Çadırardıç, Yozgat

Çadırardıç beldesi

1998 yılına kadar köy olan Çadırardıç, 29/11/1998 tarihinde belediye olmuş, 18 Nisan 1999 tarihli seçimlerde ise ilk belediye başkanını seçmiştir.

Kasabanın kuruluşu çok eski tarihlere dayanmamakla birlikte kasabanın tarihi gelişimi hakkında kesin verilere ulaşılamamıştır. Beldenin tarihi gelişimi hakkında bilgiler yöre halkı ile yapılan görüşmelerle tespit edilmiştir. Kasabanın ismi rivayetlere göre ; şu anda boş olan köy meydanı yıllar önce ağaçtan geçilmeyecek haldeymiş, özellikle meydandaki çeşmenin yanında çok büyük bir ardıç ağacı varmış,köy ahalisi ağacın gölgesinde serinler ve çaylarını içerlermiş. Bu büyük ardıç ağacı çadır misali köylüleri güneşten koruduğu için bu köye gelip geçen misafirler Çadırardıç demişler ve bu şekilde günümüze değin ismi Çadırardıç olarak gelmiştir. İlk yerleşim bu çadır ağacının etrafında bugün belediye binası ve köy çeşmesinin bulunduğu alan çevresinde olmuştur. Yerleşim zamanla bu bölge etrafında ve Yozgat Sungurlu karayolu kenarında gelişme göstermiştir

Beldenin genel tanımı ve bölge içerisindeki yeri : Yozgat ili, İç Anadolu bölgesi’nin Orta Kızılırmak Bölümü’nde Bozok platosu üzerinde yer almaktadır. Kuzeyde Çorum, Amasya, Tokat, doğuda Sivas, güneyde Kayseri, Nevşehir, Konya, Batıda Kırşehir ve Kırıkkale illeri ile çevrilidir.

Çadırardıç, Yozgat ili, Merkez ilçeye bağlı bir yerleşim birimidir. Yozgat iline 60 km Yerköy ilçesine 57 km Sungurlu (Çorum) ilçesine ise 47 km mesafededir.

Çadırardıç kasabasının batısında Çorum ili Sungurlu ilçesine bağlı Balkaya Köyü, Güneybatısında Beserek köyü, Güneydoğusunda Karalar köyü ve Kuzeydoğusunda Sarıfatma köyü yer almaktadır.

Kasaba yerleşiminin bulunduğu alanda yaklaşık ortalama yükseklik 1200 m'dir. Çadırardıç kasabası kuzeyde Köyüstü Tepe (1127 m), doğuda Yıldızçamı Tepe (1223 m), güneyde Hıdırlık tepe (1382 m) ve güneybatıda Ortalık sırtı arasında kalan ve kuzeybatıdan güneydoğu yönüne akan Ağa Deresi vadisinin sol sahil yamacına (kuzeyinde) kurulmuştur. Ağa Deresinin gerek güneyinde gerekse kuzeyinde büyüklü küçüklü dereler boşalmaktadır. Bu dereler kasabanın doğusunda bulunan Hacıağa Deresi ve batısında bulunan Bahçe Deresi, en büyük ve en derin dereleridir.

Beldenin Nüfusu 2006 yılı verilerine göre 1625 kişidir

Beldenin ulaşım ağı

Çadırardıç belde merkezine, Yozgat il merkezinden Sungurlu (Çorum) istikametine ayrılan karayolunun 60 km'sinden sonra ulaşılmaktadır. Bu yol asfalttır ve yaz-kış ulaşıma açıktır. Belde Yozgat iline 60 km Yerköy ilçesine 57 km Sungurlu (Çorum) ilçesine 47 km uzaklıktadır.

Beldenin çevre illerden: Kayseri’ye karayolu uzaklığı 197 km, Sivas’a 213 km, Amasya’ya 197 km, Tokat’a 121 Km, Nevşehir’e 231 km, Kırşehir’e 203 km, Kırıkkale’ye 233 km’dir.

Beldeden geçen herhangi bir karayolu güzergahı bulunmamaktadır.

Beldenin bağlı olduğu Yozgat il merkezi ile olan toplu taşımacılığı belediyeye ait 1 ve özel 3 adet otobüs ile gerçekleşmektedir. Beldeden Yozgat’a sabah 07:00’de hareket edip akşam 17:00’de Yozgat’dan dönmektedir. Ayrıca pazartesi Sungurlu’ya, Salı ve Cuma günleride Yerköy’e 1 otobüs sefer yapmaktadır.

