Antik Yunanistan'da teknoloji
Antik Yunan teknolojisi, 1000 yıllık bir süreç boyunca pek çok işlemin insan eliyle yapılmış araçlar ve süregelen yöntemlerle yapılmasına verilen genel addır. Antik Romalılar döneminde, hatta Yunan dünyasının büyük bölümünün egemenlik altına alındığı zamanlarda bile bu buluşların temeli alınarak geliştirilmiş, çoğu bugüne dek ulaşan araçların, modern makinaların temelleri atılmıştır. Antik Yunan teknolojisi hem batı dünyası üzerinde, hem de İslam uygarlığı üzerinde büyük etkiler bırakmış kendisi de aynı şekilde bu uygarlıklardan büyük ölçüde etkilenmiştir. Vinç sistemi, vida, dişliler, el arabası, katapult, parşömen, duş, dalgakıran vb. en bilinen Yunan buluşları arasında yer alır.
Antik Yunan teknolojisi gelişim bakımından üç ayrı bölümde incelenebilir. Atina şehir devletinin doğuşu ve bunun öncesindeki Klasik çağ, Büyük İskender'in doğuda yaptığı büyük toprak kazanımlarıyla başlayan kültürel etkileşimin neden olduğu Hellenistik dönem teknolojisi ve Roma Cumhuriyeti'nin doğmaya başladığı dönemde batıyla yalanan büyük külütürel etikelişimin olduğu dönem.
Bazı Antik Yunan buluşları
| Buluşun adı | Tarih | Not |
|---|---|---|
| Kartografya | ~ MÖ 600 | Anaksimandros ilk kez eldeki çizimleri birleştirerek bir harita yaptı. |
| Vinç | ~ MÖ 515 | İlk Vinç Antik Yunan kentlerinin inşaları sırasında iş gücünden kazanç elde etmek için kullanılmıştır. |
| Kilit | ~ MÖ 5. yüzyıl | İlk kilit ve kilitli kapı sistemleri M.Ö. 5. yüzyılda Yunan kentlerinde görülmüştür. |
| Dişli | ~ MÖ 5. yüzyıl | İş kolaylığı sağlaması amacıyla tarih öncesi çağlardan beri bililnen basit dişliler bu dönemde geliştirildi. |
| Pompa | ~ MÖ 5. yüzyıl | Atina ve Olimpos'da yapılan kazılara bakıldığında evlerde kullanılan ya da hamamlar ile umumi çeşmelere su sağlayan geniş boru sistemleri bulunmuştur. |
| Şehir Planlama | ~MÖ 5. yüzyıl | Milet, tarihte toplu yaşam ve ev alanları olarak bölüm bölüm ayrılmış ilk kenttir. Yapı toplulukları kareler oluşturacak biçimde yollarla bölünmüştür. Bu dönemden sonra pek şehirde bu uygulmaya geçilmiştir. |
| Merkezî ısıtma | ~MÖ 350 | Büyük Efes Tapınağı zeminin altına döşenen boruların içine bacalardan ısıtılmış hava/su pompalanması ile ısıtılırdı. |
| Usturlab | ~MÖ 300 | Gökyüzündeki nesnelerin yeryüzüne uzaklığını ölçmek için kullanılan ilk basit usturlap bu dönemde kullanıldı. Daha sonra usturlapın yerini sekstant aldı. |
| Odometre | ~ MÖ 3. yüzyıl | Hellenistik dönemin sonlarında ve Roma İmparatorluğu döneminde kullanılan odometre bir yerde bir yere seyahat ederken aranı ne kadar yol gittiğini ölçmede kullanılırdıi. Bazı tarihçiler bunun Arşimed'in buluşu olduğunu, bazıları ise İskenderiyeli Heron'un buluşu olduğunu öne sürerler. |
| Kaldıraç | ~MÖ 260 | Tarih öncesi dönemlerde oldukça ilkel kaldıraçlar kullanılmasına rağmen gerçek anlamda kaldıraçların kullanıma kazandırılması da bu dönemde olmuştur. |
| Hidrolik | ~ MÖ 2. yüzyıl | Dönemin pek çok bilim insanı su ve havanın gücünün yararlı biçimde kullanılması için yaptıkları çalışmlarala hidrolik biliminin doğmasını sağlamışlardır. |
| Ölçüm araçları | MÖ 2. yüzyıl | Yunan kentlerinin inşaları sırasında pek çok ölçüm işeminin gerçekleşmesi bu araçlarla yapılmıştır. Roma döneminin gösterişli su kemerlerinin yapılabilmesi bu ölçüm araçlarının geliştirilmesi ile mümkün olabilniştir. |
| Otomatik kapılar | MÖ 1. yüzyıl | İskenderiyeli Heron ilk kez bir tapınak kapısında su pompaları ile çalışan otomatik kapıyı yaptı. |
Dış bağlantılar
| ||||||