Talamus
Thalamus | |
---|---|
MR'da insan beyni, talamus okla gösterilmiş | |
Medial lemniscus mavi renkte, lateral lemniskus kırmızı renkte gösterilmiştir. | |
Latince | thalamus dorsalis |
Gray's | subject #189 808 |
MeSH | Thalamus |
Talamus, diensefalonun bir parçasıdır. Koku duyusu hariç, tüm sistemlerden gelen afferent impulslar için bir kapı olarak kabul edilir. Ayrıca amaca yönelik bilinçli davranışlardan sorumludur. Vücuda gelen çeşitli uyaranlara bir çeşit filtre görevi yapar. Bu sayede konsantrasyon sağlanabilir.
Koku hariç tüm duysal uyaranlar için ara istasyondur. Uyaranları azaltma, güçlendirme, iletmeme fonksiyonu mevcuttur, önemsiz uyaranlar filtrede azaltılırken, önemliler artırılır, bu sayede konsantrasyon mümkün olmaktadır. Serebral korteks ile duysal sistemin kontrolünde de rol alır. Ayrıca bazal gangliyonlardan ve serebellumdan gelen uyaranları motor kortekse gönderir, bu yolla istemli hareket düzenlenmesinde önemli rol oynar.
Yerleşimi ve topografisi
Talamus, diensefalonda yer alan en büyük oluşumdur ve mezensefalon ile telensefalon arasında bulunur. Anatomik olarak beynin merkezindedir ve kortekse her yönden sinir lifleri gönderir. İnsanlarda talamus 5.7 cm. uzunluğunda olan ampul biçiminde iki yarıdan oluşur. Bunlar 3. ventrikülün iki tarafında simetrik olarak ve yaklaşık 30 derecelik oblik durumda yerleşmiştir.
Anatomi
Talamus çok sayıda çekirdekten oluşmuştur ve bunları birbirinden ayıran özel bir lamel yapısı bulunur.
Kan dolaşımı
Talamus, hepsi de posterior serebral arterin dalı olan çeşitli arterler tarafından beslenir.
Fonksiyon
Talamus çok sayıda göreve sahiptir. Subkortikal alanlar ile korteks arasında durak oluşturur. Koku alma hariç bütün duyular sinyalleri alıp bunları kkorteksteki ilgili alana ileten talamus çekirdeklerine sahiptir. Örneğin görme duyusunda, retinadan yola çıkan sinyaller talamusun lateral genikülat nükleusuna ulaşır, buradan da oksipital lobdaki primer görme korteksine iletilirler. Talamus bilgiyi sadece iletmez, aynı zamanda işlemden de geçirir. Medial genikülat nükleus orta beyindeki inferior kollikulus ile primer işitme korteksi arasında röle görevi yaparken ventral posterior nükleus dokunma ve propriosepsiyon duyularını primer somatosensör kortekse ulaştıran bir röledir.