William Randolph Hearst
| William Randolph Hearst | |
|---|---|
 | |
| Doğum |
29 Nisan 1863 San Francisco, Kaliforniya, ABD |
| Ölüm |
14 Ağustos 1951 (88 yaşında) Beverly Hills, Kaliforniya, ABD |
| Meslek | Siyasetçi |
| Evlilik(ler) | Millicent Hearst (1903–1951) |
| Çocuk(lar) | 6 |
William Randolph Hearst (29 Nisan 1863, San Francisco-14 Ağustos 1951, Beverly Hills, Kaliforniya, ABD), ABD'li gazete yayımcısı ve siyasetçi. Uyguladığı yöntemlerle "boyalı basın"ın gelişmesini özendirirken, ona tepki duyan gazetelerin de röportaj ve yayın politikalarında daha temkinli olmasını sağlamıştır.
Biyografi
Altın madeni sahibi ve Kaliforniya senatörü (1886-91) George Hearst'ün tek oğluydu. İki yıl Harvard Üniversitesi'nde okudu. 1887'de, babasının 1880'de San Francisco'da siyasal nedenlerle satın aldığı zor durumdaki Examiner gazetesinin yönetimini üstlendi. Gazete iki yıl içinde kâra geçti. Bunun üzerine 1895'te New York kentinin yayın piyasasına girerek bağımsız gazete Morning Journal'ı satın aldı. Stephen Crane ve Julian Hawthorne gibi yazarların yanı sıra renkli çizgi romanın yaratıcısı Richard F. Outcault ile anlaştı.
Journal (sonradan New York Journal-American), bir cente kadar düşürülen fiyatı, bol resimleri, renkli magazin bölümleri, çarpıcı başlıkları, çeşitli suçlar ve sözde bilimsel konular üzerinde olay yaratan makaleleri ve dış politikadaki kavgacı tutumuyla kısa sürede benzeri görülmemiş bir satışa ulaştı. Venezuela ile İngiliz Guyanası arasındaki sınır anlaşmazlığı (1895 sonrası) olayında Venezuela'yı savunarak İngiltere'nin karşısında yer aldı. Ardından (1897-98) ABD'nin İspanya'ya karşı savaşa girmesini istedi. Hearst'ün İspanya-Amerika Savaşı'nı (1898) doğuran ortamı sırf gazete satışlarını artırmak için körüklediği inancı o dönemde çok yaygındı. Hearst 1896 ve 1900 başkanlık seçimlerinde Başkan William McKinley'yi tröstlerin aleti olmakla suçlayarak William Jennings Bryan'ı destekledi. McKinley'nin öldürülmesinden (Eylül 1901) beş ay önce, başka çare kalmadığında siyasal suikastlerı onaylayan bir başyazı yazdığı için, McKinley'nin yerine geçen Theodore Roosevelt ilk resmi mesajında ad vermeden Hearst'ü suçladı.
Tutucu, Alman yanlısı ve ABD'nin içe kapanmasından yana olan Hearst, yayın organlarında İngiltere'yi kötülemeyi sürdürdü, ABD'nin I. Dünya Savaşı'na girmesine karşı çıktı. Savaş sırasında İngiliz ve Fransız hükümetleri, Hearst'ün muhabirlerinin kendi ülkelerinin posta ve telgraf hizmetlerinden yararlanmasına izin vermediler. Hearst ayrıca Milletler Cemiyeti'ni ve Uluslararası Adalet Divanı'nı acımasızca eleştirdi, Müttefiklerin ABD'ye savaş borçlarının tümünü ödemelerini talep etti. Ama 1927'de içe kapanma politikasından vazgeçerek, İngilizce konuşulan bütün ülkeler arasında sürekli dostluk ve siyasal işbirliğini savunmaya başladı.
1925'e gelindiğinde ABD'nin her köşesinde Hearst'ün kurduğu ya da ele geçirdiği tirajı 2 milyonu bulan 40 kadar gazete ve dergi satılıyordu. Ayrıca, International News Service'in (Uluslararası Haberler Merkezi) denetimini de ele geçirdi. Edebiyat kitapları da basan Hearst, 30 yılı aşkın süre birlikte yaşadığı sinema oyuncusu Marion Davies'in başrolü oynadığı filmlerin yapımcılığını da üstlendi. San Simeon'da yaptırdığı görkemli şatosunu döşemek için, çok sayıda antika ve sanat ürünü satın aldı. Bu savurganlık ve 1930'ların ekonomik bunalımı, Hearst'ün mali durumunu gitgide zayıflattı. Sallantıdaki gazeteleri satmak ya da daha güçlü birimlerle desteklemek zorunda kaldı. Ama II. Dünya Savaşı sırasında ve hemen sonrasında, elinde kalan gazete ve dergiler kâr getirmeye başladı.
Hearst 1903-07 arasında Temsilciler Meclisi üyeliği yaptı. Bu görevde genellikle arka planda kalmakla birlikte 1904'te Demokrat Parti'den başkan adaylığı için önemli bir destek sağladı. 1905'te Demokrat Parti'nin New York kentindeki yürütme komitesini karşısına alarak yürüttüğü kampanyayla belediye başkanlığı seçimlerini Cumhuriyetçi aday George Brinton McClellan, Jr. karşısında yalnızca 3 bin oy farkla yitirdi. 1906'da yürütme komitesiyle daha yakın ilişki kurmasına karşın (belki de bu yüzden) Charles Evans Hughes karşısında New York valiliği seçimlerini kaybetti. 1909'da New York belediye başkanlığı seçiminde eskisinden de daha ağır bir yenilgiye uğradı.
Hearst'ün yaşamöyküsünü anlatan kitaplar daha 1930'larda yayımlanmaya başladı. Hearst'ün tepkisini çeken ve sahibi olduğu tüm medya organlarında filmden sözedilmesini kesinlikle yasaklattığı[1], Orson Welles'in Citizen Kane (1941; Yurttaş Kane) adlı filminin kahramanı Charles Foster Kane, büyük ölçüde Hearst'ü yansıtıyordu. W. A. Swanberg Citizen Hearst (Yurttaş Hearst) adlı kitabının (1961) başlığını seçerken bu filmden esinlenmiştir.
Kaynaklar
- Bu maddenini yazılmasında Encyclopædia Britannica Fifteenth Edition ve Büyük Larousse Sözlük ve Ansiklopedisi'ndeki William Randolph Hearst maddelerinden yararlanılmıştır.