Paten
 |
Bu madde veya bölüm Tekerlekli paten maddesine çok benzemektedir ve bu iki maddenin tek başlık altında birleştirilmesi önerilmektedir. Birleştirme işlemi yapıldıktan sonra sayfaya {{Geçmiş birleştir}} şablonunu ekleyiniz. |
Paten, bot biçiminde deri ya da plastikten yapılan altına en az 2 tekerlek veya celik takılan, buzda ya da düz zeminde kaymak için kullanılan spor aletidir. Çelik buz pateni için kullanılır.
Genel olarak tekerlekli paten 3 ana parçadan meydana gelmektedir.
- Bot yani ayağın girdiği ayakkabı şeklindeki bot bölümü
- İc bot botun içinde ayağın rahat etmesini sağlayan kısım
- Tekerlekler ve Tekerleklerin takılı olduğu frame parçası ve bunların montajlı olduğu sert plastikten imal soul plate (bot'un alt kısmı) bölümü.
Alırken her parça farklı alınarak kişi kendine göre bir paten toplayabilir.
Tekerlekli patende de hareketler buz patenindekilere benzer. Sokakta kullanılan patenler, düzenli pistlere giderek paten yapmayı öğrenenlerin kullandıklarından farklıdır. Sokak patenlerinde genellikle kauçuk tekerlekler ve kare biçiminde kauçuk yastıklar vardır. Pistlerde kullanılan patenlerde ise ahşap tekerlekler ve yuvarlak kauçuk yastıklar bulunur. Bu tür patenleri kullananlar yalnızca öne arkaya ya da sağa sola eğilerek istedikleri yöne gidebilirler.
Hollandalılar 18. yüzyıldan beri yollarda tekerlekli patenlerle hareket etme alışkanlığı edinmişlerdir. Belçikalı müzik aletleri yapımcısı Joseph Merlin 1760'ta İngiltere'ye giderek yeni buluşu olan tekerlekli pateni Londra'da-ki seçkin bir toplantıda tanıttı. Keman çalarak paten yapıp konukların ilgi ve hayranlığını kazandı. Ama durmayı ve dönmeyi başaramadığı için bir aynaya çarpınca, ayna ve keman parçalandı, kendisi de ağır yaralandı.
1829'da Fransa'da tekerlekli patenin bulunmasından 10 yıl sonra, İngiltere'de ilk tekerlekli paten yapıldı. Ama bu sporun yaygınlaşması New Yorklu James L. Plimpton'un 1863'te kauçuk yastıklı, dört tekerlekli pateni bulmasından sonra oldu. İlk patenlerin tekerlekleri şimşirden yapılıyor ve kolayca kınlıyordu. Daha sonra, bilyeli yataklarda dönen çelik tekerlekli patenler yapıldı.
İlk tekerlekli paten pisti 1860'ta ABD'nin Rhode Island eyaletinde, Newport'taki Atlantik Oteli'nde açıldı. 1870'lerde ABD'nin çeşitli yerlerinde tekerlekli paten pistleri yapıldı. 1890'da ise Batı Londra'da Olympia'da dünyanın en büyük pisti açıldı. Asfalt ya da ahşap olan pist döşemelerinin en iyisi sert akçaağaç odunundan yapılır. Sürat ve artistik paten dallarında yapılan çeşitli şampiyonalarda tekerlekli patenle saatte gidilen en büyük uzaklık 35 km ve ulaşılan rekor hız saatte 41 kilometredir.
Tekerlekli paten sporu İngiltere'de ilk kez 1870'lerde yaygınlaştı. Ama bu ilk ilgi yalnızca birkaç yıl sürdü. En büyük ilgiyi 1909-12 arasında gören tekerlekli paten sporu, sinemanın gelişmesi ve I. Dünya Savaşı'nın çıkmasıyla hemen hemen yok oldu; ancak 1929'da yeniden canlanabildi.
1970'lerde tekerlekli küçük sörflere benzeyen kaykayları, gençler her yerde yaygın olarak kullanmaya başladı.
| ||||||||
