Büyük Roma Yangını

Büyük Roma Yangını, 19 Temmuz 64 de başlayıp yaklaşık bir hafta süren ve Başkent Roma'nın yüzde onunun yanmasına neden olan büyük yangın.

Tarihçi Tacitus'a göre Büyük Roma Yangını 64 yılının 19 Temmuz gecesi Circus Maximus etrafında kümelenen dükkânların arasında başlamıştı.[1] Birçok Romalının taş duvarları olmayan ahşap evlerde oturmasından dolayı yangın oldukça hızlı biçimde bu bölgelere doğru sıçradı.[2] Yangın beş gün sonra tekrar güçlenmeden önce neredeyse kontrol altına alınmıştı.[3] Tarihçi Suetonius, yangının toplam altı gün ve yedi gece boyunca devam ettiğini iddia eder.[4] Yangın Roma'nın on dört bölgesinden dördünü tamamen, yedi tanesini ise kısmen küle çevirdi.[5] Yangın aynı zamanda Nero'nun sarayına, Jupiter Stator Tapınağı'na ve Vesta Tapınağı'ndaki ocağa da zarar verdi.[6]

Nero ve Büyük Yangın

Büyük Roma Yangını, 64 yılının 18 Temmuz gecesini 19 Temmuz'a bağlayan gece patlak verdi. Yangın, Circus Maximus'un güneydoğu köşesinde çabuk tutuşan mallar satan dükkânlarda başladı.[1]

Yangının ne kadar büyük olduğu konusu hala tartışmalıdır. Yangının olduğu sıralarda henüz 9 yaşında olan tarihçi Tacitus'a göre, çabucak büyümüş ve beş gün boyunca sürmüştü.[3] Yangın Roma'nın on dört bölgesinden dördünü tamamen, yedi tanesini ise kısmen küle çevirdi.[3] Yangının olduğu zamanda yaşayan bir diğer tarihçi olan ve yangından bahsederek geçerken onun hakkında yazan Yaşlı Pliny'dir.[7] Bu sırada yaşayan diğer tarihçiler Josephus, Dio Chrysostom, Plutarch ve Epictetus yangından bahsetmezler. Yangının boyutları hakkındaki bir diğer kaynak, Seneca'dan Paul'e giden taklit Hristiyan Mektubundaki ara değerleme de: "altı günde yüz otuz iki ev ve dört mahalle yandı ve yedinci gün durdu." diye bahsedilir.[8] Bu kaynak, kentin yaklaşık yüzde onunun yandığını belirtir. Roma'da, yaklaşık 1,700 özel mülk ve 47,000 apartman bloğu vardı.

Suetonius ve Cassius Dio'un söylediklerine göre, şehir yanarken Nero sahne elbiseleri içerisinde "Sack of Ilium"'u söylemiştir.[9] Her nedense, Tacitus yangın sırasında Nero'nun Antium'da olduğunu aktarır.[10] Tacitus, Nero'nun şehir yanarken lir çalıp şarkı söylemesinin sadece bir söylenti olduğunu söyler. Popüler efsaneler Nero'nun Roma yanarken keman çaldığını söyler ancak bu bir Anakronizm'dir (tarih hatası) çünkü o çağda keman henüz icat edilmemişti ve yaklaşık bin yıl daha da icat edilmeyecekti.[11]

Tacitus'a göre, Nero yangını duyar duymaz kendi kasasından ödediği yardım çabalarını organize etmek için aceleyle Roma'ya geri döndü.[10] Yangının ardından, Nero evsizlere sığınak sağlamak için sarayını açtı ve hayatta kalanların açlıktan ölmesini önlemek için gıda tedariğinin düzenli olmasını sağladı.[10] Yangın sırasında, yeni bir şehir geliştirme planı yaptı. Yangından sonra evler birbirinden ayrılarak briketten inşaa edildi ve geniş yollar üzerinde cepheleri revaklarla süslendi.[12] Nero aynı zamanda yangın nedeniyle açılan bir yerde Domus Aurea olarak bilinen bir saray kompleksi inşaa ettirdi.[13] Bu muhteşem saray 300 acre'lik (yaklaşık 1,214,056.926 m2) bir alana yayılmıştı ve imparator Nero'nun Colossus Neronis olarak bilinen 37 metre yüksekliğindeki bronz bir heykeli girişin hemen yanına dikilmişti.[14][15] Yeniden yapılanma için gerekli paralar nedeniyle, imparatorluğun eyaletlerine vergiler salındı.[16]

Yangına kimin ya da neyin neden olduğu belirsizdir. Tacitus'un dediğine göre Nero, Hristiyanları tutuklatmış ve mahkûm ettirmişti ancak bu insanların nefreti kundakçılık yapacak kadar fazla değildi."Tacitus, Yıllıklar XV.44</ref> Hristiyanlar suçlarını itiraf etmişlerdi ancak bu itirafın işkenceyle alınmış yanlış bir itiraf olup olmadığı bilinmemektedir. Suetonius ve Cassius Dio, Nero'yu delice bir arzuyla şehri yok etmek isteyen bir kundakçı olarak tasvir ederler.[17] Her halukârda, Antik Roma'da kazayla başlayan büyük yangınlar oldukça yaygındı. Gerçekte, Roma 69 yılında İmparator Vitellius ve .[18] 80 yılında İmparator Titus zamanında bir kez daha yanmıştı.[19]

Tacitus'a göre halk bir günah keçisi aramıştı ve dedikodular Nero'yu sorumlu tuttu. Suçlu olarak, Nero Hristiyanlar olarak bilinen bir tarikatı hedef gösterdi. Başkaları çarmıha gerilip yakılırken Hristiyanların köpeklere atılmasını emretti.

