Sıcak karanlık madde
Sıcak karanlık madde (İngilizce: Hot Dark Matter (HDM)), karanlık maddenin varsayımsal parçacıklarının rölativistik (ışık hızına yakın) hızlarda seyahat eden yapısı.
Bilinen üç tip nötrinolar ve onların karşılığı olan antinötrinolar HDM’ler için bilinen adaylardır. ne ve nµ HDM olarak bilinirler, ancak deneysel açıdan nt’nin kütlesi yeterince küçük değildir.
Şayet nt’nin kütlesi diğer ikisinden herhangi birisinin kütlesinden çok daha fazla olsaydı, bu durumun sonucu olarak Ωo >> 1 olurdu, bu da evrenin ve belli nesnelerin yaşları ile uyumsuzluk gösterirdi. nt’nin deneysel olarak henüz kanıtlanmış olmasa da kütle konusunda ne ve nµ ile uyumlu olduğu farzedilmektedir.
- Ωntrnoh2= mntrno / 93eV. HDM’nin kütle katkısı;
- ΩHDM / Ωo= [(0.4) (Ns/6) (mprotc2 / 10eV) (Tradiationo / 2.74ºK)3 (Ho/100kps/Mpc)-2] Ns= tüm HDM parçacıklarının spin hallerinin toplamıdır.
Şayet var olan nötrinolar sadece bilinen nötrinolarsa Ns= 6 olur; Şayet, nötrinolardan daha önce çiftlerinden ayrılmış başka HDM parçacıkları varsa o halde Ns’nin değeri artar. Bu durum HDM kütlesinin 10 ile 100 eV/c2 olmasını gerektirir. 100 eV/c2’nin üzerinde bir kütleye sahip herhangi bir rölativistik parçacık evreni fazlaca kapatır, bu sebepten dolayı kütlenin bu değeri bir üst sınır olarak kabul edilmektedir.
Ayrıca bakınız
- Karanlık madde
- Soğuk karanlık madde (CDM)
- Lambda-CDM modeli
- Değiştirilmiş Newton dinamikleri