Palu

Koordinatlar: 38°42′14″K 39°57′4″D / 38.70389°K 39.95111°D / 38.70389; 39.95111

Palu
  İlçe  
Elâzığ İli Siyasi Haritası
Türkiye'de yeri
Koordinatlar: 38°42′14″K 39°57′4″D / 38.70389°K 39.95111°D / 38.70389; 39.95111
Ülke Türkiye
İl Elâzığ
Coğrafi bölge Doğu Anadolu Bölgesi
Yönetim
 - Kaymakam Mehmet Öztürk [1]
 - Belediye başkanı Mehmet Sait Dağoğlu (AK Parti)
Yüzölçümü [2]
 - Toplam 840 km2 (324,3 mi2)
Rakım [3] 1.050 m (3.445 ft)
Nüfus (2015)[4]
 - Toplam 18,922
 - Kır 9,757
 - Şehir 9,165
Zaman dilimi UDAZD (+3)
İnternet sitesi: http://www.palu.bel.tr/

Palu, Elâzığ'ın bir ilçesidir.

1 belde, 36 köy, 35 mezra ve 10 mahalle bulunmaktadır.[5] Beyhan Beldesi’nde 4 mahalle mevcuttur. 2014 yılı sonu itibariyle toplam nüfusu 20.035, merkez nüfus ise 9.454’dür.[5] Güneyde Arıcak ve Alacakaya Elâzığ il merkezi, kuzeyde Kovancılar ilçesi ile komşudur.

Tarihçe

Palu Kalesi
Küçük Cami

Tarihi milattan önceki yıllara dayanır. Bölgede bilinen en eski kavimler Hurriler, Hititler ve Urartulardır. Özellikle Tuşba (bugünkü Van) şehri olan Uratula'nde Urartu Kralı Menaus'a ait taş kitabe vardır. Bu kitabeden Palu'ya Sebitaruas, Harput çevresinine de Surani adı verildiği öğrenilmektedir.

Sophene Krallığının başkentliği yapmıştır. Sophene Krallığından MÖ. 300 yıllarda yazılmış olan ve halen İranın kuzeyinde bulunan Darius kitabelerinde bahsedilmektedir. Darius, Elâzığ ve Tunceli bölgesinde ikamet eden halka Zazana olarak hitap etmiştir. Sophene krallığından kalma en önemli eser Palunun örencik köyü yakınlarındaki Şemşat kalesidir.

Urartular'dan sonra bölgeye hakim olan Soa ait Arsanosta şehrinin kalıntıları ilçenin Örencik köyü yakınlarında bulunmuştur. Palu daha sonra sirasiyla Roma, Bizans, Arap ve tekrar Bizans egemenlikleri altında kalmıştır.

1071 Malazgirt Meydan Muharebesi ile bölge Selçuklu hakimiyetine geçmiştir. Selçuklu devletinin yıkılmasından sonra Palu, daha sonra Osmanlı hakimiyeti altına girmiş ve bu dönemde Kuzey-güney hattı üzerinde önemli bir ticaret merkezi haline gelmiştir. Yavuz Sultan Selim, Doğu (Çaldıran) seferi dönüşünde Palu bölgesini komutanlarından Karacimşit Bey emrine tımar olarak vermiştir.

Coğrafya

Kasaba ve köylerinin %70'i dağlık ve engebeli arazide kurulmuş olup, dağınık bir yerleşim şekli arz etmektedir.

İlçe arazisi Murat Nehri civarındaki düzlükler ile güneydeki doğu toros silsilesini oluşturan Akdağlar'dan meydana gelir. İlçe toprakları 410 kilometrelik bir alana sahip olup bu yüzölçümün %70'i dağlık, % 24 dalgalı, %10 ova ve % 3.1 yayladır. Dalgalı ve dağınık arazi ilçe topraklarının %86.9 gibi bir oranın oluşturmaktadır. Doğu Toros silsilesi içinde bulunan Akdağlar en yüksek noktası 2500 metre rakımlıdır.

Murat nehri ilçe topraklarının içinden geçmekte olup, vadisi genellike dik ve sarptır. Palu karasal iklim bölgesinde olup yıllık sıcaklık ortalaması 13 C° dolaylarındadır. Yağışlar genellikle ilkbahar ve sonbahar aylarında görülür.

Yıllık yağış miktarı 430 m³'tür. Keban Barajı'nın yapılmasından sonra Palu ve çevresinde iklim hissedilir derecede yumuşamıştır. İlçe, orman örtüsü bakımından zengin olmayıp sınırları içerisinde 615 hektar bozuk baltalık orman bulunmaktadır.

