Omdurman Muharebesi
Omdurman Çarpışması | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Mahdist Savaşı | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Birleşik Krallık Mısır Hidivliği | Sudan | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Horatio Herbert Kitchener | Abdullah Taaşi |
Omdurman Çarpışması, Tümgeneral Sir Herbert Kitchener komutasındaki Britanya-Mısır kuvvetlerinin, Mehdici lider Abdullah Taaşi'nin kuvvetlerini yenilgiye uğrattığı çarpışma (2 Eylül 1898). Mehdicilerin 1881'de ele geçirdiği Sudan topraklarının İngiliz yönetimine girmesi sonucunu doğurmuştur.
İngilizler Omdurman'a yönelik saldırının hazırlıklarına Temmuz 1898'in sonlarında başladılar. Nil'in Altıncı Çağlayanının batı kıyısında, Matemma'nın yukarısındaki Vad Hamid'de bekleyen Kitchener'a bağlı kuvvetler, Kahire'den gelen takviye birlikleriyle 24 Ağustos'ta 26 bin kişiye (8,200 İngiliz ve 17,600 Mısır askeri) ulaştı. Mehdici kuvvetlerin sayısı 40 bin kişiyi buluyordu; ama silahları Kitchener'ın modern silahlarıyla baş edemeyecek ölçüde basitti. İngiliz Ordusu'nun 44 topu ve 20 Maxim Topu (ağır makineli tüfek) mevcutken, Nil Nehri'ndeki on gambotta bulunan 36 top ve 24 Maxim Topu da ayrıca destek vermişti.
İngilizlerin komutası altındaki düzensiz bir Arap kuvveti Mavi Nil'e kadar direnişi kırmak üzere ırmağın doğu yakası boyunca ilerlerken, Kitchener komutasındaki İngiliz-Mısır ordusu hiçbir direnişle karşılaşmadan batı yakasında ilerledi. Küçük İngiliz filosu 1 Eylül'de ırmağın her iki yakasındaki kaleleri topa tutarak Omdurman surlarını delmeyi başardı. Omdurman'ın 6.5 km yukarısında, batı yakasındaki Eceyca'da ordugah kuran Kitchener, 2 Eylül'de Mehdici kuvvetlerinin üst üste iki saldırısını geri püskürttü. Mehdici kuvvetlerini makineli tüfekler ve modern silahlar kullanarak kırdıktan sonra, klasik süvari saldırısıyla karşı hatları yararak Omdurman üzerine yürüdü. İngilizler kente girerken Mehdici kuvvetlerin büyük bölümünü katletti. Mehdiciler 10 bin ölü, 10 bin yaralı ve 5 bin tutsak verirken, İngilizlerin toplam kaybı 50 kişi dolayında kaldı.
II. Dünya Savaşı sırasında Büyük Britanya başbakanı olan Winston Churchill, ilk kitabı olan The River War'da (Nehir Savaşı) beş İngiliz askerinin ölümüne karşı, çoğu silahsız 7 bin Sudanlının katledildiği Omdurman Savaşı'nda, İngilizlerin kahramanlığını efsaneleştirmiştir.[1]