İran dilleri

== Ç O K _ P U Ş T S U N U Z _ A-Q ==

Ç O K _ P U Ş T S U N U Z _ A-Q

== Ç O K _ P U Ş T S U N U Z _ A-Q ==

İrani dillerin kökeni ve Hint-Avrupa dil ailesindeki yeri
İran dillerinin coğrafi dağılımı
İran dil ailesi ağacı. (Ölü diller dahil)

İran dilleri, Hint-Avrupa dilleri ailesinden dil öbeği. Günümüzde 150-200 milyon kişinin bu dil grubuna ait dilleri konuştuğu tahmin edilir. İran dilleri tarihsel gelişim açısından üç gruba ayrılır: Eski İran dilleri, Orta İran dilleri ve Yeni İran dilleri.

Eski İran dilleri, Hint-Âri dili olan Sanskritçe’ye yakın akrabaydı ve M.Ö. 3. yüzyıla değin konuşuluyordu. Zerdüşt dininin kutsal kitabı Avesta’nın dili, Ahamenişler dönemindeki resmi dil, büyük bir imparatorluk kuran Medlerin dili Eski İran diliydi. Orta İran dili, M.Ö. 10. yüzyıl ile 3. yüzyıllar arasında konuşuluyordu. Part dili ve Pehlevi dili Orta İran dillerinin en önemlileriydi. Soğdca, Manice, Hutence ve Harezmce de Orta İran dillerine giriyordu. Yeni Farsça, İslam dininin İran’da yayılmaya başlamasıyla ortaya çıktı. Afganistan’ın resmi dili olna Peştuca, Kafkasya’da konuşulan Osetçe, Zazaca, Beluci, Kürtçe ve Yağnup dilleri de Orta İrani dillerine bağlı dillerdir.

İran dillerinin sınıfları

İran dilleri 60 dil, 16 † (ölü) (150 Mio konuşan kişi)

Batı grubu 33 dil, 5 † (115 Mio)
Kuzeybatı grubu
Medce †
Partça
Kürtçe
Zazaca
Gilaki
Mazanderani
Belucice
Talişçe
Tatça
Gorani


Güneybatı grubu
Farsça
Lurca
Larestani
Bashkardi
Kumzari
Tacikçe
Doğu grubu 27 dil, 11 † (35 Mio)
Kuzeydoğu grubu
Avesta
Osetçe
Baktrça †
Soğdca-Yagnobice
Choresmce †
Güneydoğu grubu
Peştuca
Munji-Yidgha
Sakça-Wakhi
Şugni-Roşhani-Yazghulami
Sangliçi-Zebaki
Paratça-Ormuri
This article is issued from Vikipedi - version of the 7/17/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.