Vaskülojenez
Vakülojenez veya vaskülogenez, yeni endotel hücrelerinin oluşturulmasıyla ortaya çıkan yeni kan damarlarının oluşturulması işlemidir.
Vaskülojenez tanım olarak anjiyojeneze yakınlık göstermektedir ama özünde bu küçük farklılık çok mühimdir. Vaskülojenezde önceden damarların mevcut olmadığı yerlerden yeni damarların oluşumu görülür; anjiyojenezde ise önceden var olan damarlardan yeni damarların oluşumu görülür. Ayrım birer örnekle daha iyi anlaşılabilir. Vaskülojenezde yerel uyaranlara yanıt olarak ilgili dokuya endotel hücrelerinin öncülleri göçer ve yeni kan damarları oluşumu gözlenir. Anjiyojenezde endotel hücreleri bir katmanlı kılcal oluşturmak üzere filizlenir; zamanla bu damarlar anjiyojenez ile bir takım işlemler sonucu geliştirilebilir.
Oluşumu
Vaskülojenez yoğun olarak dolaşım sisteminin embriyolojik gelişimi sırasında meydana gelir. Örneğin kalp tüpünün oluşumu için vaskülojenez gerçekleşir. Vaskülojenez gelişim dönemindeki bir bireyde gözlenebileceği gibi yetişkin bir bireyde de gözlenebilir. Yetişkinlerde gözlenebilen vaskülojenezler:
- Tümör gelişiminde gözlenebilir.
- Bir travma sonrası yeniden damarlanma görülebilir. (Örneğin kardiyak iskemi, yetersiz oksijen alımı durumlarında damarlanma artışı gözlenebilir.)
- Endometrioziste damar oluşumu gözlenebilir.