Kasaba halkının havayolları ve DDY’nın yolcu taşıma imkânlarından yararlanma fırsatı bulunmamaktadır.

Çevre yerleşmelere olan karayolu bağlantısı uzaklıkları

Yerleşimler Uzaklık (km)

Yozgat (merkez) 60

Akdağmadeni 134

Aydıncık 141

Boğazlıyan 93

Çandır 128

Çayıralan 112

Çekerek 143

Kadışehri 114

Saraykent 98

Sarıkaya 87

Sorgun 86

Şefaatli 93

Yenifakılı 98

Yerköy 57

Yerleşimler Uzaklık (km)

Kayseri 197

Sivas 213

Çorum 110

Amasya 197

Tokat 121

Nevşehir 231

Kırşehir 203

Kırıkkale 233

Ankara 310

İstanbul 763

İzmir 755

Adana 564

Resmi kurum

Bu sektör çalışanlarını, belediye, eğitim, sağlık ve dini kurum gibi alanlarda çalışanlar oluşturmaktadır. Belde de 1 ilköğretim okulu, 1 cami ve 1 sağlık ocağı bulunmaktadır.

Yerleşmede toplam 32 resmi kurum çalışanı tespit edilmiştir. Çadırardıç beldesinde, resmi kurumlarda çalışan 32 kişinin ; 16’sı eğitim kurumlarında öğretmen olarak, 1’i hizmetli olarak çalışmaktadır. Çalışan öğretmenlerden 16’sıda Çadırardıç’da ikamet etmektedir. Hizmetli olarak çalışan 1 kişi de aynı şekilde Çadırardıç beldesi sınırları içinde oturmaktadır. Bir başka resmi kurumu olan Çadırardıç Belediyesi’nin 1 Belediye Başkanı, 7 kadrolu memuru 5 tane kadrolu işçisi olmak üzere toplam 13 belediye personeli vardır. Bu personellerden 1’i başkatip, 1’i muhasip, 2 si zabıta memuru 3 ü itfaiye eridir. Belediye çalışanlarından 2’si Yozgat’ta ikamet ederken diğer 11 çalışanın tamamı belde sınırları içerisinde oturmaktadır.

Yerleşmeye hizmet veren sağlık tesisi olarak 1 adet sağlık ocağı bulunmaktadır. Sağlık ocağında sadece 1 ebe görev yapmakta ve oda haftanın belli günlerinde sağlık ocağına gelmektedir. Yerleşmede 1 adet dini tesis bulunmakta ve 1 dini tesiste 1 çalışan bulunmaktadır. İkametini Çadırardıç Beldesi’nde sağlamaktadır.

Ayrıca bir mahallesi bulunan Çadırardıç Beldesinde 1 muhtar bulunmaktadır.

Sonuç olarak ; resmi kurum hizmetlerinde toplam 32 kişi çalışmakta ve bunların 29’u Çadırardıç yerleşmesi sınırları içerisinde, 3’ü Çadırardıç dışında ikamet etmektedir. Çadırardıç Belediyesi sınırları içinde ikamet edip resmi kurumlarda çalışan sayısı 29 kişi olup, toplam nüfusun %7,3’ünü oluşturmaktadır.

Resmi Kurum Hizmetlerinde Çalışanların Dağılımı

Hizmetler Çalışan Sayısı

(Çadırardıç’ta oturan) Çalışan Sayısı

(Çadırardıç dışında oturan) Toplam

Belediye Hizmetleri 11 2 13

Eğitim Hizmetleri 16 - 16

Sağlık Hizmetleri - 1 1

Dini Hizmetler 1 - 1

Muhtarlık Hizmetleri 1 - 1

Toplam 29 3 32

Sosyal yapı

Çadırardıç yerleşmesinin sosyal yapısı; çoğunlukla günlük uğraşlar içerisinde sınırlı kalmaktadır. Bunu da daha çok hayvancılık sektöründe yapılan uğraşlar ile, hayvancılıkla ilgili tarımsal faaliyetler oluşturmaktadır. Yaz aylarında halkın uğraşının büyük kısmını hayvancılık ve tarım alırken, kış aylarında iklim şartlarının el vermemesi nedeniyle, tarımsan faaliyetler dururken, hayvancılık devam etmektedir.

Yerleşmede resmi kurumlarda çalışanlar ile, geniş araziye sahip olanlar üst sosyal tabakayı oluşturmaktadır. Ticaret, ulaşım ve nakliye gibi sektörlerde çalışanlar orta gelir gurubunu oluşturmaktadır. Az bir toprak parçasına sahip olanlar ile mevsimlik işçi olarak çalışanlar alt gelir gurubunu teşkil etmektedir.

