Birlik 90/Yeşiller
| Birlik 90/Yeşiller Bündnis 90/Die Grünen | |
|---|---|
 | |
| Eş başkanlar | Simone Peter ve Cem Özdemir |
| Kuruluş tarihi |
1980 (Yeşiller) 1993 (Birlik 90/Yeşiller) |
| Merkez |
Platz vor dem Neuen Tor 1 10115 Berlin |
| Üyelik (2013) | 60.003[1] |
| İdeoloji | Yeşil siyaset |
| Siyasi pozisyon | Merkez sol |
| Uluslararası üyelik | Global Yeşiller |
| Avrupa üyelik |
Avrupa Yeşil Partisi Yeşiller - Avrupa Serbest İttifakı |
| Parlamento |
63 / 630 |
| Bölge Parlamentoları |
247 / 1.857 |
| Avrupa Parlamentosu |
11 / 96 |
| Eyalet Başkanları |
1 / 16 |
| İnternet sitesi | |
| http://www.gruene.de | |
|
| |
Birlik 90/Yeşiller (Almanca: Bündnis 90/Die Grünen), 1998'den 2005'e kadar hükümette yer alan Alman bir siyasi partidir. Yeşiller Almanya Federal Meclisi'nin seçim barajı olan yüzde 5 oy sınırını ilk kez 1983'te aştı. 1980 yılında Batı Almanya'da kurulan Alman Yeşiller Partisi ile 1989 Devrimleri sırasında Doğu Almanya'da kurulan Birlik 90 partilerinin 1993 yılında birleşmesiyle oluşan siyasi partidir. Parti liderleri Simone Peter ve Cem Özdemir'dir.
Tarih
1970'ler: Kuruluş
1970'lerde, çevreciler ve barış eylemcileri binlerce eylem grubu olarak politik bir şekilde organize olmuşlardı. Parlamentoda da yer almak için bu grupların bazıları "Yeşiller"i kurdu. (Almancası: Die Grünen) Çevre kirliliği, nükleer güç kullanımı, NATO'nun askeri eylemlerine karşıtlık mücadelelerinin baş konuları oldu. Yeşiller, sivil girişimlerden olduğu kadar muhafazakar kesimden de üyelere sahipti. Yeşiller fikri, Alexander Solzhenitsyn'nin Demir Perde ülkelerinde yaşanan vahşi sosyalizmi anlatan Gulag Archipelago kitabını okuyan Heinrich Boell'in sol görüşe yeni bir görüş ve imaj kazandırmak istemesi ile ortaya çıktı. Komünist Manifesto'yu alıp, işçi sınıfının yerine çevreyi, kızıl bayrak yerine yeşil bayrağı koydu ve Yeşil Hareket adını koydu.
1980'ler: Parlamentoya giriş
1982'de partinin muhafazakar üyeleri ayrılıp Ökolojik Demokratik Parti'yi kurdu. Yeşil Parti'de kalanlar ise askeri hareket karşıtlığına ve göçmenlik, kürtaj gibi konulardaki sınırlamaların kaldırılmasına ağırlık verdiler, bir yandan da marihuana kullanımının yasallaştırılmasını destekledi, homoseksüellerin çalışma haklarına daha önem verdiler ve eğitim ve çocuk yetiştirilmesinde "anti-otoriter" adı verdikleri kavramları desteklediler. Ayrıca protesto ve sivil itaatsizlik kültürü ile kendilerini tanımladılar ve nükleer silahlar, nükleer enrji ve Frankfurt Havaalanına yapılacak yeni uçak pistinin yapımına karşı düzenledikleri protesto gösterilerinde polis ile çarpıştılar. Partiden ayrılanlar da bu konularda parti ile ayrı düşmeseler de Yeşil Parti üyelerinin katıldığı protestolar ile kendilerini ifade etmediler.
