Tahrir Meydanı

Koordinatlar: 30°02′40″K 31°14′09″D / 30.044422°K 31.235696°D / 30.044422; 31.235696

1941'de Tahrir Meydanı

Tahrir Meydanı (Arapça: ميدان التحرير Mīdān at-Taḥrīr, Türkçe: Özgürlük Meydanı), Mısır'ın başkenti Kahire'nin merkezinde bulunan şehir meydanı.

Tarihi

Meydan önceleri, şehir merkezini 'Nil'in Paris'i' tasarımıyla yenileyen, 19. yüzyıl hidivi İsmail Paşa'nın adıyla İsmailiye Meydanı (Arapça: ميدان الإسماعيلية Mīdān al-Ismā‘īliyyah) olarak biliniyordu. 1919 Mısır Devrimi'nin ardından meydan Tahrir (Özgürlük) Meydanı olarak anılmaya başladı. Fakat meydanın adı ülke yönetimini parlamenter monarşiden cumhuriyete dönüştüren 1952 Mısır Devrimi'ne kadar resmî olarak değiştirilmedi. Meydan, 2011 Mısır Devrimi için de bir merkez olarak kullanıldı.[1]

Özellikler

Tahrir Meydanı ve kavşağın kuzey batıdaki Talat Harb Sokağı'ndan görünümü
Mogamma binası ve Ömer Makram heykeline bakan güney yönündeki görünüm

Tahrir Meydanı'nın merkezinde büyük ve kalabalık bir kavşak bulunmaktadır. Kuzey batı yakasında Napolyon'un Mısır'ı işgaline direnişiyle bilinen millî kahraman Ömer Makram'ın heykelinin bulunduğu bir plaza yer alır. Bunların arkasında ise Ömer Makram Camii bulunur.[2]

Meydan, tarihi Kasr al-Ayni Sokağı'nın kuzeyinde, Talaat Harb Sokağı'nın batısında yer alır. Güney bölümünden geçen Kasr al-Nil Sokağı'yla da Nil Nehri'ni kesen Kasr al-Nil Köprüsü'ne bağlanır.

Tahrir Meydanı çevresindeki alanda Mısır Müzesi, Millî Demokrat Parti merkez binası, Mogamma hükümet binası, Arap Birliği merkez binası, Nil Oteli, Kasr El Dobara Evanjelik Kilisesi ve Kahire Amerikan Üniversitesi'nin merkez kampüsü yer alır.

Kahire metrosu, Tahrir Meydanı'na sistemin iki hattının merkez kesişme noktası olan Sedat istasyonundan hizmet vermektedir. Metronun yer altı geçitleri yayalara, geniş ve yoğun trafiğe sahip yolların karşısına geçebilme imkanı vermektedir.

Genel kullanım

Tahrir Meydanı, yıllarca 1977 Mısır Ekmek İsyanı ve Mart 2003'deki Irak Savaşı karşıtı protesto gösterileri gibi önemli protestolar ve gösterilerin düzenlendiği geleneksel bir mekan olmuştur.[3]

2011 Mısır Devrimi

2011 Mısır Devrimi sırasında Tahrir Meydanı'nda askerî araç üzerindeki protestocular.

Tahrir Meydanı, eski devlet başkanı Hüsnü Mübarek'e karşı yapılan 2011 Mısır Devrimi'nin odak noktasıydı.[4] 50.000'in üzerinde protestocu 25 Ocak günü meydanı işgal etti. Bu süre içinde bölgenin kablosuz internet hizmetinin arızalandığı bildirilmiştir.[5] Takip eden günlerde de Tahrir Meydanı, Kahire'deki protesto gösterilerinin merkezi olmayı sürdürdü.[6] 29 Ocak'ta Mısır avcı uçakları meydanda toplanan insanların üzerinden alçak uçuş yapmıştır. 30 Ocak'ta, protestoların yedinci gününde, BBC ve bölgedeki diğer muhabirler göstericilerin sayısının en azından 100.000'e çıktığını bildirmişlerdir.[7] 31 Ocak'taysa Al Jazeera muhabirleri göstericilerin 250.000 kişi civarından olduğunu bildirmiştir.[8] 1 Şubat'ta Al Jazeera meydanda ve çevresindeki sokaklarda 1 milyondan fazla protestocunun olaysız bir şekilde toplandığını söylemiştir.[9] Fakat, Kahire'nin en büyük meydanında bu kadar insan toplandığına dair bildirimlerin siyasî amaçlarla abartıldığına inanılmaktadır. STRATFOR analizlerine göre toplanan protestocuların gerçek sayısı hiçbir zaman 300.000'i geçmemiştir.[10][11]

