Örenkuyu, Çermik
Örenkuyu | |
— Mahalle — | |
Diyarbakır | |
Ülke | Türkiye |
---|---|
İl | Diyarbakır |
İlçe | Çermik |
Coğrafi bölge | Güneydoğu Anadolu Bölgesi |
Nüfus (2007) | |
- Toplam | 683 |
- Yoğunluk | Seyrek nüfusludur/km² (İfade hatası: Tanınmayan "seyrek" kelimesi/sq mi) |
Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
İl alan kodu | 0412 |
İl plaka kodu | |
Posta kodu | 21600 |
İnternet sitesi: |
Örenkuyu, Diyarbakır ilinin Çermik ilçesine bağlı bir mahalledir.
Tarihçe
Diyarbakır'ın Çermik ilçesinin güneyinde yer alan köy. Mahallenin Zazaca ismi "Bireveran" Kürmancki adı "Bireberxan"dır. Mahallenin tarihiyle ilgili kesin bilgiler olmamakla beraber 18. yüzyılın başlarında Kuzeydoğu Anadolu'dan gelen kişilerce kurulduğu düşünülmektedir. Mahalledeki en eski ailelerin YILMAZ (Apşan), ASLAN (Reşan), ÇELİK (Önüzan) , ÇİFTÇİ (Maman), ALTUNTAŞ (Haman), KILIÇ (Ejderan) ve KIRKAĞAÇ (Balyan) AKBULUT (MULLA SADIKO)
olduğu düşünülmektedir.
Kültür
Mahallede konuşulan dil Siverek ağzına yakın Dimilî(Zazaca)'dır. Zaza kültürünün yoğun izlerine rastlamak mümkün. Geleneksel kıyafetlerinde erkekler genellikle Siverek yöresine has kuyruğu uzun şalvar giyerler başlarında ise iklim koşullarına uygun olarak siyah - beyaz puşi takarlar. Kadınlar ise elbise giymeyi tercih edip başlarına beyaz ince tülbent takarlar. Yaş gruplarına göre kıyafet tercihleri değişmektedir. Yemek kültürüne değinecek olursak mahalledeki hayvancılık faaliyetlerinin etkisiyle süt ve süt ürünleriyle ilgili yemekler ve etli yemekler başı çekmektedir. Buğday ve ayranla yapılan " Germi" adlı yemek civardaki kültürde olduğu gibi mahalledede oldukça meşhurdur. Uzun kışların etkisiyle mahallede yapılan kavurmalar genellikle tuzlu olur. Düğün ve eğlencelerde pirinç pilavı, kavurma ve kuru fasulye olmazsa olmaz yemeklerdendir. Mahalledeki düğün ve taziyeler birlik ve beraberliğin sağlandığı en önemli iki olaydır. Düğünlerde davul ve zurna çalınıp tüm köy halkı davetsiz misafir kabul edilir. Cuma günü namazdan sonra başlayan düğünler pazar günü sabah gelin alma olayıyla beraber biter. Gelin gelmeden evvel hep beraber yemek yiyilir.Gelin başındaki duvağıyla eline aldığı şişeyi kırar ve yeni evine adımını atar. Taziyeler ise mahallede acının paylaşıldığı en önemli olaydır. Kadınlar sinelerine vurup ölen kişinin hikayelerini ve kahramanlıklarını anlatarak yas tutmayı tercih ederler.
Coğrafya
Diyarbakır iline 129 km, Çermik ilçesine 36 km uzaklıktadır.Köy ana yola 7 km uzaklıktadır.Güney tarafı kuzey tarafına nispeten daha sade yer şekillerine sahip. Mahallede yoğun hayvancılıktan dolayı su ihtiyacını karşılamak için iki yapay gölet oluşturulmuştur. Mahallenin yaklaşık 1 km güneyinde yer alan Dola Hemzi gölü hayvanların su ihtiyacını karşılamakla beraber mahallenin balık ihtiyacını da büyük oranda sağlamaktadır. Diğer gölet ise daha mütevazi olup mahallenin güneydoğusunda yer alan Dola Soringi'dir. Köy, akarsu konusunda zengin sayılır. Mahallenin yaklaşık 5 km doğusunda yer alan Xazalan ve Biyanduran doğası ve yeşilliğiyle hem keşfedilmemiş mesire alanı hem de sulu tarımın yapıldığı bölgelerdir.
İklim
Mahallenin iklimi, karasal iklim etki alanı içerisindedir. Yazın aşırı sıcak ve kurak kışın ise aşırı soğuk ve yağışlıdır. İlkbaharda yağış miktarı biraz daha artmaktadır. Mahallede ilkbaharda yetişen cılız otlar yaza doğru sararmaktadır. Mahallenin kuzey ve kuzey doğu bölgelerine doğru gidildikçe tedricen ormanlık alanlar artmaktadır. Ormanlar genellikle meşe ağaçlarıyla kaplıdır. Mahallenin en önemli gelir kaynaklarından biri de bu ormanlardan elde edilen odunlardır.
Nüfus
Yıllara göre mahalle nüfus verileri | |
---|---|
2007 | 683 |
2000 | 538 |
1997 | 553 |
Sosyo-ekonomik yapısı
Köy halkının çoğunluğu hayvancılıkla uğraşır .Yaz aylarında otlak sıkıntısı nedeniyle Erzurum-Kars Bölgesine geçici göç yapılır. Mahallenin geçim kaynakları arasında pirinç ekimi ve meşe odunu da vardır. Mahallenin içme suyu şebekesi, ilköğretim okulu, sabit telefonu ve camisi mevcuttur. Okul ve cami lojmanları sağlanan imkanlar arasında. Mahallede iki bakkal faaliyet göstermektedir. Mahallede Kanalizasyon alt yapısı, Sağlık ocağı ve ptt şubesi yoktur.