Pamukçuk
Pamukçuk ya da oral kandidiyaz, Candida albicans mantarının ağız mukozasında yaptığı enfeksiyondur. "Pamukçuk" adı genelde bebeklerin ağzında görülen enfeksiyon için kullanılmakla beraber yetişkinlerin ağzında veya boğazında meydana gelen kandida enfeksiyonları için de kullanılır.
Belirtileri
Ağızda beyaz, krem rengi veya sarı benekler. Benekler biraz yükseltilidir. Genelde beneklerin altında ağrı olmaz. Benekler kazındığı zaman altları biraz kanama olur. Yetişkinlerde pamukçuk ağız ve boğazda rahatsızlık verici bir yanma duygusu verir. İlerlemiş vakalarda yutkunma zorluğu gürülür, enfeksiyon yemek borusuna (özofagus) yayılır. Pamukçuk olan bebekler süt emerken enfeksiyonu annelerine geçirebilirler. Ve mantarlar sayesinde oluşurlar.
Kimler risk altındadır?
- Yeni doğmuş bebekler
- Takma diş takanlar. Yeterince tükürük dolaşımı olmamasından dolayı damakta Candida ve çeşitli bakterilerden oluşan karışık enfeksiyon meydana gelir.[1]
- Antibiyotik veya kemoterapi tedavisi görenler. Bu etmenler Candida'yı kontrol altında tutan bakterileri öldürür.
- Uyuşturucu kullananlar.
- Kötü beslenenler.
- Diyabetliler. Candida albicans yüksek glikozlu ortamda çoğalır.[2]
- Bağışıklık yetmezliği olanlar (AIDS/HIV) veya immünosupresyon durumunda olanlar.[3]
- Bademcik ameliyatı sonrası hastalar.
- Hormon değişimleri yaşayan kadınlar, örneğin hamile olanlar veya doğum kontrol hapı kullananlar.
- Ağız kuruluğu (xerostomia) olanlar. Bu durumda ağızda bulunan mikroorganizmaların dengesi bozulabilir ve Candida çoğalabilir. Kuruluk bir hastalık değil, çeşitli hastalık veya durumların bir sonucudur.[4]
- Vajiniti olanlarla oral seks yapanlar.
- Akciğer sorunları (örneğin astım veya kronik obstrüktif akciğer hastalığı) için kortizol tedavisi görenler. Bu gruptakilerin riski düzenli olarak ilaç aldıktan sonra ağzı suyla çalkalayarak azaltılabilir.[2]
Tedavisi
Antimantar ilaçlar, örneğin nistatin, Fluconazole (Diflucan) , itraconazole veya amphotericin B ile tedavi edilebilir.
Dış bağlantılar
- Pamukçuk vakaları resimleri
- Ağız iltihaplanmaları (Prof.Dr. Gökhan Hakkı ALPASLAN)
- Merck Manual: Oral Thrush (İngilizce)
- MedlinePlus Medical Encyclopedia: Oral thrush (İngilizce)
- Childhood Illnesses - Thrush (İngilizce)
- Yeni doğanlarda pamukçuk (İngilizce)
Kaynakça
- ↑ Interactions between Candida Species and Bacteria in Mixed Infections. Howard F. Jenkinson & L. Julia. Douglas in Polymicrobial Diseases
- 1 2 Endocrinology an Integrated approach S.S. Nussey and S.A. Whitehead
- ↑ Pathologic Conditions Associated with AIDS Retroviruses at the National Center for Biotechnology Information. J.M. Coffin, S.H. Hughes, H.E. Varmus
- ↑ CNN Health Library