Yerelleştirme
Yerelleştirme, yazılım geliştirme sürecinde, içeriklerin (kitaplar, filmler, Ağ Sayfaları), süreçlerin, ürünlerin ve özellikle bilgisayar yazılımlarının (Software) belirli bir coğrafyaya ya da etnik topluluğa özgü pazar ya da coğrafi bölgede (ülke, bölge ya da etnik gruplar) geçerli yerel dilsel ve kültürel özelliklere uyarlanmasıdır.
Bu sözcüğün İngilizcesi olan localization (Amerikan İngilizcesi) ya da localisation (İngiltere) yazılım geliştiriciler tarafından L10N şeklinde kısaltılmıştır. 10 rakamı L ile N harfleri arasında kalan harflerin sayısını gösterir. Yerelleştirmenin karşıt anlamına gelen I18N ise internationalization için kullanılır.)
Süreç
Yazılım geliştirmede yerelliştirme kavramı ilk başta ürünün bir başka dile aktarılmasını, yani çevrilmesini içerir. Yerelleştirme amaçlı çeviriler genelellikle özel bilgisayar destekli çeviri yazılımlarıyla yapılır. Ancak, çevirinin yanı sıra tarih, zaman, para ve ısı birimleri ya da ölçü birimlerinin dönüştürülmesi gibi işlemleri de içerir. Yereleştirmenin en önemli görevlerinden birisi de ürünlerin ya da ürünlere ait belgelerin ürünün satışa sunulacağı yerin hukuk kurallarına uyumlu hale getirilmesidir. Örneğin, renk, yazı tipi, alfabe, görsel ya da sesli metinler ile resimlerin (örneğin bayrak) uyarlanması. Özellikle grafik kullanımında coğrafi ya da kültürel bölgenin alışkanlıklarına ya da tercihlerine dikkat edilir.
Bir yazılımın yerelleştirilebilmesi için yazılım geliştirilme aşamasında uluslararasılaştırılması planlanmış ve yazılım tekniği açısından hazırlanmış olmalıdır. Başlangıçta plan yapılmazsa yerelleştirme çok masraflı ya da zaman alıcı olabilir.
Bir yardım dosyasındaki grafikler de yerelleştirilmelidir. Bu amaçla, erek dilde hazırlanan yazılım çalıştırılarak ekran görüntüleri alınır. Bu grafikler daha sonra yardım dosyalarında kullanılır.
Yerelleştirme araçları
Yerelleştirme araçları, yerelleştirme uzmanlarına yerelleştirme işlemi sırasında yardımcı olan yazılımlardır. Bunlar yazılımlardan dilsel metinleri (kaynak metin) süzer, çeviri yapılmasını sağlar ve yazılımın erek dildeki sürümünü oluşturur. Kaynak dilde yazılımın yeni bir sürümü çıkmışsa, yerelleştirme yazılımları yeni ya da değiştirilmiş metinleri bularak çevrilmesini sağlar.
Bu tür yazılımlar ayrıca, tabi ki kaynak ve erek metinlerde arama-bulma, başka yerelleştirme araçlarında kullanılması amacıyla çevirileri dışarıya verme, çeviri hatalarının kontrolü vb. işlevlere de sahiptir.
Kaynaklar
- Bert Esselink: A Practical Guide to Localization. Benjamins, Amsterdam 2000, ISBN 1-58811-006-0
- Klaus-Dirk Schmitz, Kirsten Wahle: Softwarelokalisierung. Stauffenburg-Verlag, Tübingen 2000, ISBN 3-86057-071-4
- Detlef Reineke, Klaus-Dirk Schmitz: Einführung in die Softwarelokalisierung. Gunter NarrVerlag, Tübingen 2005, ISBN 3-8233-6156-2
Dış bağlantılar
- http://ceviri.freehostee.com/dokuwiki - Yazılım yerelleştirme destek sitesi
- http://www.theverybestofstuff.de – Kaynakça ve test
- Yazılım yerelleştirme uzmanlığı eğitimi - Bachelor ve Master
- http://www.gala-global.org – Globalization and Localization Association (İngilizce) – Yerelleştirme yazılımları geliştiren şirketlerin birliği
- http://www.lisa.org – Localization Industry Standards Association (İngilizce) – GILT (GILT = Globalization, Internationalization, Localization, Translation) alanında çalışan kurum ve kuruluşların birliği
- http://doku.info/articlesearch.php?aq=lokalisierung&sec=0 – Teknik Belgeler ve Yerelleştirme konusunda belgeler...