Papa Eftim

Papa Eftim
Doğum	Pavlos Karahisaridis 1884 İstanbulluoğlu, Akdağmadeni, Yozgat
Ölüm	14 Mart 1968 (84 yaşında) İstanbul, Türkiye
Din	Hristiyanlık (Ortodoks)

Papa Eftim, (Pavlos Karahisaridis daha sonra Zeki Erenerol (Yunanca: Παύλος Καραχισαρίδης) (d. 1884, Akdağmadeni, Yozgat - ö. 14 Mart 1968, İstanbul), Rum papaz. Türk Ortodoks Patrikhanesi kurucusu.

Hakkında

1884 yılında, Yozgat’ın Akdağmadeni kazasının İstanbulluoğlu Mahallesi'nde doğdu. Babasının adı Karahisarlı Baraş’tır. İlk ve orta öğrenimini Akdağmadeni’nde yaptı. Zekâsı ve çalışkanlığı sayesinde hocası Şevki Efendi’nin dikkatini çekti. Arkadaşlarının Kur'an ezberlemelerine imrenerek İncil’i ezberledi. 21 yaşında iken Ruhbanlık mesleğine girdi. 1908′de Ankara’ya gelerek babasının mesleği olan, manifaturacılığa başladı. 1912’de diyakos 1915’te seçimle papaz olarak 'Eftim' adını aldı ve Akdağmadeni’ne döndü. 1918′de Keskin Metropolit Vekili iken Fener Rum Patrikhanesi’ne karşı Müstakil Türk Ortodoks Patrikhanesi'ni kurdu ve ölümüne kadar başında kaldı. “Ben Türk dostu değil, Türkoğlu Türk Eftim’im” diyen Papa Eftim, Mart 1968′de, 84 yaşında iken vefat etti.

Atatürk'le tanışması

Keskin ilçesinin metropolit vekîli olan Akdağmadenli Papa Eftim, derhal kendisine bağlı cemaati toplayarak Fener Patrikhanesi’ni protesto etmiş ve milli mücadeleye katılma kararı almıştır. Bu karar, hemen Ankara Hükümeti’ne bildirilmiştir. 72 kilisenin vekili olan Eftim’in bu davranışı, İstanbul Hükümeti’nce zararlı görüldüğünden derhal tutuklanması emredilmiş, fakat bu emir, o sırada Keskin Kaymakamı bulunan Avni Bey tarafından yerine getirilmemişti. Bu sırada Fener Patrikhanesi’nin bütün dünya milletlerine hitaben neşrettiği bir beyanname, derin yankılar uyandırmıştı. Bu beyannamede şöyle deniliyordu: "Canavar, zalim Kemalistlerin zulmünden, biz Hristiyanları kurtarmaya geliniz! Ankara’daki zehirli yuvalarını yıkmak için acele ediniz!"

Türk Ortodoks Patrikhanesi'nin kuruluşu

Türk Bağımsızlık Mücadelesi'ni destekleyen Pavlos Karahisarithis tarafından 1921 yılında Kayseri'de kurulmuştur. Yozgat’ta kapı komşusu olan Çerkez Ethem sayesinde Mustafa Kemal’le tanıştı. 23 Nisan 1920’de Ankara’da Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin açılış duasını okuyan din adamları arasında Papa Eftim de vardı. Kurtuluş Savaşı’nda “Umum Anadolu Türk Ortodoksları Cemaatleri” olarak yer aldılar. Fener Rum Patrikhanesi'nin 1. Dünya Savaşı sonucu Yunanistan tarafını tutmasına karşılık Türk Ortodoks Patrikhanesi kurulmuş ve Papa Eftim'in cemaatini bu kilise çatısı altında toplanması kararlaştırılmıştır. 1924 yılında Karahisaridis ayinleri yönetmeye başlamış ve adını daha sonra Zeki Erenerol olarak değiştirmiştir. Cemaat mübadeleyi tabi tutulmuş, fakat Karahisaridis ile aile fertleri Türk hükümeti tarafından nüfus mübadelelerinden muaf tutulmuştur.

Yaşamının devamı ve ölümü

Savaş bittikten sonra Galata’daki Panagia Kilisesi’ne çekilerek dinî görevle meşgul olan Papa Eftim, 1968 yılında gözlerini hayata yumduktan sonra yerine oğlu Dr. Turgut Erenerol (2. Papa Eftim), ondan sonra da Selçuk Erenerol geçti (3. Papa Eftim).

Selçuk Erenerol’un ölümünden sonraysa hala görevde bulunan Paşa Ümit Erenerol (4. Papa Eftim), Türk Ortodoks Patrikhanesi'nin başında bulunmaktadır.

1991 yılında Türk Ortodoks Patrikhanesi'nin basın sözcülüğüne getirilen ve hâlen bu görevi yürüten torunu Sevgi Erenerol, Ergenekon davasında yargılanmıştır.