Aç Sınıfın Laneti
Aç Sınıfın Laneti | |
---|---|
Oyunun afişi | |
Yazar | Sam Shepard |
Konu | Bir ailedeki insanların iç dünyaları |
Zaman ve mekân | 1970'ler - ABD |
Resmî sitesi |
Aç Sınıfın Laneti, ABD'li oyun yazarı ve aktör Samuel Shepard Rogers tarafından 1978 yılında kaleme alınan seyirlik bir oyundur.
Eser, sanatçının en önemli eserlerinden olup The Buried Child (Gömülen Çocuk) ve The Golden West (Vahşi Batı) ile birlikte Shepard'ın aile üçlemesini oluşturur ve "Amerikan rüyası"nın Amerikan işçi sınıfının toplumsal bir karayazısı olduğu mesajını taşır.[1] Buna göre tüm "aç" kitleler kuşaklar boyunca aç kalmaya mahkûmdur ve hiçbir çıkış yolları yoktur. Aziz Çalışlar'a göre Shepard bu anatemayı, natüralist ve kitsch öğelerle birleştirerek, özgün bir avantgard söylem yaratmıştır.[1]
Konusu
Bir Amerikan aile trajedisini gülmece motifleriyle işleyerek anlatan oyunda olayların örgüsü, sarhoş bir baba, hayalperest bir anne, asi bir genç kız ve idealist bir oğul etrafında dönmekte, sınıf çatışmaları, insanların iç dünyalarının tatminsizlikleri, ekonomik çıkış yolu arayışları ile ayrıntılanarak anlatılmaktadır.
Tate ailesi ABD'nin batısında bir çiftlikte yaşar. "Aç sınıf"tan olmadıklarını iddia etmelerine karşın, sürekli boş buzdolabının önüne geçerler. Aile kuşaklardan beri süregelen bir açlığı kalıtım yoluyla almış gibidir. Aile bireyleri bu lanetli durumdan kurtulmak için boşuna çırpınırlar. Baba Weston Tate parası olmadığından sürekli veresiye içki alır, sonunda alacaklılarından korkup kaçar. Anne bir arazi spekülatörü olan Taylor ile, annenin şimdi içinde bulunan duygularına benzer umutlarla babanın borçla satın almış olduğu ancak tamamen verimsiz olan bir araziyi gizlice satarak bu yaşamdan kaçıp kendi Amerikan Rüyası'na atılmayı hedefler.Asi kız Emma yasadışı olaylara girişir.Ailenin çıkmazından kurtulamayan oğul Wesley de, annesinin kaçıp kurtulma tekliflerini geri çevirip babasını taklit eder.Bir sahnede babasının tulumlarını giyer ve çöpleri eşeler. Tüm aile bir Amerikan özgürlük rüyasının peşinde sürüklenirler.[1]
Sahnelenmeleri
Oyunun ilk olarak New York Shakespeare Festival kapsamında 2 Mart 1978'de Joseph Papp tarafından sahneye konulmuştur.
Eser, 1994 yılında filme de çekilmiş, başrollerinde James Woods, Kathy Bates veJim Fitzpatrick oynamıştır.
Türkiye'de ise 1994 -1995 sezonunda Trabzon Devlet Tiyatrosu tarafından sahneye konulan oyunun yönetmeni Tunç Yalman'dır. Ayrıca 2008-2009 sezonunda Ankara Devlet Tiyatrosu tarafından sahneye konan eserin yönetmenliğini Cem Emüler üstlenmiştir.