Taksici
Taksici ya da Taksi şoförü, taksimetresi olan ticari bir otomobille şehiriçi yolcu taşıyan serbest meslek esnafıdır.
Araç bilgileri
Taksicinin sermayesi aracıdır. Plaka tahdidleri bakanlıkça yapılmaktadır, son plaka tahdidi 1987’de yapılmıştır. Kiralar (istanbul) da aylık altı bin ya da altıbin beşyüz TL aralığındadır. Şahıslar arasındaki alım satımlar noterde belgelendirilir.
araçların yakıtı (istanbul'da) % 75 dizel dir. diğer %25 kısmı ise lpg kullanmaktadır.
Tarife ve Hız
İstanbul'da güncel olarak açılış ,3.20 Km.başına 2.TL, bekleme 0,27 TL’dir. (2) Hız sınırları şehiriçi 50, şehirdışı 90, otoban 120 km/s’dir.
Mevzuat
Taksiciyi ilgilendiren hukuk kuralları 5362 sayılı kanun, Bakanlar Kurulu Kararları (Resmi Gazete: 19096), 2918 nolu Karayolları Trafik Kanunu’dur. Taksicinin dosyasında araç alımından itibaren şu belgeler bulunur: Faturalar, teknik belgeler, Trafik Şubesi Kayıt Tescil Bürosu formu (bu formlar üç adet düzenlenir, biri şubede kalır, diğerleri İçişleri Bakanlığı’na ve Maliye Bakanlığı’na gider), plaka belgesi, ruhsat belgesi, çalışma karnesi, taşıt tanıtma kartı, ticari taşıt kullanma belgesi, ehliyet, sigorta poliçesi (zorunlu mali sorumluluk sigortası).
Ehliyetsiz taksicilik yapılmaz. Ehliyet (sürücü belgesi), almak için 18 yaşını bitirmiş olmak, ortaokul mezunu olmak, sağlık raporu almak, sürücü kursu sertifikası almak, sabıkasız belgesi almak gerekmektedir.
Araca ait değişiklikler (renk vb) Trafik Şubesine bildirilir, işlemi yapılır.
Zorunlu Aletler
Taksicinin aracında bulundurması gerekli aletler: İlkyardım çantası, kriko, bijon anahtarı, pens, tornavida, elfeneri, seyyar lamba, navigasyon sistemi, çekme halatı, patinaj zinciri, reflektör, stepne, takoz, yangın söndürme tüpü, emniyet kemeri, yedek ampuller. Taksici araç içinin ve dışının temizliğinden sorumludur. Aracın bakımı ve muayenesini yaptırmazsa trafikten men edilebilir. Her gün yapılan kontrol lastik, akümülatör ve yakıt kontroludur.
Kazalar ve Hastalıklar
Trafikte bir kaza durumunda araç yerinden kaldırılmaz, başından ayrılınmaz. Akan trafiğe karşı reflektörler konur, sinyal ve stop lambaları yakılır. Gereken belgeler hazır bulundurulur. Kazayı incelemeye gelen trafik ekiplerinden tespit tutanağı alınır. Bu sırada elde edilmesi gereken belgeler bilirkişi raporu, alkol muayene raporu, ehliyet fotokopisi, ruhsat fotokopisi, hasar resimleri, faturalar, sigorta poliçesi suretidir.
Taksiciler beden gücüyle çalışmaktadırlar. Günde en az 10 saatlik çalışmanın yarısı trafikte geçmekte, el, kol, ayaklar uyuşmaktadır. Sık görülen hastalıklar bel fıtığı ve basurdur.
Meslek birlikleri
Taksicilerin meslek birlikleri TESK (Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Konfederasyonu) ve TŞOF (Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonu)’dur. İstanbul’da kayıtlı 1taksici, Türkiye’de ise kayıtlı 90.000 taksici vardır.
Son on yılda İstanbul'da 130 İzmir'de 43 Taksici cinayeti olmuştur. Buna Antalya'da son 1 haftada 2 taksi şoförü,Edirne ' de 1 Fethiye'de ve hemen hemen Türkiye'nin bütün illerinde taksici gaspı ve cinayetleri olmuştur. Olayın ciddiyeti konusunda yetkililer yeterli önemi göstermemektedir.