Atenizm
Atenizm, Antik Mısır'da MÖ 14. yüzyılda görülmüş olan bir monoteist bir dindir. Semavi dinlere tek bir farkla benzer. Bu dinde cehennem yoktur. III. Amenhotep'in oğlu IV. Amenhotep devrinde yayılmıştır ve 20 yıl boyunca sürmüştür. Ancak onun öldürülmesinin ardından bu inanç terk edilmiştir. Ölümünün ardından yerine geçen firavun ve rahipler onu sapkın firavun ilan etmişlerdir.
Bu dinin gelişinin ardından sanat ve siyasi yapı bile değişmiş, Mısır tarihinde başkent eskiden kurtulmak için Tebs'den yeni bir kent olan Tel El Amarna'ya taşınmıştır. Sanatta Amarna dönemi başlamış ve de artık firavun ve ailesi tanrı durağanlığıyla çizilmez olmuştur. Bu dini benimseyen IV. Amenhotep adını Akhenaton (Aton'un hizmetkarı) yapmış ve ona şiirler yazmıştır.
Nedenleri
Sigmund Freud'un başta olmak üzere araştırmaları sonucu ortaya çıkış nedenleri tam bilinmese de en ön plana çıkan sav şudur;
Çok geniş topraklara sahip Mısır'daki var olan firavun otoritesini halkın inancında birlik oluşturarak artırmak
Tapınakları
Tapınakların adı gematon olup Aton'a taptık anlamındadır ve de diğer Mısır tapınaklarından farkla üstleri açıktır. Ayrıca dini törenlere firavun ve ailesi de halkla birlikte katılır.
Neo Atenizm
Modern atenizm, Atenizmin 2000'li yıllardan itibaren monoteist inançlar doğrultusunda reformlarla geliştirilerek tekrar canlandırılması sonucu ortaya çıkmıştır.