓴᓂᑭᓗᐊᖅ (Sanikiluaq) adasında konuşulur. Ayrıca, 1953 Yüksek Arktik Tehcirinde Inukjuak'tan sürgün edilen İnuit göçmenler tarafından Resolute ile Grise Fiord'da da konuşulur[2]

Karşılaştırma

Kivalliq Aivilik Kuzey Qikiqtaaluk Güney Qikiqtaaluk Nunavik Nunatsiavut anlamı
niviakkiaq niviaqsiaq niviaqsaaq niviaqsiaq niviatsiaq niviatsiak kız
uvanga uvanga uvanga uvanga uvaqa uvak ben
tablu tablu tallu tallu tallu talluk çene
itigak itigak isigak itigak itigak itigak ayak
tuktu tuktu tuktu tuttu tuttu tuttuk rengeyiği
qugyuk qugjuk qugjuk qujjuk qujjuk kutjuk kuğu
nirliq lirliq/nirliq nirliq nirliq nirliq nillik Kanada kazı
aarluk aarluk aarluk aarluk aarluk aalluk katil balina
hikhik siksik siksi sitsik sitsik sitsik gelengi
aqidjgiq aqiggiq aqiggiq aqiggiq aqiggiq akiggik kar kekliği
ahaangiq ahaangiq ahaangiq ahaangiq ahaangiq ahaangik telkuyruk
arviq arviq arviq arviq arviq avvik Grönland balinası
qingmiq/qimmiq qimmiq qimmiq qimmiq qimmiq kimmik köpek
iqaluk iqaluk iqaluk iqaluk iqaluk ikaluk balık
kumak kumak kumak kumak kumak kumak bit
hila sila sila sila sila sila gök, hava
ii ii ii ii ii ii evet
naung/naagga nauk/aakka aakka/naagga aukka/aggaq naggai/nauk aukang hayır
iglu iglu iglu illu illu illuk ev
tupiq tupiq tupiq tupiq tupiq tupik çadır
qaryuq qarjuq qarjuq qarjuk qajjuk katjuk ok
qanik qanik qanik qanik qanik kanik kar tanesi
arya arja arja arja ajja atjak kül
atiq atiq atiq atiq atiq atik ad
napaaqtuq napaaqtuq napaaqtuq napaaqtiq napaattuq napaattuk ağaç/odun
angatkuq angakkuq angakkuq angakkuq angakkuq angakkuk şaman
huluk suluk suluk suluk suluk suluk tüy
qayaq qajaq qajaq qajaq qajaq kajak Eskimo kayığı
kanuhaq kannujaq kannujaq kannujaq kanusaq kannujak bakır
atauhiq atausiq atausiq atausiq atausiq atausik 1
malruuk marruuk marruuk marruuk maqruuk magguuk 2
pingahut pingasut pingasut pingasut pingasut pingasut 3
hitamat sitamat tisamat sitamat sitamat sitamat 4
tallimat tallimat tallimat tallimat tallimat tallimat 5
arvinraq arviniqtut arviniliit pingasuujuqtut pingasuujurtut pingasuujuttut 6
qulit qulit qulit qulit qulit kulit 10

Kaynakça

  1. ↑ http://www.languagegeek.com/inu/inuktitut.html
  2. ↑ Shelley Tulloch (2005), Aulapkainahuarniq Inuit Uqauhiinnik Nunavunmi ᐃᓄᐃᑦ ᐅᖃᐅᓯᖕᒋᑦ ᐊᔾᔨᐅᓇᖏᑦᑐᑦ ᓄᓇᕗᒻᒥ Preserving Inuit Dialects in Nunavut, research report. Prepared for the Office of the Languages Commissioner of Nunavut Iqaluit, Nunavut, January 2005

Bibliyografya

This article is issued from Vikipedi - version of the 2/26/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.