Nüfus

Yıl Toplam Şehir Kır
1965[6] 57.818 4.035 53.783
1970[7] 64.633 5.385 59.248
1975[8] 72.860 5.489 67.371
1980[9] 78.901 7.112 71.789
1985[10] 88.512 7.562 80.950
1990[11] 32.247 7.900 24.347
2000[12] 25.550 10.103 15.447
2007[13] 22.019 8.894 13.125
2008[14] 22.729 9.069 13.660
2009[15] 21.795 8.837 12.958
2010[16] 20.772 8.652 12.120
2011[17] 20.509 8.775 11.734
2012[18] 20.377 9.187 11.190
2013[19] 23.066 9.480 13.586
2014[20] 20.035 9.454 10.581
2015[21] veri yok veri yok veri yok

Tarım

İlçe arazilerinin büyük bir çoğunluğunun dağlık olması ilçede toprağa bağlı tarımcılık yapılmasını olumsuz yönde etkilemektedir. Son yıllarda bölgede başgösteren terör hareketleri hayvancılığı uğraş alanı olmaktan neredeyse çıkarmıştır. Bu sebeplerle hem tarım ve hem de hayvancılık çok küçük işletmeler bazında yapılabilmektedir. Ancak sulanabilir arazisi olan bazı köylerinde şekerpancarı, tütün gibi endüstriyel bitkiler ve sebzeler yetiştirilebilmektedir.Şuan ekonomi bakımından yükselen bi trend göstermektedir.

Sanayi

İlçede faaliyet gösteren T.C Ziraat Bankası ve Sümerbank satış magazası dışında ticaret hukukuna göre hiçbir sanayi ve ticari işletme mevcut değildir. Ancak ölçekli marangozhane ve doğrama atölyeleri mahalli ihtiyaçları karşılayacak düzeydedir.

Ulaşım

İlçe sınırları içerisinde karayollarına ait 106 kilometrelik il yol ağı mevcuttur. Bunlardan 8 kilometrelik Palu - Kovancılar arası ve 29 kilometrelik Palu-Baltaşı-Gülüşkür köprüsü, 23 kilometre Palu-Beyhan asfaltı, 40 kilometre Palu - Arıcak asfaltıdır. Geriye kalan kısım ise geçit vermeyen yol olduğu tespit edilmiştir.

Takriben 200 kilometre uzunluğunda olan köy yollarından, Palu - Üçdeğirmenler, Palu-Seydili ile Palu-Baltaşı yol bağlantısı üzerinde Karasalkım, Gömeçbağlar, Karacabağ Köy yolları asfalttır. Ayrıca ilçe merkezi ile Elâzığ il merkezi arasında her yarım saatte olmak üzere gerek belediye otobüsleri ile gerekse özel halk minibüsleri ile ulaşım yaz-kış sağlanmaktadır.

Turizm

İlçenin gezilip görülebilir yerleri arasında Palu Kalesi, Eski Hamam, Kilise, Urartu Kralı Menaus'a ait taş kitabe, Cemşitbey Camii ve türbesi, Dükkanönü Camii, Küçük Camii, Ulu Camii, Alacalı Mescid ve Tarihi Palu köprüsü sayılabilir.

Kaynakça

  1. http://www.palu.gov.tr/?sayfa=icerikler&islem=katoku&no=4
  2. http://www.hgk.msb.gov.tr/urunler/diger/il_ilce_alanlari.pdf
  3. http://www.yerelnet.org.tr/ilceler/ilce_belediye_koordinat.php?ilceid=198507
  4. "2014 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6WFCr5S95. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
  5. 1 2 http://www.palu.gov.tr/?sayfa=icerikler&islem=oku&no=24
  6. "1965 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bspeg1Rd. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  7. "1970 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Btn8NDzV. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  8. "1975 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtpanxFy. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  9. "1980 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtuV5WHV. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  10. "1985 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtwTdMag. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  11. "1990 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bty9d3Wj. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  12. "2000 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu0CQuQT. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  13. "2007 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu1qM9g3. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  14. "2008 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu3eGM9h. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  15. "2009 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuCqLTMu. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  16. "2010 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuEvEzqX. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  17. "2011 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuGmzpNz. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  18. "2012 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6EZxW6bg3. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
  19. "2013 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6NPUnhKLS. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
  20. "2014 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6WFCr5S95. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
  21. "2015 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.

Dış bağlantılar

This article is issued from Vikipedi - version of the 11/14/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.