Seyfettin Asal
Seyfettin Asal (d. 1901 İstanbul, ö. 1955 İstanbul), Türk besteci.
Türk keman okulunun 2. kuşağının önde gelen temsilcilerinden ve dönemin önemli bestecilerindendir.
Yaşamı
1901 yılında İstanbul'da dünyaya geldi. Sekiz yaşında Madam Duchasten'den keman, Hege'den piyano dersleri almaya başladı.[1] Daha sonra Muzika-i Humayun'da iki yıl kadar Zeki Üngör ile çalıştıktan sonra 1914 yılında, 13 yaşındayken, ailesi tarafından ağabeyi Sezai Asal ile birlikte Viyana'ya gönderildi.
Seyfettin Asal, Viyana Devlet Konservatuvarı'nda sürdürdüğü öğreniminde Arnold Reze'den keman, Joseph Marx'tan besteleme dersleri (armoni, kontrpuan ve füg dersleri) aldı.[2]
Viyana'da kaldığı süre içinde konservatuvarda keman ve kompozisyon öğrenimi yanı sıra:
- Elveyne Opera Orkestrası'nda Prof. Moravets ile çalıştı
- Prof. Faisst, O. Sevcik ile çalışmaları sonrasında, dört yıl boyunca Prof. Rose ile de çalıştı
- Viyana Konzerthaus Senfoni Orkestrası'nda birinci keman olarak görev aldı
- F. Löwe'nin idaresinde Brahms'ın keman konçertosunu seslendirmesi büyük bir başarı oldu
- Viyana Opera Orkestrası'nın açtığı sınavda 300 viyolonistin arasında birinci oldu.
Seyfettin Asal, viyolonsel öğrenimini büyük başarı ile tamamlayan ağabeyi Sezai Asal ile birlikte 1924 yılında Türkiye'e geri döndü.[3] Her iki kardeş kısa bir süre sonra İstanbul Belediye Konservatuvarı'nda ve Galatasaray Lisesi ile Kabataş Erkek Lisesinde keman ve viyolonsel öğretmenliklerine getirildiler.
Bir ara Ege Bölgesinde folklor incelemeleri yapan ve Cemal Reşit Rey'in katılması ile konserler de veren Seyfettin ve Sezai Asal kardeşlerin 1926 da yayınlanan ve zamanın kültür müdürünün övgü ile söz ettiği "Yurdumuzun Nağmeleri" adlı bir de kitapları var.
Seyfettin Asal, İstanbul Belediye Konservatuvarında konservatuvar öğrencilerini bir araya toplayarak bir orkestra kurdu. Bu orkestrada birkaç öğretmen de yer almıştı. Eksik elemanları ise Şehir Bandosundan bir iki müzisyen sağlayarak tamamladı ve uzun provalar sonunda başarılı konserler verdi.
O yıllarda Arditi'nin daveti üzerine İstanbul'a gelen Francescatti, Seyfettin Asal'ın kurduğu öğrenci orkestrası ve solit olarak da Seyfettin Asal ile verdiği konserde Beethoven'in keman konçertosunu seslendirmiş ve bu konserin büyük yankıları olmuştu.
Daha sonra 1944 yılında Hüseyin Saadettin Arel ve Cemal Reşit Rey ile İstanbul Şehir Orkestrası'nı kurdu. Bu orkestra 1971 yılında İstanbul Senfoni Orkestrası adını aldı. Bu orkestralar Seyfettin Asal ve Cemal Reşit Rey yönetiminde konserler verdi.
Bunun dışında, Seyfettin Asal, Sezai Asal ve Cemal Reşit Rey "Türk Triosu" adını koydukları bir trio kurarak Union Français ve başka yerlerde konserler verdi.
Seyfettin Asal çok usta bir kemancı ve çok iyi bir keman hocası idi. Önemli keman ustaları ve besteciler yetiştirmiştir. Başka keman hocalarından ders aldıktan sonra daha da ilerlemek üzere kendisine gelen öğrencilere ders vermezdi, çünkü kendi öğrencilerini en baştan çok sıkı bir disiplinle ve tekniği hep ön planda tutarak yetiştirir, başarılı bir yorumun ancak mükemmel bir teknikle gerçekleştirilebileceğini söylerdi. Seyfettin Asal birkaç öğrencisine armoni ve kompozisyon dersleri de vermiştir. Orkestra şefi olarak, bir konser vermeden önce, seslendirilecek eserin değişik yorumlarını incelemek üzere gramofonunun başında elde edebildiği tüm plakları dinler, daha sonra kendi anlayışına uygun yorumunu oluştururdu.
İstanbul'da 20. yüzyılın ilk yarısında geliştirilen çok sesli müzik hareketinin önderlerinden biri olan Seyfettin Asal, Fenerbahçe'deki evinde son günlerine kadar öğrencilerine ders vermeyi sürdürdü. Müzik dolu yaşamı 1955 yılında, değerli hoca henüz 54 yaşında iken son buldu.
Seyfettin Asal'ın keman ve piyano için çeşitli formlarda eserleri ve kendi idaresinde yorumu yapılmış bir senfonisi olduğu bilinmektedir.
Eserleri
Besteleri
- Çeşitli keman ve piyano eserleri
- 1. Senfoni
- Florya, İç İçe, Kina Gecesi, Vur Patlasın (1934-1945 arasında İstanbul'da sahnelenen operetleri)
Kitap
- Yurdumuzun Nağmeleri
Yetiştirdiği Kişiler
Besteciler
- Ali Doğan Sinangil (besteci)
- Ermukan Saydam (besteci, kemancı)
- Necdet Levent (besteci)
- Nuri Sami Koral (besteci)
- Yalçın Tura (besteci)
- İlhan Usmanbaş (GS Lisesi'nde öğrencisiydi)
Kemancılar
- Erdoğan Saydam (kemancı)
- Ermukan Saydam (kemancı, besteci)
- Panayot Abacı (Viyolacı)
- Reşit Erzin (çellist)
Kaynakça
- ↑ Zafer, KURTASLAN. "Türk Keman Okulunun Oluşum Süreci ve Temsilcileri". Türkiyat Araştırmaları Dergisi. Türkiyat. http://www.turkiyat.selcuk.edu.tr/pdfdergi/s26/409-429.pdf. Erişim tarihi: 10 Ekim 2013.
- ↑ "Asal (Seyfettin) ile ilgili bilgiler". Terimler Sözlüğü. Nüve Forum. 10 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150610220759/http://www.nuveforum.net/1183-terimler-sozlugu-a/230725-asal-seyfettin/. Erişim tarihi: 10 Ekim 2013.
- ↑ "Cemal Reşit Rey Yazıları". Cemal Reşit Rey Yazıları. http://www.tuluyhanugurlu.com/.2 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20130602074443/http://www.tuluyhanugurlu.com:80/CRR/son%20soz.html. Erişim tarihi: 10 Ekim 2013.