9 Şubat 2011'de Tahrir Meydanı'nda toplanan insanlar

Meydan, Mısır'da süregelen demokrasi gösterilerinin merkezi ve sembolü olarak kabul edilmiştir. 2 Şubat günü burada Mübarek yanlıları ile demokrasi yanlıları arasında şiddet olayları patlak verdi. 3 Şubat'ta ise bunu, meydanda düzenlenen "... günü" etkinliklerinden biri olan 'Ayrılış Cuma'sı' gösterileri izledi. Bir hafta içinde Tahrir Meydanı'nın adı ve görüntüsü uluslararası medya çapında bilinir hale geldi.[12]

"Tahrir Meydanı" adından bir Facebook sayfası ميدان التحرير ayaklanma sırasında, yirmi kişi tarafından dönüşümlü olarak idame ettirildi. Sayfa özellikle olaylar ve tepkiler hakkında devlet kanalıyla yayın yapan medya organlarının etkisini dengelemek için kullanıldı.[13][14]

6 Mayıs 2011'de Tahrir Square adından bir iPhone ve Blackberry uygulaması yayınlandı. Uygulama, her yerdeki Mısırlılara toplu ve sansürsüz bir şekilde Mısır'daki gelişmeler hakkında fikirlerini belirtme imkanı sunuyor. Sonuçlar, herkesin görebilmesi için grafikler ve tablolar halinde sunuluyor. Etkileşimli mobil uygulama ondan fazla Mısır haber ajansı, hükümet birimleri, askeri komisyon ve yüzlerce sosyal medya sitesine düzenli olarak dağıtılacaktır.[15]

Meydanda devam eden 18 günlük ayaklanma, Mısır Askerî Kuvvetleri'ne 11 Şubat 2011 Cuma günü Hüsnü Mübarek'i devirme şansı verdi.[16] Mübarek'in tüm yetkilerini Askerî Kuvvetler Konseyi'ne bıraktığı açıklaması eski istihbarat şefi ve yeni başka yardımcısı Ömer Süleyman tarafından yapılmıştır.[17][18] Tahrir Meydanı gece boyu süren kutlamalara ve sabaha karşı yapılan "Başınızı dik tutun, sizler Mısırlısınız.", "Mısır'ı seven herkes, gelin ve Mısır'ı yeniden inşaa edin" ve benzeri anonslara sahne oldu.[19] Ertesi gün, Kahireli erkek ve kadınlar meydana gelerek kendi devrimlerinin çöpleri ve graffitilerini temizlediler.[19]

Devrim sonrası

Tahrir Meydanı, 'demokrasinin yıldönümü' kutlamaları ve diğer ülkelerden gelen önemli insanların ziyaretleriyle 2011 Mısır Devrimi için bir sembol olmayı sürdürüyor.[20][21] Britanya Başbakanı David Cameron, Avrupa Birliği Dış İlişkiler Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton, ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton, Amerikan Senatosu Dış İlişkiler Komitesi Başkanı John Kerry ve Amerikalı aktör Sean Penn, 2011 Mısır Devrimi'nin ardından Tahrir Meydanı'nı ziyaret etti.

İsrail ablukasını kırmak için yola çıkması planlanan Gazze filosundaki gemilerden biri meydanın anısına Tahrir olarak adlandırıldı. Geminin yolcuları arasında Mısır'dan Haaretz muhabiri Amira Hass da bulunuyordu, fakat gemiler yola çıkarılmadı.[22]