Eyalet seviyesinde ve Avrupa Parlamentosu seçimlerinde başarı kazanmaya başladıktan sonra, 1983 seçimlerinde aldıkları %5.7 oy oranıyla Alman parlamentosunun en alt seviyesi Bundestag'da 27 koltuk kazandılar. O dönemlerde en önemli politik konulardan ABD ve NATO'nun nükleer başlıklı füzelerinin Batı Alman topraklarına yerleştirilmesi, toplumun genelinde tepki görüyor ve kitlesel eylemlerle protesto ediliyordu. Yeni parti de bu popüler hareket ile destek gördü. 1986'da gerçekleşen Çernobil Faciası'nın etkisi ve Alman ormanlarına yağabilecek asit yağmuru ve bir hava kirliliği tehdidine karşı artan bilincin etkisiyle, Yeşiller 1987 Ocakta yapılan Batı Almanya eyalet seçimlerinde oy oranını %8.3'e çıkardılar. Bu dönemde, Joschka Fischer liderin resmi olmayan lideri olarak yükseldi ve 2005 eyalet seçimlerinden sonra tüm liderlik makamlarından istifa edene kadar bu pozisyonda kaldı.
1990'lar: Yeniden birleşme ve parlamentodan çıkış
Yeni birleşmiş Almanya'da yapılan Aralık 1990 seçimlerinde, Batı'daki Yeşiller, Bundestag'da koltuk kazanmak için gereken %5'lik limiti geçemedi. Bunun nedeni %5'lik seçim barajını Doğu ve Batı Almanya'da ayrı ayrı kullanmasına neden olan geçici Alman seçim kanunuydu. Eski Doğu Almanya topraklarında, Yeşiller, farklı politik görüşlere sahip sivil haklar savunucusu bir grup olan Birlik 90 ile birliktelik yaparak, oyların %5'inden fazlasını kazanmışlardı. Bazı insanlar bu kötü performansı o sıralar yaygın milliyetçi ve vatansever duygular yerine, küresel ısınma gibi konulara odaklamalarına bağladı. (O dönemin ünlü sloganlarından biri: "Herkes Almanya hakkında konuşuyor, biz iklim hakkında konuşuyoruz!"du) 1994 seçimlerin sonra parti, ülke çapında %7.3 oy oranına sahip olup 49 koltuk kazandı.
1998-2002: Hükumette birinci dönem
1998'de oyları küçük bir düşüş ile %6.7 olsa da Yeşiller 47 koltuğa sahip oldu ve Almanya Sosyal Demokrat Partisi (SPD) ile 'Kızıl-Yeşil' koalisyonu ile ilk kez hükümette yer aldı. Joschka Fischer Almanya'nın başbakan yardımcısı ve dış işleri bakanı oldu. Hükümette iki tane daha Yeşiller bakan vardı. Neredeyse görevlerinin başında Kosova'daki NATO görevlerine Alman katılımı sorusu ile krize sürüklendiler. 2. Dünya Savaşı sonrası ilk kez Alman askerinin bir askeri çatışmada yer alması bir 'Kızıl-Yeşil" koalisyonunda gerçekleşince birçok savaş karşıtı parti üyesi, partiden istifa etti ve parti yerel ve bölgesel seçimlerde başarısızlıklar yaşamaya başladı. Hükumette Yeşillerin katkısı hayal kırıklığı, nükleer güç karşıtı eylemcilerin ülkenin nükleer tesislerini umdukları hızda kapatmayacak olmaları ve kabinedeki birçok SPD üyesinin Yeşillerin çevreci ajandasına karşı çıkmasıyla arttı.
2001'de parlamentodaki Yeşiller üyelerinin Afganistan'a yapılan askeri operasyona hükumetin askeri personel gönderme planını desteklememeleri, partide daha büyük bir krize yol açtı. Şansölye Gerhard Schröder güvenoyu oylamasına gitti. 4 Yeşiller ve 1 Sosyal Demokrat parlamento üyesinin karşı oy vermesine rağmen, Schröder çoğunluğu sağladı.