Belde de sosyal hayatın günlük uğraşlardan oluşmasının sebebi bölgenin yeterince gelişmemesi, gerekli yatırımların yapılmaması ve tarım ve hayvancılığın düzenli ve tüm gün gerektiren bir uğraş olmasıdır. Belde ve çevresindeki yerleşmeler yeterince gelişmemiştir. Halkın tek geçim kaynağı tarım ve hayvancılıktır. Türkiye'de olduğu gibi bölgede de son yıllarda bu sektöre yeterli derecede önem verilmemiş ve ürün kotaları konulmuştur. Bu nedenle halkın masrafları her geçen gün artmış ancak elde ettiği hayvansal ve tarımsan ürünlerden yeterli derecede gelir elde edememiştir. Bütün bu olumsuz ekonomik koşullar, halkın sosyal yaşantısını da olumsuz yönde etkilemektedir.

Çadırardıç kasabasında yaşayan halk, oranı azda olsa sosyal ve kültürel olanaklar bakımından, ancak yeterli derecede ticari bakımdan bağlı olduğu Yozgat il merkezi ve Sungurlu (Çorum) ile ilişki içerisindedir. Günlük basit ihtiyaçların dışındaki ihtiyaçlar buralardan sağlanmaktadır.

Belde sınırları içerisinde; gıda maddeleri satan 7 bakkal, 1 adet yem bayii, 1 adet kıraathane ve 1 adette bakım ve akaryakıt istasyonu olmak üzere toplam 10 adet ticarethane bulunmaktadır. Beldede küçük sanatlara yönelik ise 1 adet demirci atölyesi bulunmaktadır.

İklim

Beldenin iklimi, tipik İç Anadolu karasal ikliminin özelliklerini taşımaktadır. Yaz ayları sıcak ve kurak, kış ayları ise soğuk ve yağışlı geçmektedir. Kış mevsimi uzun geçmekte, sık sık kar yağışı olmaktadır. En soğuk aylar Ocak ve Şubat, en sıcak aylar Temmuz ve Ağustos aylarıdır.

Arazi çalışmaları ve meteorolojik verilerden elde edilen bilgilere göre hakim rüzgâr yönü Kuzeydoğudur.

Tarım ve hayvancılık

Yerleşmede ekonomik faaliyet tarım ve hayvancılık sektörüne dayanmaktadır. Belde ve çevresinde tarım için elverişli ve yeterli derecede büyük arazi bulunmamaktadır. Çadırardıç Beldesinde sulu tarım ve yağışa bağlı kuru tarım uygulanmaktadır. Hububat-nohut-mercimek-buğday-arpa tarımı yapılmaktadır.

Belde halkı hayvancılığı ihtiyaçlarını karşılamak ve ek gelir elde etmek amacıyla evlerinin yanındaki ahırlarda ufak boyutlu olarak yapmaktadır. Beldede hayvancılık faaliyetlerinin geliştirilip daha entegre şekilde yapılabileceği ve belde ekonomisine katkı sağlayabileceği öngörülmektedir. Tarım ve hayvancılıkla uğraşan hanelerde, hane halkının çoğunluğu bu faaliyete katkıda bulunmaktadır.

Tarım ve hayvancılık sektöründe çalışan yaklaşık 350 kişi, toplam çalışan nüfusun %85,8’ini oluşturmaktadır.

Ticaret

Yerleşmede toptan ticaret gelişmemiştir. Perakende ticaret için ise, beldenin ihtiyaçlarına cevap verecek kadar bile gelişmediği söylenebilir. Perakende ticaret, daha çok günlük ihtiyaca cevap verebilecek gıda maddeleri satan ticarethanelerden oluşmaktadır.

Sungurlu (Çorum) ve Yozgat il merkezinin yakın olması ve ulaşım olanaklarının iyi olması nedeniyle, basit ihtiyaçların dışındaki günlük ihtiyaçlar buralardan sağlanmaktadır. Belde sınırları içerisinde 7 adet bakkal, 1adet yem bayii olmak üzere toplam 8 adet gıda maddeleri satan ticari işletme, 1 adet kahvehane ve 1 adet akaryakıt istasyonu olmak üzere toplam 10 adet ticarethane bulunmaktadır.

Ticaret sektöründe 10 işyerinde toplam 11 kişi çalışmaktadır. Bu 11 kişi tüm çalışan nüfusun %2,7’sini oluşturmaktadır.