29 Haziran 2011'de Mısır polisi, meydandaki isyancı gençlere gözyaşartıcı gaz ve öldürücü olmayan silahlarla saldırdı. Gençler, 2011 Mısır Devrimi'nde indirilen eski hükümet görevlilerinin davalarının daha hızlı ilerlemesini talep ediyordu. Bunun üzerine İçişleri Bakanı, bölücü ve yıkıcı grupların sebep olduğu karışıklığı suçladı.[23]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ↑ Vatikiotis, Panayiotis J. (1997). The Middle East: From the End of Empire to the End of the Cold War. Routledge. s. 194.
  2. ↑ "Midan Al-Tahrir, Liberation Square". Tour Egypt. 12 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160312105434/http://www.touregypt.net/featurestories/midanalTahrir.htm.
  3. ↑ Hiel, Betsy (19 Haziran 2005). "Egyptian reformers taking it to streets". Pittsburgh Tribune-Review. http://www.pittsburghlive.com/x/pittsburghtrib/s_345537.html.
  4. ↑ BBC News: Egypt protests: Anti-Mubarak demonstrators arrested, 26 Ocak 2011. 26.01.2011'de erişilmiştir.
  5. ↑ "Egyptians report poor communication services on Day of Anger". Almasry Alyoum. 25 Ocak 2011. 28 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20110228080955/http://www.almasryalyoum.com/en/news/egyptians-report-poor-communication-services-day-anger-1. Erişim tarihi: 25 Ocak 2011.
  6. ↑ BBC News: "Egypt protests: curfew defied in Cairo and other cities" 29 Ocak 2011. 29.01.2011'de erişilmiştir.
  7. ↑ BBC News: "Egypt protesters step up pressure on Hosni Mubarak" 31 Ocak 2011. 31.01.2011'de erişilmiştir.
  8. ↑ Al Jazeera News: Live blog 31/1 — Egypt protests, 31 Ocak 2011. 31.01.2011'de erişilmiştir.
  9. ↑ Al Jazeera News: Protesters flood Egypt streets, 1 Şubat 2011. 01.02.2011'de erişilmiştir.
  10. ↑ STRATFOR: http://www.stratfor.com/analysis/20110131-gauging-size-egyptian-protests Gauging the Size of the Egyptian Protests, 31 Ocak 2011. 14.06.2011'de erişilmiştir.
  11. ↑ STRATFOR: http://www.stratfor.com/analysis/20110201-update-size-protests-cairo Update on the Size of Protests in Cairo, 1 Şubat 2011. 14.06.2011'de erişilmiştir.
  12. ↑ Al Jazeera News: "Battle of Tahrir Square" 3 Şubat 2011 . 03.02.2011'de erişilmiştir.
  13. ↑ Fahim, Kareem and Mana El-Naggar; Liam Stack and Ed Ou contributed reporting, "Emotions of a Reluctant Hero Galvanize Protesters", The New York Times, 8 Şubat 2011 (9 Şubat 2011 p. A14 NY ed.).
  14. ↑ tahrir square, Facebook sayfası. 11 Şubat 2011'de erişilmiştir.
  15. ↑ Reuters. 11 Mayıs 2011'de erişilmiştir.
  16. ↑ STRATFOR: http://www.stratfor.com/weekly/20110213-egypt-distance-between-enthusiasm-and-reality Egypt: The Distance Between Enthusiasm and Reality, 14 Şubat 2011. 14.06.2011'de erişilmiştir.
  17. ↑ Kahire'den Kirkpatrick, David D. ve Anthony Shadid. Diğer bildirim: Kahire'den Kareem Fahim, Liam Stack, Mona El-Naggar ve Thanassis Cambanis, ve Paris'ten Alan Cowell, “Mubarak Steps Down, Ceding Power to Military” ,The New York Times, 11 Şubat 2011.
  18. ↑ BBC News: "Egypt crisis: President Hosni Mubarak resigns as leader"; 12 Şubat 2011; 21.02.2011'de erişilmiştir.
  19. 1 2 BBC News: "Ahdaf Soueif: Protesters reclaim the spirit of Egypt"; 13 Şubat 2011; 21.02.2011'de erişilmiştir.
  20. ↑ BBC News: "Thousands attend political rally in central Cairo"; 18 Şubat 2011; 21.02.2011'de erişilmiştir.
  21. ↑ BBC News: "David Cameron meets locals around Cairo's Tahrir Square"; 21 Şubat 2011; 21.02.2011'de erişilmiştir.
  22. ↑ http://www.haaretz.com/print-edition/news/fear-and-no-clean-clothing-amira-hass-preparing-to-sail-for-gaza-1.369611
  23. ↑ http://www.haaretz.com/news/mideast-in-turmoil/egypt-police-fire-tear-gas-at-protesting-youths-in-tahrir-square-1.370172

Dış bağlantılar

This article is issued from Vikipedi - version of the 7/3/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.