Tavananna

Tavananna, Hititlerde kral eşlerine verilen hititçe unvan. Türkçe karşılığı 'anne kraliçe'dir.

Hititlerde tavananna büyük yetkilerle donatılmıştı. Kral, eşiyle neredeyse eşit haklara sahipti. Tavananna devlet işlerinde etkindi; öyleki adı kraliyet mühründe bile bulunmakta, antlaşmalar ve devlet yazışmalarında kralın adının yanında yer almaktaydı. Savaş veya yolculuk gibi durumlardan meydana gelen kralın yokluğunda krala vekalet eder, yetkilerini üstüne alırdı. Ayrıca tavananna kralın başrahip olması gibi, başrahibe olarak da önemli bir dini güce sahipti.

Hitit kraliçelerinin sahip oldukları saygınlık, hitit sosyal yaşamının da belirgin bir özelliğiydi. Kraliçeler tavananna unvanını kral kocaları öldükten sonra da taşıyorlardı. Yeni kralın eşi tavananna unvanını ancak bir önceki kral eşinin ölümünden sonra elde edebiliyordu. Bu yasa kazanılmış bir hakkın koruyucusu olma özelliğinden, o dönemki hitit hukukunun gelişmişlik düzeyinin önemli bir göstergesi olarak değerlendirilir.

En çok tanınan tavanannalardan biri MÖ 13. yüzyılda yaşamış Puduhepa'dır. Hitit hükümdarı III. Hattuşili'nin karısı ve IV. Tuthaliya'nın annesidir. İki kralın yönetim süreleri içinde de Hitit Devleti'nin tavanannası olmuştur.