Šilutė
Šilutė | |||
— Kent — | |||
Šilutė'deki Luteran Kilisesi |
|||
|
|||
Koordinatlar: 55°21′K 21°29′D / 55.35°K 21.483°D | |||
Kırsal | Litvanya Taşrası | ||
---|---|---|---|
Taşra | Kalipeda Taşrası | ||
Taşra | 13. yy | ||
Kent hakları verildi. | 1941 | ||
Nüfus (2001) | |||
- Toplam | 21.476 | ||
Zaman dilimi | EET (+2) |
Šilutė (, önceden Šilokarčiama, Almanca: Heydekrug, Türkçe: Şilute, Şılute ) Litvanya'nın güneyindeki Klaipėda Yerel Yönetimi'ne bağlı bir kent. Kent Prusya Litvanyası olarak adlandırılan etnografik çemberin içinde yer alır. Šilutė iki savaş arası dönemde Šilutė Taşra Yönetimi'nin başkentliğini yapmıştır. Kent güncel olarak Šilutė Vilayet Belediyesi'nin merkezidir.
Adlandırma
Šilutė adını Memel ve Tilsit kentleri arasındaki ulaşımda önemli bir geçiş noktası olmasından kaynaklanan "konaklama hanı" ibaresinden alır. Almanca Krug (Almancada konaklama hanı anlamına gelen arkaik bir sözcüktür) sözcüğünden ile "funda bitkisi" anlamına gelen Heide kelimesi kentin Almancada Heydekrug olarak adlandırılmasını sağlamıştır.[1] Kent uzun dönem Alman yönetimine bağlı kaldığı için Heydekrug uzunca zaman kullanılmış bir addır. Ayrıca bu adlandırmanın heathland (fundalık) biçiminde olabileceği de düşünülebilir. Aynı tabir (han), Samogitya ağzının özelliklerine göre Šilokarčema olarak telâffuz edilmiş ve bugünkü kentin adını oluşturmuştur.
Kent geçmişi
Šilutė, 1511'de Georg Tallat'ın balıkçılık ve diğer ekonomik etkinlikler yapabilmek amacıyla bir konaklama alanının haklarını satın almasıyla işlek bir yerleşim hâline geldi. Kent bu dönemden başlayarak önemli bir balıkçılık merkezi hâlini aldı. Bu dönemde küçük bir kasaba kimliğindeki yerleşim, Samogitya ve Kuronluların yaşadığı çevreden gelen balıkçıların buluşma noktası oldu. Zamanla Rusnė, Karklė, Nida ve Lesnoye gibi yakın bölgelerden gelen balıkçılar kentin balıkçılık kimliğiyle ön plana çıkmasını sağladı. 1550'ye gelindiğinde konaklama mekânının yanına Verden (Verdainė) Kilisesi inşa edildi. 18. yüzyılda kent haklarını isteyen Heydekrug (Šilutė)'un bu isteğine Memel ve Tilsit, 1721 ve 1725'te karşı çıktı. 1722'de Heydekrug taşra idaresi merkezi oldu ve 1818'de bölge yönetiminin başkenti ilan edildi. 1910'da Verden (Verdainė), Szibben (Žibai) ve Cynthionischken (Cintjoniškiai) köyleri ile birleştirilen Šilutė, buna rağmen kent haklarına kavuşamadı. I. Dünya Savaşı sırasında Litvanya'ya bağlanan Šilutė, 1923'te Klaipėda eyaletinin bir parçası hâline getirildi.
Šilutė; 1939'da Nazi Almanyası tarafından geri alınarak Almanya'ya bağlandı. 1941'de kent hakları verilen Šilutė, kuruluşundan 430 yıl sonra kent statüsüne kavuşmuş oldu. II. Dünya Savaşı yıllarında Stalag Luft VI tutsak kampı Heydekrug'a yakın bir yere inşa edildi. Alman İmparatorluğu'nca Kuzey cephelerinde tutsak alınan düşman askerleri savaş boyunca bu kampta muhafaza edildi.
Güncel olarak Šilutė'de birçok tarihi yapı bulunmaktadır. Eski postane ofisi (1905), itfaye istasyonu (1911) ve mahkeme binası ile cezaevi (1848) bunlardan birkaçıdır.
Ekonomi
Bölgesel bir merkez konumundaki bu kent, gelişkin bir altyapıya sahiptir. Kentte amatör tiyatro, müze, üç adet kilise, birkaç adet konaklama tesisi ve birçok kafe, lokanta ve bar bulunmaktadır. Bunun yanında 1842'de kurulan Šilutės Rambynas'ta önemli sanayi işletmeleri bulunmaktadır. Burada bulunan tereyağı ve peynir işletmeleri bölgenin en eski fabrikalarından olma özelliğini gösterir. Ayrıca, Šilutės Baldai (1890) ve Šilutės Durpės (1882)'te bulunan yaklaşık 50,000 m3'lik bir alandan batalıklık kömürü dış satımı yapılmaktadır. Bölgede yeni kurulan işletmelerle birlikte yem, et entegre ve alkollü ürün üretimi yapılmaktadır. Stumbras bölgenin önemli alkollü ürün markasıdır. Bölgedeki kalkınmayı arttırmak amacıyla devlet, bölgedeki sanayi kuruluşlarına vergi kolaylığı getirmiştir.
Kardeş kentler
Aşağıdaki kentler Šilutė'nin kardeş kentleridir:
Önemli kişiler
- Hermann Sudermann (1857–1928), roman ve tiyatro yazarı
- Katharina Szelinski-Singer (d. 1918), heykeltıraş
- Cornell Borchers (d. 1925), aktris
- Doris Treitz (1942–1969), "Alexandra" sahne adını kullanan şarkıcı
- Raimondas Rumšas (d. 1972), bisikletçi, 2002 Fransa Bisiklet Turu 3.sü
- Mindaugas Timinskas (d. 1974), basketbolcu
- Deividas Dulkys (d. 1988), basketbolcu
Yazılı kaynaklar
- Amtsblatt der Regierung in Gumbinnen, Jahrgang 1939, S. 115 (Almanca)
- Walter Buttkereit, Der Kreis Heydekrug (Memelland), Flensburg-Mürwik 1976, S. 185 (Almanca)
- Maschke, Erich, Zur Geschichte der deutschen Kriegsgefangenen des zweiten Weltkrieges. Verlag Ernst und Werner Gieseking, Bielefeld 1962-1977. (Almanca)
Kaynakça
- ↑ Walter Buttkereit: Der Kreis Heydekrug (Memelland), Flensburg-Mürwik 1976, S. 178
Dış bağlantı
- Belediye Genel Ağ adresi (Litvanca)
- Heydekrug Protestan Kilisesi (Almanca)