Çin-Fransız Savaşı

Çin-Fransız Savaşı
Tarih1883-1885
BölgeGüneydoğu Çin, Kuzey Vietnam, Tayvan
SonuçFransa'nın zaferi, Çin'in Tonkin Körfezi üzerindeki hükümranlığından vazgeçmesi.
Taraflar
Fransa

Çin İmparatorluğu
Kara Bayraklılar

Vietnam
Komutanlar ve liderler

Fransa Amédée Courbet Fransa Sébastien Lespès Fransa Louis Brière de l'Isle Fransa François de Négrier Fransa Laurent Giovanninelli

Fransa Jacques Duchesne

Zhang Peilun
Pan Dingxin
Wang Debang
Feng Zicai
Tang-Ching Sung
Liu Mingchuan
Sun Kaihua
Liu Yongfu

Hoang Ke Viem

Çin-Fransız Savaşı, Çin (Qing Hanedanı) ile Fransa arasında Vietnam konusunda çıkan savaş (1883-85). Çin'in yeterince modernleşmediğini ortaya koymuş, Güney Çin'de milliyetçi eğilimlerin belirmesine yol açmıştır.

Çin'in koruması altındaki başlıca güney devleti olan Vietnam'a saldırmaya başlayan Fransızlar, 1880'de Cochinchine adını verdikleri güneydeki üç ili (Nam Ky) denetim altına aldılar. Birliklerini Hanoi ve Haiphong'a yerleştirerek 1880'lerde Vietnam'ın kuzeyine doğru yayıldılar. Çinliler de bölgedeki kuvvetlerini artırarak Fransızlarla bir dizi sınırlı çatışmaya girdiler.

1882'de Çinli Genel Vali Li Hong-Zhang Fransa ile anlaşma girişiminde bulundu. Bu anlaşmaya göre bölge iki ülkenin ortak koruması altına girecekti. Ama Paris hükümeti anlaşmaya yanaşmayarak Kuzey Vietnam'a yeni birlikler gönderdi. Bu arada Çin hükümeti içinde ortaya çıkan savaş yanlısı bir grup da saraya baskı yapmaya başladı. Ama, Çin takviye birlikleri Fransızlara yenildi (1883) ve kararsızlık içindeki saray yeni bir çözüm arayışına girdi.

Daha sonra yapılan Li-Fournier Sözleşmesi'ne göre Fransızlar, Kuzey Vietnam'daki Dong Kinh (Tonkin) bölgesi üzerinden ticaret yapabilecek, Çin birlikleri bölgeden çekilecek ve Kuzey Vietnam'daki Fransız hakları tanınacaktı. Buna karşılık Çin de herhangi bir tazminat ödemeyecekti. Bu sırada Çin'de yeniden üstünlük sağlayan savaş yanlıları Vietnam'daki Çin egemenliğinden ödün verilmesine karşı çıktılar. Çatışmalar yeniden başladı. Sorunları askeri yoldan çözmek isteyenlerden Zhang Zhidong kara kuvvetleri komutanlığına atandı ve kuzeye doğru ilerleyerek Çin'in güneyine girmeye çalışan Fransız kuvvetlerini yenmeyi başardı. Ama denizde, 11 buharlı gemiden oluşan yeni Çin filosu yok edildi. Çin'in Fransız yardımıyla yaptığı büyük Fuzhou Tersanesi de yıkıldı. 1885'te Paris'te imzalanan barış anlaşmasıyla Çin, Li-Fournier Sözleşmesi koşullarına uymayı kabul etti.

Ayrıca

Kaynaklar

This article is issued from Vikipedi - version of the 7/12/2013. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.