Türkiye Katılım Bankaları Birliği

Türkiye Katılım Bankaları Birliği veya kısaca TKBB, Türkiye'de Bankacılık Kanunu gereğince katılım bankalarını bünyesinde barındırmak amacıyla 04 Ekim 2001 tarihinde Özel Finans Kurumları Birliği adıyla kurulmuş 01 Kasım 2005 tarihinde adı Türkiye Katılım Bankaları Birliği olarak değiştirilmiş olan tüzel kişiliği bulunan ve kamu kurumu niteliğinde bir meslek kuruluşudur. ^[1] Birliğin Yönetim Kurulu Başkanı Fahrettin Yahşi'dir. ^[2]

Tarihçe

Türkiye'de 1984 yılında faizsiz bir bankacılık sistemi olan katılım bankalarının ilki Albaraka Türk faaliyete başlamıştır. Hemen ardından 1985 yılında Faysal Finans ve 1989 yılında ise yine diğerleri gibi körfez menşeli Kuveyt Türk Katılım Bankası Türkiye Vakıflar Bankası'nın ortaklığı ile birlikte Türk Katılım Bankacılığı sektöründe yerlerini almışlardır. 1996 yılında açılan Asya Finans ise bu bankalar arasına katılmış ve 2013 yılı itibariyle Türkiye'de Katılım Bankacılığı sektöründe hizmet veren dört adet banka olmuştur. Yalnızca bu bankalardan Faysal Finans'ın adı daha sonra Family Finans olarak değiştirilmiştir. 1995 yılında kurulan İhlas Finans ise 2001 yılında parasal yönden sorunlar ile karşılaştığından dolayı 1999 yılı Haziran ayında kurulan ve 2000 yılı Ağustos ayında görevlerine başlayan BDDK tarafından faaliyetleri durdurulmuştur.

Bu dört katılım bankasının tek bir çatı altında toplanabilmesi amacıyla Bankalar Kanunu uyarınca birlik statüsünde Özel Finans Kurumları Birliği adıyla birleşmişler ve birliğe 2001 yılında bağlanmışlardır. 2005 yılına kadar özel finans kurumları adı altında faaliyet gösteren bu bankalar, bu tarihten sonra Katılım Bankaları adını almışlar ve bu nedenle birliğin adı da; Türkiye Katılım Bankaları Birliği olarak değiştirilmiştir.

2005 yılında yapılan düzenleme uyarınca, bu tarihten sonra kurulacak olan katılım bankaları kuruluşlarından itibaren bir ay içerisinde birliğe üye olmak zorundadırlar. ^[1]

Hakkında

Birlik, Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK)'in kurucu kuruluşu olup ayrıca İstanbul Kalkınma Ajansı (İKA) üyesidir. ^[3] Yönetim merkezi İstanbul olan birlik Kısıklı Cd. No: 22 Altunizade, Üsküdar İstanbul adresinde konuşludur. Ayrıca yurt içinde de gerekli teşkilatlanma yetkisine sahiptir.

Görevleri

28 Şubat 2006 tarihli ve 26094 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanmış olan 2006/10018 sayılı Bakanlar Kurulu kararı uyarınca yayımlanan kararnamenin dördüncü maddesi uyarınca aşağıdaki yetkilere sahiptir;

