Thomas Arne
Thomas Arne | |
---|---|
Thomas Augustine Arne, Ressam:William Humphrey ve Robert Dunkarton | |
Doğum |
12 Mart 1710 Londra, İngiltere |
Ölüm |
5 Mart 1778 Londra, İngiltere |
Meslek | Müzisyen, opera bestecisi |
Thomas Augustine Arne (d. 12 Mart 1710 - ö. 5 Mart 1778) İngiliz bir bestecidir. En iyi bilinen eseri Alfred (1740) adlı müzikli oyun (masque) için bestelediği Rule Britannia adlı şarkıdır. Bestelerini Klasik opera stiline müziğine göre hazırlamıştır. Bestelediği müzik eğlendirici ve kolay anlaşılan melodiler ile dolu olmakla nitelendirilmektedir.
Yaşamı
Babası ve büyükbabası Londra'da mobilyacı olan bir Katolik ailenin oğlu olarak Londra'da 12 Mart 1710 da dogdu. Ailesinin serveti ve geliri büyük dalgalanmalar göstermiştir. Thomas Arne çocukken babasının serveti dolayısıyla zamanın moda olan Covent Garden civarında büyük bir evde yaşamıştı ve babası onu İngiltere'nin en pahalı ve çok iyi ismi olan Eton Koleji paralı okuluna göndermiştir. Okul sıralarında Thomas Arne ailesine bildirmeden müzikle ilgilenmeye ve müzisyenlerle ilgi kurmaya başlamıştı. Özellikle besteci "Michael Festing" Thomas Arne'a keman ve klavsen çalmayı öğretmiş ve çeşitli müziksel konserlere gitmesini sağlamıştır. Kız kardeşi Londra'nın en ünlü kontralto şarkıcılarından biri olmak için müzik çalışmaları yapmakta idi. Kız kardeşi Susannah Maria Arne sonradan profesyonel şarkıcı olarak "Madam Cibber" adıyla çok ün yapmış ve kardeşi Thomas Arne'nin müzik eserlerinde başrollerde oynamıştır.
Ama Eton Koleji'ni bitirince bir Londra'da avukatin yaninda calismaya baslayarak burada 3 yil calisarak bir hukukcu olma kariyerinde ilk adimlari atti. Fakat 1733de bu isi birakip bir besteci olarak calismaya basladi. Ilk yapimlanan opera eseri Rosamond idi ve o zaman sarkicilik kariyerinde ilerliyen kizkardesi Susannah Maria Arne basrolu oynadi. 1733-1776 doneminde Thomas Arne, muzikli oyunlar, masquelar, pandominalar ve operalardan olusan 90 kadar sahnelenen eseri bulunmaktadir. Bircok muzik eserlerinin metin ve notalari 1808deki Convent Garden'daki yangin dolayisiyla kaybolmustur.
Thomas Arne 15 Mart 1737'de babası bir orgcu olan ve besteci "Geminiani"'nin ogrencisi olan sarkici Cecilia Young ile evlenmistir. Bu evlilikten bir cocuklari olmustur. Karisinin yakin akrabalari Londra muzik ve tiyatro impesariyo ve organisatoru oldugu icin Arne'nin operalara ve muziksel oyunları devamlı yapımlanmıştır. Arne'nin Mason olmasının kariyerine yardımcı olduğu bildirilir. Arne İngiliz kralı veliahtı Galler Prensi Frederick'in de desteğini kazanmıştır.[1] Ancak Katolik olduğu için zamanın diğer İngiliz bestecilerinin tam tersine olarak Thomas Arne hiç dinsel kilise müziği siparişi almamıştır. Bununla beraber zamanının popüler İngiliz müzisiyeni olmuştur ve "Muzik Doktoru" unvan verilmiş ve "Dr. Arne" olarak anılmıştır.
1741'de Arne ilk defa bir Ingiliz devlet mahkemesinde (Chancery Court) bir muziksel eserlerin metinleri ve notalarini basip yayinlayan bir yayinevi aleyhine telif hakki ihlali ile ilk davayi getirmistir. 1755de Arne Dubline yaptigi bir turneden sonra 20 yil kadar suren bir evlilikten sonra karisinin deli oldugunu iddia ederek karisi Cecelia'dan ayrildi. Sonra ogrencilerinden olan soprano ve usun yetenekli cocuk sarkici olan Charlotte Brent ile iliski kurdu. Brent Arne'in birkac eserinde basrolu oynadi: "Thomas and Sally" (1760) ve "Artaxerxes". "Thomas and Sally" hic diyalog kapsamayan tumuyle sarkilardan olusan ilk Ingiliz komik opera idi. "Artaxerxes" operasi 18. yuzyilda Ingiltere'de en basarili ve en etkili opera eseri oldugu bildirilmektedir ve Italyan tipi Matasaia tipi librettolu ama Ingilizce olarak hazirlanmis bir "opera seria" eseriydi. Sonunda Arne ve Brent'in arasi bozuldu. Arne'in olmesinden hemen once 1777de esski karisi ile baristi.
Thomas Arne 5 Mart 1778'de Londra'da ölmüştür. Mezarı Covent Garden civarinda St.Paul Kilisesinde bulunmaktadır.
Eserleri
Dipnotlar
- ↑ Ornegin Arn'in en iyi bilinen sarkisi "Rule Britannia" 'nin icinde bulundugu "Alfred" masque'i Galler Prensi'nin malikanesi olan Cliveden'de ilk defa sahnelenmiştir.
Ayrıca bakınız
Dış kaynaklar
- İngilizce Wikipedia "Thomas Arne" maddesi: (İngilizce) (Erişme: 18.4.2010)
- Thomas Arne eserleri icin parasız partisyon notaları: IMSLP International Music Score Library Project (İngilizce) (Erişme: 18.4.2010)
- Thomas Arnei koro eserleri parasız partisyon notaları: CPDL ChoralWiki (İngilizce) (Erişme: 18.4.2010)