Arzu ile Kamber
Arzu ile Kamber, birbirlerini kardeş sanarak büyüyen iki gencin aşklarını anlatan ve 16.-17. yüzyılda ortaya çıktığı sanılan Türk halk öyküsü.
Konu
Hac yolundaki bir kervan yolda eşkıya baskınına uğrar. Baskından yalnız küçük bir erkek çocuk sağ olarak kurtulur. Bir aile tarafından evlatlık olarak alınan çocuğa Kamber adı verilir. Bir süre sonra bu ailenin bir kız çocuğu olur, adını Arzu koyarlar. İki çocuk birbirlerini kardeş sanarak büyürler. Bir süre sonra aralarında ilgi ve yakınlık başlar. Kardeş olmadıklarını öğrenince de evlenmek isterler. Arzu'nun annesi bu evliliğe karşı çıkar ve kızını zengin bir tüccarla evlendirir. "Hak âşığı" olan Kamber, saz çalıp şiir söylemeye başlar (Leylâ ile Mecnun hikâyesinde olduğu gibi), dağlara düşer. Arzu, kocasını kendisine yaklaştırmaz ve adam kısa bir süre sonra kederinden ölür. Arzu ile Kamber evlenmek için yeniden uğraşırlarsa da, anne engel olur. Aşıklar bir rastlantı sonucu birbirlerini bulurlar. Kavuşmanın heyecanıyla ikisi de bayılır. Sürekli olarak kızını izleyen kötü yürekli anne onları gene ayırmak ister, ama gençlerin çevresi su ile kaplandığından yanlarına ulaşamaz. Az sonra iki sevgilinin göğüslerinden birer güvercin çıkarak uçar ve böylece ikisi de orada can verirler.
Arzu ile Kamber Türkler arasında çok yaygın bir aşk öyküsüdür. Anadolu, Rumeli, Azerbaycan, Türkistan ve Irak'ta (Kerkük) dilden dile dolaşır. Pek çok kez halk kitabı biçiminde basılan ve ilgiyle okunan bu öykünün kitaplıklarda yazma nüshalarına da rastlanır. Arzu ile Kamber'in çeşitli Arap alfabesi taşbaskısı baskıları vardır. Ayrıca, Karagöz oyunu haline de getirilmiştir. Hikâye iki kez beyazperdeye aktarılmıştır.