İnsanlı Ay yolculukları
İnsanlı Ay yolculukları, Uzay Yarışının bir parçası olarak ilk olarak 1969 - 1974 arasında Apollo Projesi kapsamında ABD tarafından gerçekleştirilmiştir.
Yarış önceki dönem
Eski dönem
Dünya, Güneş Sistemi’nde şimdilik yaşamın bilindiği tek gezegen. Milyonlarca yıl önce bir kaya gezegeni idi Dünya. Dünya ’ya çarpan büyük bir göktaşı ile oluştuğu tahmin edilen bir doğal uydusu var. Bu doğal uydunun adı ise “Ay”dır. Bu doğal uydu insanlık tarihi boyunca insanları ilgilendiren bir konu olmuştur.
Ay ile ilgili ilk yazı Eski Yunan yazarı Lukianos M.S. 2 yüzyılda yazmıştır. Lukianos bu eserinde … konusunu anlatmıştır.
1705 yılında Daniel Defoe Birleştirici ya da Dünya’dan Ay’a İletişim (İngilizce: Consolidoter or Transactions From The World to the Moon) adlı kitabıdır. Yazar Daniel Defoe bu kitabında … konusunu anlatmaktadır.
Savaşlar Öncesi Dönem
İnsanlığın uzaya açılması tarih öncesinden beri vardı 1865’te “Dünya’dan Ay’a" adlı kitabında Jules Verne 900 ayak uzunluğundaki bir toptan fırlatılan bir füzenin 4 gün sonra Ay’a ulaşacağını yazar. Ama hesaplanmayan göktaşına çarpan füzenin yönü değişir.[1]
Sinemanın ilk yıllarında ise 1918 yılında Georges Méliès olağanüstü sinema hileleriyle "Aya Seyahat (film, 1902)" adlı filmi çekti.[1]
1 Dünya Savaşı Dönemi
Savaş İtilaf Devletlerle imzalanan çeşitli anlaşmalar bitmişti. Bu ise yeni bir savaşın daha çıkmayacağı şeklinde yorumlanıyordu. Avrupa ise hiç görülmedik bir sanayi gelişmesi yaşanıyordu. En önemli ve hızlı gelişen sanayı dalı ise Savaş Sanayisi'ydi.[2]
Genel Bakış
1960'ların başlarında özellikle Vostok projeleriyle unutulmaz ilklere imza atan SSCB o dönemde Uzay Yarışının lideri olarak görülmektedir. Bu durum karşısında ABD, Sovyetler Birliği'ni geçmek adına büyük bir atak olan Ay'a insan göndermeyi seçmiştir. Özellikle John F. Kennedy ABD başkanlık koltuğuna kamuoyuna Ay'a inme vaatleriyle oturmuştur. Ay'a insan indirmede kararlı olan ABD karşısında Sovyetler Birliği'nin de bu yönde bazı projeleri vardır; ama ekonomik olarak zayıflamaya başlaması ve uzay teknolojisinin beyni Sergey Korolyov'un erken ölümü SSCB'yi bu yarıştan yavaş yavaş çekilmeye zorlamıştır. 9 yıl gibi kısa bir sürede projeyi gerçekleştiren ABD, Ay'a tek bir seferle yetinmemiştir ve Apollo Projesi adı altında birçok iniş gerçekleştirmiştir.
Ay'a Yolculuk
İlk insanlı Ay yolculuğu, 16 Temmuz 1969'daki fırlatılışla tarihe geçen Apollo 11 dir. Neil Armstrong, Edwin Aldrin, Michael Collins isimli Ay astronotları taşıyan bu araç 20 Temmuz 1969 tarihinde ay yörüngesine girmiştir. Ay örümceği adlı modülün Ay'ın Sessizlik Denizi (Sea Of Tranquillity) bölgesine yaptığı inişin hemen ardından Neil Armstrong Ay yüzeyinde yürümüştür. 15 dakika sonra onu Edwin Aldrin izlemiştir. Ay üzerinde toplam 21 saat 36 dakika kalmışlardır.
- Apollo 12:
- Apollo 12 ekibi Charles Conrad, Richard Gordon ve Alan Bean, 14 Aralık 1969 tarihinde Ay görevi için fırlatılmışlar, Intrepid adlı ay modülü ile yüzeye inen ekip Ay üzerinde incelemelerde bulunmuştur.
- Apollo 14:
- 31 Ocak 1971 tarihli bu yolculuğun ekibi, Alan Shepard, Stuart Roosa ve Edgar Mitchell'den oluşuyordu. Antares isimli modülle beraber yüzeye inen ekip araştırmalarda bulunmuştur.
- Apollo 15:
- 26 Temmuz 1971 tarihli bu yolculuğun ekibi, David Scott, Alfred Worden ve James Irwin'den oluşuyordu. Falcon isimli modülle beraber yüzeye inen ekip, Ay arabasını ilk kez kullanmıştır.
- Apollo 16:
- 16 Nisan 1972 tarihli bu yolculuğun ekibi, John Young, Thomas Mattingly ve Charles Duke'den oluşuyordu. Orion isimli modülle beraber ekip yüzeye inmiştir.
- Apollo 17:
- 7 Aralık 1972 tarihli bu yolculuğun ekip, Eugene Cernan, Ronald Evans ve Harrison Schmitt'den oluşuyoru. Schmitt bir jeologdu. Challenger adlı modülle yüzeye inip araştırmalar yapıldı.
Seferlerin Bitişi
1972 tarihli Apollo 17 Ay'a yapılan son yolculuktur. Ay'a yapılan bu yolculuklardan sonra insanlı seferlerin başka gezegenlere yapılma fikri doğmuştur; ama yolculuk zamanlarının çok uzun ve projelerin aşırı masraflı olması bu düşünceleri şimdilik bastırmıştır. Gelecekte uzay teknolojisinin ilerlemesiyle bu tür yolculuklar da mümkün olabilecektir. Apollo 17'nin yolculuğundan sonra Ay'a bir daha insanlı yolculuk yapılmaması da kamuoyundaki heyecanı söndürmüştür. Yolculukların bir anda kesilmesi ise değişik inanışlar doğurmuştur. "Ay'da uzaylıların tesislerine mi rastlandı" ya da "uzaylılar insanlığın Ay'dan uzak durmasını mı söyledi" gibi dedikoduların ardından bunlara inanan kitleler hiç de yadsınacak boyutlarda değildir.
Ayrıca bakınız
- Apollo astronotları
- Apollo Uzay Aracı
- İsmail Akbay
- NASA
- Sovyet insanlı Ay programı
- Uzay Kampı Türkiye
- Çatı Penceresi
Kaynakça
|