Öte yandan, hükumetteki bir parti olarak Yeşillerin en büyük başarısı, 2000'de alınan nükleer enerji kullanımını aşamalı olarak azaltmak oldu. Çevre Bakanı Jürgen Trittin ülkenin 19 nükleer enerji tesisinde kullanımın azaltılması konusunda enerji şirketleri ile anlaştı ve 2020'ye kadar nükleer enerjinin sivil kullanımı duracaktır. Bu "Nükleerden Çıkış Yasası" ile resmileşti. Bir nükleer enerji tesisinin normal çalışma periyodu olan 32 yıl içinde, kapatılana kadar ne kadar enerji üreteceği tamamen kararlaştırıldı.
2002-2005: İkinci dönem
Önceki seçim öncesi periyottaki krizlere rağmen, 2002'de Yeşiller 8.6% oy oranı ile küçültülen parlamentoda 55 sandalye kazandılar. Bazı lobiler, 1998-2002 arasındaki Yeşiller'in dahil olduğu hükumetten daha çok yararlandılar. Bunlar arasındaki çevreci lobi ve homoseksüeller de oylarını Yeşillere verdiler. Alman halkı arasında tepki gören Irak savaşı tehdidi, savaş karşı olan Yeşiller ve SPD'nin oylarının artmasının belki de en büyük sebebiydi. SPD'nin oylarında kayıplar olsa da, Sosyal Demokratlar ile yapılan koalisyon hükümeti az farkla Bundestag'da çoğunluk oldu ve yenilendi. Joschka Fischer dış işleri, Renate Künast tüketici koruma, beslenme ve tarım bakanı, ve Jürgen Tritten de çevre bakanı oldu.
2002'de parlamento üyelerinin parti yönetimi üyeleri olup olmama tartışması yaşandı. İki parti toplantısı sonucu parti statüsü değiştirilmedi. 2/3'lük gerekli çoğunluk az farkla yakalanamadı. Sonuç olarak, eski parti liderleri Fritz Kuhn ve Claudia Roth (O sene parlamentoya seçilmişti) parti yönetimindeki görevlerine devam etmediler ve eski parti sekreteri Reinhard Bütikofer ve eski Bundestag üyesi Angelika Beer'e görevlerini devrettiler. Parti 2003't bu konuda bir referandum yaptı ve parti statüsünü değiştirdi. Bundan sonra parlamento üyeleri bakan ya da disiplin kurulu üyesi olmadıkça, parti yönetiminde 6 koltuğun 2'sine sahip olabiliyordu. Parti üyelerinin %57'si oylamaya katıldı ve değişim isteyenlerin oranı %67'ydi. Referandum Birlik 90/Yeşiller tarihinde yapılan ikinci referandum oldu. Birincisi Yeşiller ve Birlik 90'ın birleşmesi konusundaydı. 2004'te Angelika Beer, Avrupa parlamentosuna seçilince, Claudia Roth parti lideri olarak onun yerine geçti.
Partinin 2003'teki tek toplantısı kasım ayında yapılacaktı ama yerel organizasyonların %20'si partinin Şansölye Schröder'in yapmak isteği Alman refah programı "Ajanda 2010"da parti pozisyonunu tartışmak için Cottbus'ta özel bir parti toplantısı yapmaya zorladı. 2003 Kasım'ındaki toplantıda ise 2004 Avrupa Parlamentosu seçimlerinin seçim platformu belirlendi.Bu toplantı ilk kez bir Alman parti toplantısında elektronik oylama sisteminin kullanılması ile dikkat çekti.
Bu oylamalarda Yeşiller Almanya'nın 99 sandalyesinin 13'ünü kazandı, bunun nedeni hükumetteki Yeşil bakanlarının yeterliliği ve SPD'nin popülarite kaybetmesiydi.
Mayıs 2005'te hükumetin eyalet seviyesindeki son 'Kızıl-Yeşil' koalisyonu Kuzey Ren-Vestfalya eyaletinde de yerini kaybetti ve Yeşillerin sadece hükumette yer almasına neden oldu. 2005'te çok az oy kaybı ile oyların %8.1'ini alıp, 51 sandalye kazandı. Ancak SPD'nin büyük oy kayıpları nedeniyle eski koalisyon Bundestag'ta çoğunluk olamadı.
