Tirozin kinaz
Tirozin kinaz protein fosforilasyonunu sağlayan protein kinaz ailesine mensup bir enzim. Fosforilasyona uğrayan aminoasit türü tirozin olduğundan bu enzime tirozin kinaz adı verilmiştir. Tirozin kinaz, proteinlerdeki tirozin rezidülerine ATP'den fosfat grubu transfer edebilir.
Kinazlar yoluyla proteinlerin fosforilasyonu, sinyal iletim mekanizmasında önemli rol oynar. Sinyal iletimi hücrelerin çoğalması ve apoptozisi gibi işlevleri kontrol ettiğinden, burada meydana gelen değişimler kanser gelişiminde ve metastazlarda önemli rol oynar.
Tirozin kinazlar bulundukları yere göre 2 gruba ayrılır; membran yerleşimli ve sitoplazmik.
Membranda yerleşenlere reseptör tirozin kinazlar (RTK) denir. Bu reseptörler arasında insülin reseptörü, büyüme faktörleri reseptörleri ve efrin reseptörleri (EphA, EphB) örnek gösterilebilir[1].
Bilinen yaklaşık 2000 kinaz arasında, 90'dan fazla tirozin kinaz insan genomunda bulunmaktadır. Bunlar reseptör (membran yerleşimli) ve non-reseptör (sitoplazmik) tirozin kinazlar olmak üzere iki grupta incelenir.
Günümzüde, bilinen 58 reseptör tirozin kinaz vardır ve bunlar 20 altgruba ayrılmıştır. Bunların hücresel aktivitelerde (büyüme, diferensiyasyon, metabolizma, adhezyon, motilite, ölüm vs.) önemli rolü vardır.[2].
Birçok RTK, gen mutasyonu veya kromozom translokasyonu nedeniyle değişime uğrayarak kanser gelişimde etkin rol oynar.[3] Bu patolojik durum kısaca aşırı-ekspresyon olarak da tanımlanabilir.
Ayrıca bakınız
Kaynaklar
- ↑ Doğan AL, Güç D. Sinyal iletimi mekanizmaları ve kanser. Hacettepe Tıp Dergisi 2004; 35:34-42. Tam metin
- ↑ S B Bhise, Abhijit D. Nalawade and Hitesh Wadhawa, Role of protein tyrosine kinase inhibitors in cancer therapeutics. Indian Journal of Biochemistry & Biophysics, 2004 Dec; 41: 273-280. ISSN 0301-1208.
- ↑ RH Gunby et al. Oncogenic Fusion Tyrosine Kinases As Molecular Targets for Anti-Cancer Therapy. Anti-Cancer Agents in Medicinal Chemistry, 2007; 7:594-611.