Tarihsel kaynaklara göre yangın

Yangın hakkındaki değişik kaynakalar üç tali kaynaktan gelir; Cassius Dio, Suetonius ve Tacitus. İçerisinde belki de Fabius Rusticus, Cluvius Rufus ve Yaşlı Pliny tarafından yazılmış tarihlerde bulunan birincil kaynaklar günümüze kadar ulaşmamıştır. Bu birincil kaynaklar çelişkili ve fazla abartılı olarak tanımlanırlar.[1] Bu tarihsel kaynakların gösterdiğine göre, Nero ve yangın hakkında en az beş farklı hikâye vardır:

Cassius Dio

Şehri yerle bir etme arzusuyla dolu olan Nero, sarhoş taklidi yapan adamlarını şehri yakmaya gönderdi. Nero, yangını Palatine tepesindeki sarayından şarkı söyleyerek ve Lir çalarak seyretti.[20]

Suetonius

Çılgınca bir kaprisle motive olmuş olarak Nero, açıktan açığa adamlarını şehri yakmaya gönderdi. Nero, yangını Esquiline Tepesindeki Maecenas Kulesinden şarkı söyleyerek ve Lir çalarak seyretti.[21]

Tacitus 1

Nero, adamlarını şehri yakmaya gönderdi. Nero, özel bir sahneden şarkı söyleyerek Lirini çaldı.[22]

Tacitus 2

Yangın bir kazaydı ve Nero Antium'daydı.[23]

Tacitus 3

Yangına, daha sonra suçlarını itiraf eden ve Nero tarafından cezalandırılan Hristiyanlar neden olmuştur.[24]

Yangının şekli hakkında yeni bulgular

Aslında yangına tam olarak neyin sebep olduğu konusu halâ tartışmalıdır. Halkın çoğu, özellikle zamanında, bunun bir Kundakçılık olduğuna inandı ancak yeni kanıtlar, bunun oldukça gerçekçi bir olasılık olarak sadece bir kaza olduğunu desteklemektedir. Tacitus, geçtiğimiz yüz yıla kadar kundakçılıkta dikkat edilen en popüler delil olarak, yangının rüzgara karşı yayıldığını gözlemledi. Yeni çalışmaların gösterdiğine göre, büyük yangınlar etrafındaki oksijeni tüketir, bu yüzden de daha fazla oksijen bulabilmek için alevler rüzgara doğru yayılırlar. . Tacitus, aynı zamanda doğal olmayan ve belki de kundakçılığın delili olabilecek şekilde yangının daha az tutuşabilir tapınak ve betondan zengin konutlarına doğru sıçradığını gözlemlemiştir. Günümüzde uzmanlar, binanın tamamı tutuşmaz malzemeden yapılmış olsa bile, kor ateşin pencerelere doğru gelmesi durumunda mobilyaların kolaylıkla alev alabileceğini bilmektedirler. Bu belki de binanın tamamının yanmasına yol açabilmektedir. Roma binaları, pencerelerinin korunmamış olması ve havalandırmalarının iyi olması nedeniyle özellikle bu tehlikeye karşı açıktı.

Popüler kültürde Büyük Yangın

Kaynaklar

Dış bağlantılar

Notlar

  1. 1 2 3 Tacitus, Yıllıklar XV.38
  2. ↑ Tacitus, "yıllıklar-xv-38"
  3. 1 2 3 Tacitus, Yıllıklar XV.40
  4. ↑ Suetonius, On iki Sezarın Hayatları, Nero'nun hayatı, 38
  5. ↑ Tacitus, Yıllıklar XV.41
  6. ↑ Tacitus, Annals XV.41
  7. ↑ Yaşlı Pliny, Natural Histories, XVII'de Pliny, "İmparator Nero’nun büyük yangınıyla devrilen" ağaçlardan bahseder.
  8. ↑ Paul ve Seneca arasındaki yazışmalar (taklit), Çevirmen M.R. James, belge 4. Yüzyıldan ve "en adi çeşitlerden biri." der.
  9. ↑ Suetonius, Nero'nun hayatı, 38; Cassius Dio, Roma Tarihi LXII.16
  10. 1 2 3 Tacitus, Yıllıklar XV.39
  11. ↑ Nero'nun keman çalmasıyla ilgili en eski kaynak; - William Cobbett, Toplumun orta ve yüksek sınıflarından genç erkeklere ve (sırası gelmişken) genç kadınlara öğütler, 1829
  12. ↑ Tacitus, Yıllıklar XV.43
  13. ↑ Tacitus, Yıllıklar XV.42
  14. ↑ Roth, Leland M. (1993). Understanding Architecture: Its Elements, History and Meaning, First, Boulder, (Mimariyi anlamak: esasları, tarih ve anlamı, ilk kaya) CO: Westview Press, 227-8. ISBN 0-06-430158-3
  15. ↑ Ball, Larry F. (2003). The Domus Aurea and the Roman architectural revolution (Domus Aurea ve Roma Mimari Devrimi). Cambridge University Press. ISBN 0-521-82251-3
  16. ↑ Tacitus, Yıllıklar XV.45
  17. ↑ Suetonius, Nero'nun hayatı 38; Cassius Dio, Roma Tarihi LXII.16
  18. ↑ Vespasian'ın kuşatması sırasında
  19. ↑ Suetonius, On iki Sezar'ın hayatları, Titus'un hayatı 8
  20. ↑ Cassius Dio, Roma Tarihi LXII.16-17
  21. ↑ Suetonius, On iki Sezar'ın hayatları Nero'nun hayatı, 38
  22. ↑ Tacitus, Yıllıklar XV.38-44
  23. ↑ Tacitus, Yıllıklar XV.38-39
  24. ↑ Tacitus, Yıllıklar XV.44
This article is issued from Vikipedi - version of the 7/28/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.