Venustiano Carranza

Venustiano Carranza

Venustiano Carranza Garza (29 Aralık 1859 - 21 Mayıs 1920), diktatör Porfirio Diaz'ın devrilmesini izleyen Meksika İç Savaşı'nın önderlerinden, yeni Meksika Cumhuriyeti'nin ilk başkanı. Diaz'la ilişkileri ve yeni sömürücü güçlerle kurduğu ittifak dolaysıyla ılımlı kişiliğine gölge düşen Carranza devrim sonrasındaki kapsamlı değişikliklere karşı çıkmıştır.

Bir toprak sahibinin oğluydu. 1877'de yerel ve ulusal düzeyde siyasetle ilgilenmeye başladı. 1910'da Coahuila valisi iken, Francisco Madero'nun yanında Diaz'a karşı başlayan mücadeleye katıldı. 1913'te, Madero'yu öldüren Victoriano Huerta'ya karşı savaşan kuvvetleri yönetti. Huerta'nın 1914'te ülkeden kaçmasından sonra, Carranza'nın anayasacı bölünmeler baş gösterdi. Pancho Villa ve Emiliano Zapata'nın önderliğindeki ayaklanmacılar toplumsal reformların derhal gerçekleştirilmesini isteyerek Carranza'nın kurduğu geçici yönetime karşı çıktılar. Ama Carranza'nın General Alvaro Obregon komutasındaki ordusu Nisan 1915'te Celaya'da Villa'nın kuvvetlerini bozguna uğratınca, Carranza'nın geçici başkanlığı sağlamlaştı.

Carranza, toplumsal değişimden çok siyasal reformlardan yanaydı. 1917 Anayasası'nın toprak mülkiyeti, doğal kaynakların denetimi, çalışma mevzuatı ve toplumsal yasalar gibi konularda temel reformlar getiren hükümlerini istemeyerek kabullendi. 1 Mayıs 1917'de anayasa uyarınca başkan olduğunda, bu hükümleri uygulamak için pek az çaba gösterdi. Başkanlık dönemi boyunca Villa ve Zapata'yla sürtüşmeler, ciddi mali sıkıntılar ve kapsamlı reformlara direnmesi yüzünden ortaya çıkan toplumsal huzursuzluklar eksilmedi.

Koyu bir milliyetçi olan Carranza ABD ile ciddi anlaşmazlıklara dğştü. Daha Nisan 1914'te, düşmanı Huerta'ya karşı tasarlanmış olmasına karşın ABD'nin Veracruz'u işgal etmesine karşı çıkmıştı. Mart 1916'da Amerikalı General John J. Pershing'in Columbus'u (New Mexico) yağmalamış olan Villa'yı yakalamak amacıyla yürüttüğü askeri harekatı engelledi. Meksika'nın petrol sanayisini ulusal denetim altına almak için harcadığı çabalarla (1918) ABD'yi kızdırdı. Meksika'nın I. Dünya Savaşı'nda tarafsız kalmasını sağladı.

Carranza'nın başkanlık dönemi Aralık 1920'de sona erecekti.Ama bu sürenin sonunu beklemeden kendisinden daha radikal olan generallerin muhalefetine karşın, yerine Ignacio Bonillas'ın seçilmesini sağlamaya çalıştı.General Obregon Nisan 1920'de ayaklanınca Carranza'ya karşı bir suikast girişiminde bulunuldu, bunun üzerine Carranza Mexico City'den kaçtı.Yanındaki devlet arşivi ve hazinesiyle Veracruz'a doğru yol alırken, bindiği tren saldırıya uğradı. Birkaç yandaşıyla birlikte at sırtında dağlara kaçtı. 20/21 Mayıs gecesi adamlarınca ele verildi ve eski müttefiklerinden General Rodolfo Herrero'nun güçleri tarafından öldürüldü.