Serbest bölge
Genel olarak serbest bölgeler; ülkede geçerli ticari, mali ve iktisadi alanlara ilişkin hukuki ve idari düzenlemelerin uygulanmadığı veya kısmen uygulandığı, sanayi ve ticari faaliyetler için daha geniş teşviklerin tanındığı ve fiziki olarak ülkenin diğer kısımlarından ayrılan yerler olarak tanımlanabilir. 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanunu'nda serbest bölgelerin kurulması ve işletilmesindeki temel amaçlar; ihracata yönelik yatırım ve üretimi teşvik etmek, doğrudan yabancı yatırımları ve teknoloji girişini hızlandırmak, işletmeleri ihracata yönlendirmek ve uluslararası ticareti geliştirmek olarak sıralanmıştır.
Türkiye'deki Serbest Bölgeler
- Mersin Serbest Bölgesi (http://www.mesbas.com.tr) (1987),
- Antalya Serbest Bölgesi (http://www.asbas.com.tr) (1987),
- Ege Serbest Bölgesi (www.esbas.com.tr) (1990),
- İstanbul-Atatürk Havalimanı Serbest Bölgesi (www.isbi.com.tr) (1990),
- Trabzon Serbest Bölgesi (www.transbas.com) (1992),
- İstanbul-Deri ve Endüstri Serbest Bölgesi (www.desbas.com.tr) (1995),
- Doğu Anadolu Serbest Bölgesi (1995),
- Mardin Serbest Bölgesi (www.masbas.com.tr) (1995),
- İMKB Uluslararası Menkul Kıymetler (1997)
- İzmir Menemen Deri Serbest Bölgesi (www.idesbas.com) (12.03.1998),
- Rize Serbest Bölgesi (www.risbas.com) (26.04.1998),
- Samsun Serbest Bölgesi (www.sasbas.com) (20.03.1998),
- İstanbul Trakya Serbest Bölgesi (Çatalca) (www.isbas.com.tr) (06.03.1998)
- Kayseri Serbest Bölgesi (www.kayser.com.tr) (01.11.1998)
- Avrupa Serbest Bölgesi (http://www.asb.com.tr)] (01.06.1999)
- Gaziantep Serbest Bölgesi (www.gasbas.com.tr) (05.07.1999)
- Adana Yumurtalık Serbest Bölgesi (www.tayseb.com) (1998)
- Bursa Serbest Bölgesi (www.buseb.com) (2001)
- Denizli Serbest Bölgesi (www.denser.com.tr) (2002)
- Kocaeli Serbest Bölgesi (www.kosbas.com.tr) (2001)
- TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi (www.marmarateknokent.com.tr) (2002)
Türkiye'nin en büyük serbest bölgelerinde bazıları Avrupa Serbest Bölgesi (http://www.asb.com.tr), İstanbul-Deri ve Endüstri Serbest Bölgesi (www.desbas.com.tr), Ege Serbest Bölgesidir (www.esbas.com.tr). Serbest Bölgelerde altyapısı hazır arsalar, genel ve müstakil depolar, ofisler ve açık stok sahaları, hazır üretim tesisleri kiralık veya tapu mülkiyeti ile yatırımcıların hizmetine sunulmaktadır. Maliyet rekabeti ve bürokrasinin en aza indirgendiği bu tekno-kentlerde her türlü altyapı hizmeti (elektrik, su, doğalgaz, atık su, arıtma, yol, haberleşme) sağlanmıştır. Bu altyapı hizmetlerinin yanı sıra, Avrupa Serbest Bölgesi gibi serbest bölgeler inşaat-taahhüt, toplu yemek, bilişim, sigorta, bakım onarım, yükleme/boşaltma, depoculuk, danışmanlık, özel güvenlik, konferans salonu vb. hizmetleri de yatırımcısına sunmaktadır.
Serbest Bölgelerdeki Bazı Teşvik ve Özellikleri
- Firmalar, Kurumlar Vergisi ve Gelirler Vergisinden %100 muaftırlar.
- Bölgeye giren mallar için Gümrük Vergisi, KDV, KKDF ödenmez.
- Üretiminin %85 ve fazlasını ihraç eden firmalar personel maaşları üzerinden muhtasardan %100 muaftırlar.
- Elde edilen kârlar hiçbir izne gerek olmadan yurt içine veya yurt dışına transfer edilebilir.
- Türkiye’den Serbest Bölgeye yapılan satışlar ihracat sayıldığından firmalar, Türkiye’den ihraç fiyatına KDV’siz mal satın alabilirler.
- Her türlü altyapı hizmetleri (Elektrik, Su, Doğal gaz, Haberleşme) KDV’siz olarak firmalara sunulur.
- İkinci el makinelerin Serbest Bölgelere girişlerinde yaş sınırı yoktur.
- Serbest Bölgelerde alım-satım, stok değerleme ve muhasebeleştirme konvertibl dövizlerle yapıldığı için kullanıcılar enflasyondan olumsuz etkilenmezler.
- Mahrecine iade işlemi çok kolay olup sadece fatura kesilerek gerçekleştirilebilir.
- Gümrüksüz ve süre kısıtlaması olmadan stoklama yapılabilir.