Ayrılık Çeşmesi


Ayrılık Çeşmesi, İstanbul'un Kadıköy ilçesi Rasimpaşa mahallesi sınırları içinde kalan tarihî bir yapıdır. İlk inşa tarihine ilişkin kesin bir bilgi olmamakla birlikte 17. yüzyılın başında Kapı Ağası Gazanfer Ağa tarafından bir namazgâh ile birlikte yaptırıldığı sanılmaktadır. Çeşme üzerindeki kitabelere bakıldığında, daha sonraları çeşmenin 1741 yılında Kapı Ağası Ahmet Ağa ve 1921-1922 yıllarında 5. Mehmet’in torunu Düriye Sultan tarafından olmak üzere iki kez tamir ettirildiği öğrenilmektedir. Kimi kaynaklar çeşmenin geçmişini Bizans dönemine kadar dayandırmaktadır.[1] Kadıköy Belediyesi tarafından restore edilen çeşme, günümüzde yandaki resimdeki halini almıştır. [2][3]


Adının kökeni

Çeşmenin adının kökeni konusunda kesin kabul görmüş yazılı kaynak yoktur. Fatih Sultan Mehmet döneminden sonra doğu yönüne sefer düzenleyen Osmanlı padişahlarının son sefer hazırlıklarının tamamlandığı ve yola koyulmak için toplandığı yerin çeşmenin de içinde bulunduğu eski İbrahimağa Çayırı olduğu bilinmektedir. Ayrıca Mekke'ye gitmek üzere yola çıkan Hacı kafileleri ve Surre Alayları'nın da burada toplaşıp uğurlandığı da bilinmektedir. Rivayete göre şehirden ayrılan kafileler son olarak buradan uğurlandığı için çeşmenin adı Ayrılık Çeşmesi olarak halk diline yerleşmiştir.

Sefere buradan uğurlanan padişahlar içinde 4. Murat da vardır. Bağdat seferine giderken izlediği yola da halk Bağdat Yolu adını vermiş ve bugün hâlâ Bağdat Caddesi adı kullanılmaktadır.

Çevresi

Ayrılık Çeşmesi bulunduğu sokağa ve semte de adını vermiştir. Bugün sadeleşerek "Ayrılıkçeşme Sokağı" olarak anılmaya başlanan yol eski Osmanlı mimarisini yansıtan evleri ile Kadıköy ilçesinin tarihî dokusunun korunduğu alanların başında gelmektedir. Ayrılıkçeşme semtinde Marmaray projesi ve Kadıköy-Kartal Metrosu dâhilinde Ayrılıkçeşme tren ve metro istasyonları inşa edilmiştir. Ayrılıkçeşme Arap Mezarlığı da adını tarihî Ayrılık Çeşmesi'nden almaktadır.

Durumu

Uzun yıllar âtıl vaziyette kalan çeşme 1980 yılına değin toprağa gömülü halde bulunuyordu. Bir restorasyon çalışması ile cadde seviyesine çıkartıldı ve bölgedeki metro çalışmaları sırasında yenien kapsamlı bir restorasyon gördü.

Kaynakça

  1. ↑ http://acibademmuhtarligi.com/tarihce.htm
  2. ↑ http://graffiti.axtelsoft.com
  3. ↑ http://www.kadikoygazetesi.com/22979-tarihi-kentler-birligiden-kadikoye-3-odul/
This article is issued from Vikipedi - version of the 5/19/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.