Avrupa'nın hasta adamı

1896 yılında Punch dergisinin yayımladığı karikatür. Sultan II. Abdülhamit, dünyanın büyük güçleri olan Rusya, Fransa ve İngiltere'nin Osmanlı'yı bir şirkete dönüştürmeye karar vermelerine dair bir broşüre bakıyor. Karikatür, Osmanlı'nın Avrupalı güçlerin oyuncağı hâline geldiğini anlatmaktadır.

Avrupa'nın hasta adamı (İngilizce: Sick man of Europe), ekonomisi kötü olan Avrupa devletleri için kullanılan bir deyimdir. Bu deyimin ilk defa Rusya İmparatoru I. Nikolay tarafından art arda gelen savaşlar nedeni ile toprak kaybeden ve Avrupa'nın mali kontrolüne girmiş olan Osmanlı İmparatorluğu için kullanıldığı düşünülmektedir. Nikolay St. Petersburg'da 9 Ocak 1853 tarihinde söylediği ve deyimin geçtiği söz şöyledir: "Kollarımız arasında hasta, ağır hasta bir adam var."[1] Nikolay konuşmasında sadece "hasta adam" kelimesini söylemiş, "Avrupa'nın" kelimesini söylememiştir. Deyimin tamamı ilk kez 12 Mayıs 1860 tarihinde The New York Times tarafından yazılmıştır.[2] Bu deyimden dolayı I. Dünya Savaşı'nda İtilaf Devletleri, Osmanlı'yı küçümsemiştir.[3] Ayrıca Osmanlı Devleti, Boğazın hasta adamı olarak da bilinmektedir.[4]

Osmanlı Devleti dışında 1970'li yıllar boyunca Birleşik Krallık, diğer Avrupa devletlerine göre ekonomisi kötü olduğundan ve endüstriyel çekişmelerden dolayı "Avrupa'nın hasta adamı" olarak bilinmiştir. 1990'lı yıllarda da Almanya ekonomik sorunlarından dolayı bu sıfatla anılmıştır.[5] Mayıs 2005'te The Economist, "Avrupa'nın gerçek hasta adamı" diyerek bu deyimi İtalya için kullanmıştır.[6] 2007 yılında Morgan Stanley, Fransa'ya "Avrupa'nın yeni hasta adamı" demiştir.[7] Nisan 2007'de The Economist, bu sefer de Portekiz'e "Avrupa'nın yeni hasta adamı" demiştir.[8] 2008'de The Daily Telegraph, İtalya için bu deyimi kullanmıştır.[9]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

Dipnotlar

  1. ↑ Hasan Tahsin Fendoğlu (2002). "Osmanlı-Amerika ilişkileri, 1786-1929". Beyan. s. s. 238.
  2. ↑ "Austria in Extremis" (İngilizce). The New York Times. 12 Mayıs 1860. http://query.nytimes.com/gst/abstract.html?res=9C0CE0DE143FEE34BC4A52DFB366838B679FDE&scp=1&sq=%22sick+man+of+Europe%22&st=p. Erişim tarihi: 13 Kasım.
  3. ↑ "Modernization of Turkey" (İngilizce). The American Forum for Global Education. 27 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150527142219/http://www.globaled.org:80/nyworld/materials/ottoman/modernization.html. Erişim tarihi: 13 Kasım.
  4. ↑ Ali Osman Öztürk (2000). "Alman oryantalizmi". Vadi Yayınları. s. s. 74.
  5. ↑ "The real sick man of Europe" (İngilizce). The Economist. 19 May 2005. 6 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20100306195319/http://www.economist.com:80/opinion/displaystory.cfm?story_id=3987219. Erişim tarihi: 13 Kasım.
  6. ↑ "Addio, dolce vita" (İngilizce). The Economist. 15 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20100415064734/http://www.economist.com/surveys/displaystory.cfm?story_id=5164061. Erişim tarihi: 13 Kasım.
  7. ↑ "The New Sick Man of Europe" (İngilizce). Morgan Stanley. 30 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20131030221202/http://www.morganstanley.com/views/gef/archive/2007/20070302-Fri.html. Erişim tarihi: 13 Kasım.
  8. ↑ "A new sick man of Europe" (İngilizce). The Economist. 18 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20100218083909/http://www.economist.com:80/world/europe/displaystory.cfm?story_id=9009032. Erişim tarihi: 13 Kasım.
  9. ↑ "Italy: The sick man of Europe" (İngilizce). The Daily Telegraph. 11 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20141011171657/http://www.telegraph.co.uk/comment/3557277/Italy-The-sick-man-of-Europe.html. Erişim tarihi: 13 Kasım.
This article is issued from Vikipedi - version of the 9/17/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.