1. Bankacılık ve katılım bankaları ile ilgili mevzuatı izlemek bu konulara ilişkin düzenlemeleri üye katılım bankalarına duyurmak,
2. Meslek ilkelerini belirlemek suretiyle üyelerin birlik ve mesleğin gerektirdiği vakar ve disiplin içinde ekonominin ihtiyaçlarına uygun olarak çalışmalarını sağlamak,
3. Üye katılım bankası mensuplarının uyacakları meslek ilkeleri ve standartlarını Kurumun uygun görüşünü alarak belirlemek,
4. İlgili mevzuat uyarınca alınan kararlar ile Kurumca alınması istenilen tedbirlerin uygulanmasını takip etmek,
5. Üyeleri arasında haksız rekabeti önlemek amacıyla gerekli her türlü tedbiri almak ve uygulamak,
6. Katılım bankaları arasındaki ilişkilerde mesleki dayanışmayı güçlendirecek kararlar almak,
7. Kurum ile işbirliği yapmak suretiyle katılım bankaları arasında ortak projelere ilişkin işbirliğini temin etmek,
8. Üyelerin ilan ve reklamlarında uyacakları esas ve şartları tür, şekil, nitelik ve miktarları itibariyle Kurumun uygun görüşünü alarak tespit etmek,
9. Yurt içinde ve yurt dışında katılım bankacılığını temsil etmek, katılım bankacılığını tanıtmak ve bu konuda kamuoyunu aydınlatmak için çalışmalarda bulunmak,
10. Bankacılık konusunda seminer, sempozyum, konferans ve eğitim programları düzenlemek,
11. Müşteri haklarına dair hükümlerde öngörülen sözleşmelerin şekil ve içeriklerine ilişkin usul ve esaslar ile tip sözleşmelerin uygulanacağı işlemleri, Kurulun uygun görüşünü alarak belirlemek,
12. Üyeler ile bireysel müşterileri arasındaki ihtilafların değerlendirilmesi ve çözüme kavuşturulmasını temin etmek üzere Birlikçe hazırlanan ve Kurulca onaylanan usul ve esaslar dahilinde hakem heyeti oluşturmak,
13. Katılım bankaları ve bankacılığı konularında resmi makam ve kuruluşlara istişari mahiyette mütalaa vermek,
14. Ekonomi, mali sektör ve bankacılık sistemindeki yurt içi ve yurt dışı gelişmeleri izleyerek toplayacağı bilgileri üyelerine ve ilgililere ulaştırmak,
15. Ulusal tasarrufun teşviki için gerekli çalışmaları yapmak ve yetkili mercilere önerilerde bulunmak,
16. Katılım bankalarına ilişkin, gizlilik niteliği taşımayan istatistiki bilgileri toplamak ve kamuoyuna duyurmak,
17. İlgili mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydıyla, katılım bankalarının, müşterilere sundukları hizmetler karşılığında tahsil edecekleri komisyon, ücret ve masraflar, açtıkları krediler ve bunlarla ilgili diğer işlemler için uygulayacakları kar payı oranları, komisyon ve ücretler ile katılma hesaplarında kar ve zarara katılma oranının belirlenmesine ilişkin olarak üye katılım bankalarına yönelik tavsiye kararı almak,
18. Üyelerinin ortak menfaatlerini ilgilendiren konularda yönetim kurulu kararına istinaden dava açmak ve/veya gerekli girişimlerde bulunmak,
19. Kurumca alınması istenilen tedbirleri almak,
20. Birliğin aldığı karar ve tedbirlerin uygulanmasını takip etmek, bunlara zamanında ve tam olarak uymayan üyeler hakkında gerekli müeyyideleri uygulamak,
21. Kanun ve ilgili mevzuatın kendisine yüklediği diğer görevleri yapmak.^[4]

Kaynakça

1. "TKBB Tarihçe". tkbb.org.tr. 1 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20140701152236/http://www.tkbb.org.tr/tarihce.aspx?pageID=74. Erişim tarihi: 8 Ocak 2014. 
2. http://www.tkbb.org.tr/yonetim-kurulu
3. "TKBB'nin Üye Olduğu Kuruluşlar". tkbb.org.tr. 27 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20140327045519/http://tkbb.org.tr/tkbb%E2%80%99nin-uye-oldugu-kuruluslar-.aspx?pageID=38. Erişim tarihi: 8 Ocak 2014. 
4. "Statü". tkbb.org.tr. 1 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20140701173754/http://www.tkbb.org.tr/statu.aspx?pageID=34. Erişim tarihi: 8 Ocak 2014.