Pakfront

Pakfront, Alman kuvvetlerince II. Dünya Savaşı sırasında Doğu Cephesi’nde geliştirilen bir askeri savunma taktiğidir. Tank cephesi olarak Türkçe’ye çevrilebilecek olan bu kavram, Almanca tanksavar topuna verilen addan gelmektedir. Almanca PanzerabwehrKanone (tank savunma topu) sözcüğünün baş harflerinden türetilmiştir. Kızıl Ordu kısa sürede bu taktiği kendi savunma sistemlerine entegre ettiler ve onu, son derece etkili bir şekilde Kursk Savaşı (Temmuz – 1943) sırasında kullandılar.

Doğu Cephesi’nde 1941 yılı sonları ve 1942 yılında, çok sayıda Sovyet tankının taarruzları sırasında Almanlar, kendi tanksavar savunmalarındaki bir yetersizliği fark ettiler. Tek bir komuta altında toplanmaksızın tek ya da küçük gruplar halinde kullanılan tanksavar silahları, Sovyet taarruzlarının sayısal üstünlüğü karşısında eziliyordu.

Tank cephesi, bu Sovyet üstünlüğüne karşı geliştirilmişti. Hedeflerin belirlenmesinden ve ateş idaresinden sorumlu bir subayın komutası altında on kadar tanksavar topu bir araya getirilerek bir tanksavar cephesi oluşturuldu. Bu şekildeki bir düzenleme, tüm topların belirlenmiş hedeflere ateş açmasıyla, özellikle pusu etkisinin bir anda kendini göstermesine olanak sağlıyordu. Topların tek hedefe ateş açması sonucu, isabet şansı artmış oluyor, dolayısıyla hedefin ateşe karşılık verme olasılığı da düşürülüyor.

Bu taktiğin son derece etkili olduğu görüldü ve kısa sürede Kızıl Ordu tarafından kendi sistemine uyarlandı. Sıklıkla, kendi ateş hatlarında çok sayıda tanksavar cepheleri, mayın tarlaları, tank hendek ve engelleri ile birlikte kullanıldı. Sovyet sisteminde pusu taktiği daha belirgin biçimde uygulandı. Tüm toplar, önemli bir tek hedefe (çoğu kez ağır zırhlı araçlar) nişan alıyor ve komutla aynı anda ateş edebiliyordu. Böylece silahların bileşik etkisi gerçekten de hedefin anında imha olmasını sağlıyordu. Bu teknik özellikle Alman komuta tanklarına ve ağır zırhlı araçlara karşı etkili oldu. Sovyet tanksavar cephesine karşı Almanlar da panzerkeil sistemini geliştirdiler, bu sistem, sınırlı bir etkiye sahipti.

Kursk Savaşı’nda Sovyet tanksavar cephesi Kursk çıkıntısının güney kesiminde Alman taarruzlarını yavaşlatırken kuzeyde tamamen durdurdu. Panzerkeil, yetersiz bir önlem olarak kaldı.