Peştu alfabesi

1651 yılında Nestâlik ile yazılan Hayrülbayan, Peştuca yazılmış bilinen en eski belgedir.

Peştu alfabesi (Peştuca: پښتو الفبې pax̌to alifbe), Arap alfabesinin Peştu diline uyarlanmış alfabe olup ek olarak Arapça'da bulunmayan sesler eklenmiştir.

Harfler

Peştu alfabesi 44 harften oluşmaktadır. Listede Peştuca'nın Güney, Orta ve Kuzey lehçeleri dahildir.

İsim UFA ALA-LC Transliterasyon Latin Unicode Yazılış Yalın
Sonda Ortada Başta
elif /[ɑ]/, /[ʔ]/ ā, ʾ ā, ʾ Ā ā, yok U+0627,
U+0622
ـا ـﺎ آ, ا آ, ا
be /[b]/ b b B b U+0628 ـﺐ ـﺒـ بـ ب
pe /[p]/ p p P p U+067E ـﭗ ـﭙـ پـ پ
te /[t̪]/ t t T t U+062A ـﺖ ـﺘـ تـ ت
ṭe /[ʈ]/ (veya tt) U+067C ـټ ـټـ ټـ ټ
se /[s]/ s S s U+062B ـﺚ ـﺜـ ثـ ث
jīm /[d͡ʒ]/ j j (veya ǰ) J j U+062C ـﺞ ـﺠـ جـ ج
če /[t͡ʃ]/ ch č Č č U+0686 ـﭻ ـﭽـ چـ چ
he /[h]/ / [x] h H h U+062D ـﺢ ـﺤـ حـ ح
xe /[x]/ kh x X x U+062E ـﺦ ـﺨـ خـ خ
ce /[t͡s]/ / /[s]/ ts (veya c) C c U+0685 ـڅ ـڅـ څـ څ
źim /[d͡z]/ / /[z]/ ż dz (veya j) Ź ź U+0681 ـځ ـځـ ځـ ځ
dāl /[d̪]/ d d D d U+062F ـﺪ ـﺪ د د
ḍāl /[ɖ]/ (veya dd) U+0689 ـډ ـډ ډ ډ
zāl /[z]/ z Z z U+0630 ـﺬ ـﺬ
re /[r]/ r r R r U+0631 ـﺮ ـﺮ
ṛe /[ɺ̢]/ (/[ɭ̆]/), /[ɻ]/ (veya rr) Ṛ ṛ U+0693 ـړ ـړ ړ ړ
ze /[z]/ z z Z z U+0623 ـﺰ ـﺰ
že /[ʒ]/ / /[d͡z]/ zh ž Ž ž U+0698 ـﮋ ـﮋ ژ ژ
ẓ̌e (güney)
ǵe (orta, kuzey)
/[ʐ]/ (güney)
/[ʝ]/ (orta)
/[ɡ]/ (kuzey)
ẓh (güney)
g'h (orta)
g (kuzey)
ẓ̌ (güney)
γ̌/ǵ (orta)
g (kuzey)
Ǵ ǵ (veya Ẓ̌ ẓ̌) U+0696 ږ ږ ـږ ـږ
sīn /[s]/ s s S s U+0633 ـﺲ ـﺴـ سـ س
šīn /[ʃ]/ sh š Š š U+0634 ـﺶ ـﺸـ شـ ش
ṣ̌īn (güney)
x̌īn (orta, kuzey)
/[ʂ]/ (güney)
/[ç]/ (orta)
/[x]/ (kuzey)
ṣh (güney)
k'h (orta)
kh (kuzey)
ṣ̌ (güney)
(orta)
x (kuzey)
X̌ x̌ (veya Ṣ̌ ṣ̌) U+069A ـښ ـښـ ښـ ښ
swād /[s]/ s S s U+0635 ـﺺ ـﺼـ صـ ص
dwād / zwād /[z], [d̪]/ z, d Z z, D d U+0636 ـﺾ ـﻀـ ضـ ض
twe /[t̪]/ t T t U+0637 ـﻂ ـﻄـ طـ ط
zwe /[z]/ z Z z U+0638 ـﻆ ـﻈـ ظـ ظ
ayn /[ʔ]/ ʻ ʻ yok U+0639 ـﻊ ـﻌـ عـ ع
ğayn /[ɣ]/ gh gh (veya γ) Ğ ğ U+063A ـﻎ ـﻐـ غـ غ
fe /[f]/ / /[p]/ f f F f U+0641 ـﻒ ـﻔـ فـ ف
qāf /[q]/ / /[k]/ q q Q q U+0642 ـﻖ ـﻘـ قـ ق
kāf /[k]/ k k K k U+06A9 ـک ـکـ کـ ک
gāf /[ɡ]/ g g G g U+06AB ـګ ـګـ ګـ ګ
lām /[l]/ l l L l U+0644 ـﻞ ـﻠـ لـ ل
mīm /[m]/ m m M m U+0645 ـﻢ ـﻤـ مـ م
nūn /[n]/ n n N n U+0646 ـﻦ ـﻨـ نـ ن
ṇūn /[ɳ]/ (veya nn) Ṇ ṇ U+06BC ـڼ ـڼـ ڼـ ڼ
wāw /[w]/, /[u]/, /[o]/ w, ū, o w, ū, o W w, Ū ū, O o U+0648 ـﻮ ـﻮ و و
gərda he
yuvarlak
/[h]///[ʔ]/, /[a]/, /[ə]/ h, a, ə h, a, ə H h, A a, Ə ə U+0647 ـﻪ ـﻬـ هـ ه
klaka ye
sert
/[j]/, /[i]/ y, ī y, ī Y y, Ī ī U+064A ـﻲ ـﻴـ يـ ي
pasta ye
yumuşak
/[e]/ e ē E e U+06D0 ـﯥ ـﯧـ ېـ ې
nārīna ye
eril
/[ai]/, /[j]/ ay, y ay, y Ay ay, Y y U+06CC ـی ـ ـ ی
x̌əźīna ye
dişil
/[əi]/ ạy əi Əi əi U+06CD ـۍ ـ ـ ۍ
fāiliya ye
sözlü
/[əi]/, /[j]/ ạy, y əi, y Əi əi, Y y U+0626 ـئ ـئـ ئـ ئ

Ayrıca bakınız

Kaynaklar

Dış bağlantılar

This article is issued from Vikipedi - version of the 9/19/2014. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.