İlkel refleksler
İlkel refleksler, belirli uyaranlara yanıt olarak normal bebekler tarafından sergilenen ama nörolojik olarak sağlıklı olan yetişkinler tarafından gösterilmeyen, doğuştan gelen ve merkezi sinir sistemi kaynaklı istem dışı refleks davranışlarıdır. Çoğunlukla hayatın ilk 4-6 ayında kaybolması beklenen bir ilkel refleksler, çocuk gelişimi sırasında frontal loblar tarafından inhibe edilerek engellenirler.[1] Bu ilkel reflekslere, infantil refleksler veya bebeksi refleksler de denir.
Örneğin beyin felci gibi atipik nörolojik durumlar sergileyen çocuklar ve yetişkinlerde bu tür ilkel refleksler, demans, travmatik lezyonlar (doku yapısı değişikliği) ve iskemik beyin-damar hastalığı gibi bazı nörolojik koşullar nedeniyle tekrar ortaya çıkabilirler.[2][3]
Beyin felci geçiren ama buna rağmen zeka seviyesinde değişiklik görülmeyen bireyler bu refleksleri bastırmayı öğrenebilirler, ancak aşırı irkilme veya tepki gösterme gibi belirli koşullar altında bu refleksler yeniden görülebilirler. Beyin felcinin sadece bacaklarda etkisini gösterdiği ama Babinski refleksinin korunarak konuşma yeteneklerini yitirmemiş olan bireylerde veya felcin sadece ayak bölgelerinde görüldüğü hemipleji (yarıfelç) durumlarında refleks gösterimi, sadece bu tür atipik nöroloji durumlarının etkilediği alanlarla sınırlı olabilir.
Ilkel refleksler, genellikle tıbbı muayenelerde, öncelikle frontal lob işlevlerinin sağlıklı işleyişini kontrol etmek veya beyin hasarının tahmin edildiği şüpheli durumlar bulunduğunda sınanarak test edilir. Eğer bu refleksler kişilerde tam olarak düzgün bir şekilde bastırılmıyorsa bu durum frontal release belirtileri olarak tanımlanır. Tipik olmayan durumlarda görülen ilkel refleksler, bunun yanında otistik spektrum bozukluklarının ön belirtileri veya olası erken uyarıcıları olarak da kontrol edilip araştırılırlar.[4]
Kaynakça
- ↑ "Primitive & Postural Reflexes" (php). 27 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20110427095908/http://www.inpp.org.uk:80/reflexes/primitive_postural_reflexes.php. Erişim tarihi: 2008-10-23.
- ↑ Rauch, Daniel (2006-10-05). "Infantile reflexes on MedLinePlus". MedlinePlus. 5 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160705122826/https://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003292.htm. Erişim tarihi: 2007-10-11.
- ↑ Schott JM, Rossor MN (2003). "The grasp and other primitive reflexes". J. Neurol. Neurosurg. Psychiatr. 74 (5): 558–60. DOI:10.1136/jnnp.74.5.558. PMC 1738455. PMID 12700289. http://www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?tool=pmcentrez&artid=1738455.
- ↑ Teitelbaum O, Benton T, Shah PK, Prince A, Kelly JL, Teitelbaum P (2004). "Eshkol-Wachman movement notation in diagnosis: the early detection of Asperger's syndrome". Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A. 101 (32): 11909–14. DOI:10.1073/pnas.0403919101. PMC 511073. PMID 15282371. http://www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?tool=pmcentrez&artid=511073.
Dış bağlantılar
- Yeni Doğan Bebekte Bulunan Bazı Refleksler, Gelişim Psikolojisi Dersi Web Sitesi, (Blog) (Türkçe)
- Çocuğun Nörolojik Gelişimi ve Muayenesi, Doç. Dr. Zuhal Yapıcı (Türkçe)