Tükenmez kalem

Parçalara ayrılabilir bir tükenmez kalemin ayrışmış (üstte) ve birleşmiş (altta) hâli

Tükenmez kalem ya da kısaca tükenmez, içindeki borucuktaki özel ve koyu kıvamdaki mürekkebi, ucunda bulunan bilye sayesinde yüzeye aktaran modern bir yazım aracı. Kullanılabilirliği ve bulunabilirliği ile günlük yaşamda yaygın bir kullanıma sahiptir. En yaygın mürekkep renkleri mavi, siyah ve kırmızı olup, diğer renklerde yazan tükenmez kalemler de üretilmektedir.

Tükenmez kaleme "tükenmez" denmesinin nedeni, onunla yaklaşık iki-üç kilometre uzunluğunda bir çizgi çizilebilmesidir.[1] Tipik bir tükenmez kalemin içindeki ince plastik tüpün boyutları 2 mm (iç), 3 mm (dış) ve 120 mm.dir (uzunluk).

Tarihi

30 Ekim 1888 tarihinde ABD'li denizci John Loud, derilerini işaretlemek için ucunda bilye bulunan mürekkepli kalemi icat etti ve ilk patentini aldı.[2][3] Bu buluşu, 1935 yılında gazete editörü olan Macar Ladislao Biro ve kimyager kardeşi geliştirdi. Biro Kardeşler, buldukları kalemi tanıştıkları Arjantin Başkanı Augustine Justo'ya gösterdi ve başkanın teşvik etmesiyle kardeşler, Arjantin'de fabrika kurdular. Yapılan ikinci denemede başarılı oldular. Chicago'lu Milton Reynolds, Arjantin'de gördüğü bu kalemleri, Amerika Birleşik Devletleri'nde perakende olarak satmaya başladı. 1940'larda artan tükenmez kalem üreticileri arasında rekabet oluşmaya başladı.

II. Dünya Savaşı sırasında Amerikan Hava Kuvvetleri, uçuş personeli için tükenmez kalemi tercih etti çünkü 3 bin metre yüksekteki basınçta diğer kalemlerin mürekkebi akıyordu.

Standardları

ISO'nun tükenmez kalemler için yayımladığı standartları şunlardır:

ISO 12756
1998: Resim ve yazı gereçleri - tükenmez kalem - Sözcük[4]
ISO 12757-1
1998: Tükenmez kalem ve doldurma - Bölüm 1: Genel kullanım[5]
ISO 12757-2
1998: Tükenmez kalem ve doldurma - Bölüm 1: Belge kullanımı (DOC)[6]
ISO 14145-1
1998: Rulo tükenmez kalem ve doldurma - Bölüm 1: Genel kullanım [7]
ISO 14145-2
1998: Rulo tükenmez kalem ve doldurma - Bölüm 2: Belge kullanımı (DOC)[8]

Resim galerisi

Kaynakça

  1. ↑ Tüzüner, Perihan Özcan. "Tükenmez dedikse...". Yeni Aktüel 15: s. 7.
  2. ↑ Collingridge, M. R. et al. (2007) "Ink Reservoir Writing Instruments 1905–20" Transactions of the Newcomen Society 77(1): pp. 69–100, sayfa 69
  3. ↑ Great Britain Patent No. 15630, 30 Ekim 2008
  4. ↑ "ISO 12756:1998 - Drawing and writing instruments - Ball point pens and roller ball pens - Vocabulary". Iso.org. 12 Haziran 2009. 13 Mart 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20070313024616/http://www.iso.org:80/iso/en/CatalogueDetailPage.CatalogueDetail?CSNUMBER=27200&ICS1=1&ICS2=100&ICS3=40. Erişim tarihi: 11 Eylül 2010.
  5. ↑ "ISO 12757-1:1998 - Ball point pens and refills - Part 1: General use". Iso.org. 12 Haziran 2009. 16 Kasım 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20031116220609/http://www.iso.org:80/iso/en/CatalogueDetailPage.CatalogueDetail?CSNUMBER=1129&ICS1=97&ICS2=180&ICS3=. Erişim tarihi: 11 Eylül 2010.
  6. ↑ "ISO 12757-2:1998 - Ball point pens and refills - Part 2: Documentary use (DOC)". Iso.org. 12 Haziran 2009. http://www.iso.org/iso/en/CatalogueDetailPage.CatalogueDetail?CSNUMBER=23718&ICS1=1&ICS2=100&ICS3=40. Erişim tarihi: 11 Eylül 2010.
  7. ↑ "ISO 14145-1:1998 - Roller ball pens and refills - Part 1: General use". Iso.org. 12 Haziran 2009. 26 Haziran 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20030626145218/http://www.iso.org:80/iso/en/CatalogueDetailPage.CatalogueDetail?CSNUMBER=23719&ICS1=97&ICS2=180&ICS3=. Erişim tarihi: 11 Eylül 2010.
  8. ↑ "ISO 14145-2:1998 - Roller ball pens and refills - Part 2: Documentary use (DOC)". Iso.org. 12 Haziran 2009. http://www.iso.org/iso/en/CatalogueDetailPage.CatalogueDetail?CSNUMBER=23720&ICS1=1&ICS2=100&ICS3=40. Erişim tarihi: 11 Eylül 2010.
This article is issued from Vikipedi - version of the 10/4/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.