Tatavlalı Mahremi
Tatavlalı Mahremi divan şairidir. Divan Edebiyatı’nda Türki-i Basit (Yalın Türkçe) Basitname akımının öncüsüdür. Doğum tarihi bilinmemektedir. İstanbul' un Tatavla ( Kurtuluş ) semtinde doğmuştur.Bu nedenle bu lakapla bilinir. Medrese eğitimi almıştır.Galata kadısının naipliğini 20 yıla yakın bir süre yapmıştır Kadı Hasan Çelebi 'nin maiyetinde Selanik'e gitti.Bir süre orada kaldı. Bir gemi yolculuğu sırasında karısı ve iki çocuğuyla korsanlarca tutsak alındı. Ailesini kurtarmak için gerekli fidyeyi bulmak koşuluyla serbest bırakıldı.İstanbul'a perişan bir şekilde döndü. Tatavlalı Mahremi istenen parayı bulmaya çalışırken İstanbul 'da 1536 yılında öldü.
Karısı ve çocuklarını korsanlardan arkadaşı Minyatürcü Nigari kurtarmıştır. Divan Edebiyatında Arapça ve Farsça sözcüklerin daha çok yer bulmaya başlaması ile şiir dili anlaşılması zor bir hale gelmişti. Halk bu şekilde yazılan şiirleri anlamıyordu. Divan Edebiyatı yalnızca Osmanlı Sarayının anladığı bir edebiyat olmuştu. Halkında bu edebiyatı anlaması için dilde yalınlaşma gerekliydi. Bunu başlatan Tatavlalı Mahremidir. Tatavlı Mahremi aruz veznini ve divan edebiyatının nazım şekillerini kullanmakla beraber öztürkçe şiirler yazarak Türki-i Basit (Yalın Türkçe) akımının öncüsü olmuştur. Türkçe sözcüklerle halk dilindeki atasözleri'ni deyimler'i mecaz'ları kullanmaya çalıştı.Diğer Türki-i Basit şairleri Edirneli Nazmi, Adem Dede ve Aydınlı Visali'dir. Ancak diğer divan şairleri bu akıma katılmadığı için sonradan bu akımı izleyenler olmamıştır.
Bakınız
- Abdi
- Abdürrahman Eşref
- Abdullah Bosnevi
- Abdullah Vassaf Efendi
- Adem Dede
- Edirneli Nazmi
- Kami
- Saruca Kemal