Yalmavuz
Yalmavuz (Tatarca: Җалмавыз, Özbekçe: Yalmogʻiz veya Ялмоғиз) – Türk ve Altay mitolojisinde Dev. Calmağus veya Yelmeves de denir. “Yalmuz” olarak da bilinir. Çok büyük masal yaratığı. İnsan biçimlidir. Üç, yedi veya 12 başı vardır. Siyah ya da sarı renklidir. Kimi zaman Yelbegen ile eşanlamlı olarak kullanılır. Güneş ve ayın tutulması Yelbegen’in bu gökcisimlerini yemesi olarak anlatılır.[1] Devler, atlara düşmandır. Ayrıca insanları yerler.
Radlofa göre, Teleğütlerdeki Yilbegen ile Kırgızlardaki "Jalmaus" adı birbirlerini karşılamaktadır. Bazı araştırmacılar bu adlar arasında biçimsel olarak herhangi bir yakınlık bulamamalarına karşın, Altaylardaki "Yelbeğen" motifiyle diğer Türk dillerindeki "Jelmoguz/Jalmaus" adı altında rastlanan varlıklar arasında içerik olarak büyük benzerlik vardır.[2]
Etimoloji
Yel “ruh, canlı” ve Moğos “boğaz, boğucu” sözcüklerinin bileşik halidir.
Kaynakça
- ↑ Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt, Türkiye, 2011, (OTRS: CC BY-SA 3.0)
- ↑ Türk Mitolojisi Ansiklopedik Sözlük, Celal Beydili, Yurt Yayınevi
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- Manas ve Er Töştük Destanlarındaki Olumsuz Karakterler, Zarina Kulbarakova
- Mitolojik Dünya Modeli, Fuzuli Bayat
- İslamiyet Öncesi Türk Destanları, Gülşen İnci Yılmaz
- Türk Mitolojisi Sözlüğü, Pınar Karaca (Jelmoguz)