Turhan Ilgaz
Turhan Ilgaz (d. 1945, Trabzon - ö. 4 Ekim 2010) Türk gazeteci, yayıncı ve çevirmendir.
Yaşamı
1945'te Trabzon'da doğdu. Galatasaray Lisesi ve İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü'nü bitirdi. Üniversite yıllarında başladığı gazeteciliği Cumhuriyet, Milliyet gibi gazeteler ve Yeni Gündem gibi dergilerde 1988 yılına kadar sürdürdü. O yıldan sonra kitap yayıncılığı (Yapı Kredi Yayınları, Kesit Yayınları) ve Fransızcadan çeviriler yaptı, Cumhuriyet gazetesinde yayınlanan çok sayıda makale yazdı. 4 Ekim 2010'da İstanbul'da kanserden öldü.
Kendisini meslek yaşamından tanıyan yakınları, entelektüel düzeyinin ve birikiminin içinde bulunduğu ortamın hayli üzerinde olduğunu, bu "vasat" ortamla ilişkisinde hakkettiği konumun kendisinden esirgendiğini düşünürler: "Babıâli’de bir adam, sağlam felsefe altyapısına sahip, alışılmadık bir edebiyat zevki oluşturmuş okur dünyasında, dünyanın nabzını tutuyor bir yandan da. Türkiye’de rastladığım öyle tek insandı: Güncele bağlı bir iş yaparken, bütün çağı aklında tutmaya çalışıyor. Ortama uyum sağlaması mucize olurdu. Mucize gerçekleşmedi."[1]
"Camus’nün duyarlılığını yüreğinde taşıyan, Sartre’ın aklına hayran bir dostu yitirdik" denerek uğurlandı.[2]
Görüşleri
Turhan Ilgaz'a göre "içinde yaşadığımız Dünya, totaliter liberalizmin küreselleşmeci dayatmasıyla ortaya çıkan haksızlıklar, adaletsizlikler yüzünden, bir yandan da muhafazakar eğilimlere güç kazandırıyor. Küreselleşmenin yarattığı tüm olumsuzluklar modernleşmenin sonuçlarıymışcasına algılanıyor."[3]
Ilgaz, Türkiye'de toplumdaki tepkileri devşiren siyasi islamın, doğası gereği totaliter olduğu görüşündedir: "Biz, bireyi hiçleştiren cemaatlerin, üstelik din cemaatlerinin, özerklik iddialarına özgürlük istemeyi demokrasi sanmaya devam edeceğimiz için, cumhuriyet-demokrasi çatışkısının ayırdına varamadan, cumhuriyetin de, demokrasinin de berisinde kalmaya, bir süre daha devam edeceğiz." Bir karşılaştırma yapılacak olursa, Ilgaz'a göre "Hıristiyanlığın Batı uygarlığına köstek değil, destek olabilmesini sağlayan şey, iman ile aklı diyaloğa sokmuş, dolayısıyla da özgürlüğü mümkün kılmış olmasıdır. İslam’ın, alternatif bir uygarlık paradigması olabilmesi için, öncelikle, her dinî inancın kurucu öğesi olan tümelciliğini (“krallığını”) dünyevi siteden semavi siteye taşıyabilmesi gerekiyor.[3]
Siyasi yaşamında her zaman, "batılılaşarak modernleşmek" şeklinde tanımladığı Cumhuriyet'i savundu.
Kitapları
- Tencere Kapak, İstanbul: YKY. 2001. ISBN 975-08-0261-6
- (derleyen ve çeviren) Avrupa'da Laiklik Demokrasi ve İslâm Tartışmaları, İstanbul: Paragraf. ISBN 9789756134023
Başlıca Çevirileri
- Leonardo da Vinci, Defterler (Hil, 1986)
- Octavio Paz, Modern İnsan ve Edebiyat (Remzi, 1993)
- Michel Serres, Doğayla Sözleşme (Contrat naturel; YKY, 1994)
- Martin Heidegger, Profesör Heidegger, 1933'te Neler Oldu? (YKY, 1995)
- Alexis de Tocqueville, Eski Rejim ve Devrim (L'Ancien régime et Révolution; Kesit, 1995)
- Raymond Aron, Özgürlükler Üzerine Deneme (Essai sur les libertés; Kesit, 1995)
- Marc Ferro, Sinema ve Tarih (Le cinéma et l'histoire; Kesit, 1995)
- Jean-Paul Sartre, Sartre Sartre'ı Anlatıyor, Filozofun 70 Yaşındaki Otoportresi (YKY, 1996)
- François Jacob, Mümkünlerin Oyunu (Le jeu des possibles; Kesit, 1996)
- Marc Augé, Yer-olmayanlar (Non-lieux; Kesit, 1997)
- Marisol Touraine, Altüst Olan Dünya, 21. Yüzyılın Jeopolitiği, (La géopolitique du 21ème siècle; Ümit, 1997)
- Daniel Cohn-Bendit ve Olivier Duhamel, Euro İçin Küçük Sözlük (Petit dictionnaire pour l'Euro; YKY, 1999)
- Pierre Bourdieu, Televizyon Üzerine (Sur la télévision; YKY, 2000)
- Chantal Thomas, Özgürlüğünü Taşımak (Comment supporter notre liberté; Om, 2000)
- Luc Ferry, Ekolojik Yeni Düzen (Le nouvel ordre écologique; YKY, 2000, ISBN 975-08-0037-0).
- Eric Volant, İntiharlar Sözlüğü (Dictionnaire Des Suicides; Sel, 2005, ISBN 975-570-236-9)
- Jean-Jacques Rousseau, Toplum Sözleşmesi, İstanbul: Kırmızı, 2006, ISBN 9789759169183
- J.Paul Sartre, Varlık ve Hiçlik (İthaki Yayınları,2009)
Kaynaklar
- ↑ Enis Batur, Kurşunkalem Portreler, İstanbul: Sel Yayıncılık, 1999.
- ↑ Hikmet Çetinkaya, Güle Güle Turhan Ilgaz..., Cumhuriyet, 6.10.2010.
- 1 2 Tencere Kapak, İstanbul: YKY. 2001.