Ahura Mazda
Ana konular |
Melekler ve felekler |
Ameşa Spenta · Yazata |
Yazılar ve ibadet |
Tutanaklar ve destanlar |
Denkard · Bundahişn |
Tarih ve kültür |
Zurvanizm |
Müritler |
İran'da Zerdüştlük |
Ayrıca bakın |
İlgili maddelerin dizini |
Ahura Mazda (Pehlevice: Ohrmazd, Farsça: اهورا مزدا, Kürtçe: Ahûra Mazda; “Bilginin Efendisi”), eski Pers İmparatorluğu resmi dini Zerdüştçülüğün, kötülük ilkesi ya da Tanrı'sı olan Ehrimen'le sürekli bir mücadele ya da savaş hali içinde olmakla birlikte, Zerdüştçü iyimserliğin bir ifadesi olarak, sonunda mutlak bir zafer kazanacak olan baştanrısı, iyilik ilkesi. Moğol mitolojisinde "Hormosta", Türk mitolojisinde "Kurbustan"[1] veya Hürmüz (Türk tanrısı Kürmez ile özdeşleşmiştir) adıyla yer alır. Moğollara göre 55 Batı Tanrısının başında bulunur[2].
Hürmüz
Hürmüz (Farsça: هرمز), Fars kültüründen çevre uygarlıklara da geçmiş olan bir tanrıdır. Adı Ormuz, Ormız, Ormus, Hormuz, Hormus, Hurmus olarak da söylenir. Derin bir bilgiye sahiptir. Türk kültüründeki Kürmez (Körmöz, Körmös, Kürmüs), Moğollardaki Hormosta (Kormosta) ile, Zerdüştlükte Ahura-Mazda ile özdeş olarak görülmüştür. Fars mitolojisinde kötülük Tanrısı Ehrimen'le sürekli bir savaş halindedir. Sözcük Farsça Ormus/Ohrmazd/Hormazd kavramı ile yakından alakalıdır. Bu sözcükler ve türev okunuşları Pers Tanrısı Ahura Mazda ve geçmişteki Ormuz (Hormızd) devletine adını veren mitolojik anlayış ile bağlantılıdır.[3] Hürmüz yalnızca Pers mitolojisinin değil tüm Ortadoğunun ve hatta Asyanın mitolojik anlayışlarının ortak figürlerinden birisi haline gelmiştir. Adı pek çok Sasani hükümdarına verilmiştir.
Tanrı kavramları |
---|
|
Faravahar Nakş-ı Rüstem (İran): Ardeşir'in Ahura Mazda'dan iktidar simgesini alırken
Kaynakça
- ↑ Religion and Politics in Russia: A Reader, Marjorie Mandelstam Balzer
- ↑ Chosen by the Spirits, Julie Ann Stewart
- ↑ Peter Padfield, Tide of Empires: Decisive Naval Campaigns in the Rise of the West, Routledge 1979 p65