2005-Günümüz: Muhalefet
2005 seçimlerinden sonra neredeyse 2 yıl boyunca Yeşiller ülke ya da eyalet hükumetlerinde yer almadı. Haziran 2007'de ise Bremen'de SPD ile koalisyon ile hükumete girdi. 2008 eyalet seçimlerinde ise Hamburg hükumetine CDU koalisyonu ile girdi ve CDU-Yeşiller koalisyonu eyalet seviyesinde ilk kez yapıldı. Yeşiller, karşı oldukları Elbe Nehri'nin derinleştirilmesi, yeni bir termik santrale ve iki yol projesine onay verse de, CDU'dan önemli ödünler de aldılar. Bunlar arasında ilkokul sayısının arttırılarak, devlet okullarının arttırılması, eyalette toplu taşımanın tramvaya döndürülmesi ve yayalara uygun emlak gelişimi vardı.
Ağustos 2009'daki Saarland eyalet seçimleri sonrası, iki parti koalisyonlarının çoğunluk oluşturmadığı bir ortamda Yeşiller, güç dengesi olarak önem kazandı. Konuşmalar sonrası, Saarland Yeşilleri, SPD ve Sol Parti ile sol bir 'Kızıl-Kızıl-Yeşil' koalisyonunu reddetti ve Hıristiyan Demokrat Birliği (CDU) ve Hür Demokratik Parti (FDP) ile 'Jamaika koalisyonu' (Kırmızı-Sarı-Yeşil) kurdu ve bu Alman eyalet seviyesi politika tarihinde ilk kez oldu.
Yeşiller, 13 Nisan 2008'de Amerika'da yerel bir kuruluşunu açtı. Bu Alman politik partileri arasında bir ilkti. Washington D.C.'deki Goethe Enstitüsü'nde açılan bu derneğin görevi "Washington D.C.'nin içinde ve dışında yaşayan politik anlamda aktif ve yeşiller üyesi Alman vatandaşlarının, Alman Yeşil politikalarını tartışmak ve onlara aktif bir şekilde katılmak" olarak belirlendi.
Seçmenleri
Politik araştırma şirketi Infratest Dimap'a göre Yeşillerin oy kitlesi ayda 2.000 €'dan fazla geliri olan zengin kesimdir. Aynı şirketin araştırmasına göre işsizler, az gelirliler ve de genel çalışan kesim tarafından tercih edilmeyen Yeşiller, iş adamları arasında muhafazakâr-liberal FDP ile birlikte tercih edilen partidir. Partiye oy veren yaş grubu ise 34-42 yaş grubunda en fazladır.
Yeşiller, genel olarak şehir merkezlerinde, kırsallara göre daha çok oy almaktadır. Madencilik ya da radyoaktif atıklar gibi yerel çevre sorunları olan kırsal alanlar bunun istisnasıdır. Bonn, Köln, Stuttgart, Berlin, Hamburg, Frankfurt ve Münih, ülke içinde Yeşiller'in en çok oy oranı kazandığı şehirlerdir. Eski ve nispeten büyük üniversitelere sahip küçük kasabalar (Freiburg im Breisgau, Tübingen, Konstanz, Oldenburg, Heidelberg ve Göttingen) de güçlü Yeşil oy oranlarına sahiptir. Parti eski Doğu Almanya topraklarında ise çok oy alamamaktadır.
Seçim sonuçları
Federal Meclis (Bundestag)
| Seçim | Oy (seçmen) | % (sıra) | Oy (parti listesi) | % (sıra) | Sandalye | +/– |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1980 | 732,619 | 1.0 | 569,589 | 1.5 | 0 / 497 |
|
| 1983 | 1,609,855 | 4.1 (#5) | 2,167,431 | 5.6 (#5) | 27 / 498 |
 27 |
| 1987 | 2,649,459 | 7.0 (#4) | 3,126,256 | 8.3 (#5) | 42 / 497 |
15 |
| 1990 | 2,589,912 | 5.6 (#5) | 2,347,407 | 5.0 (#4) | 8 / 662 |
 36 |
| Birlik 90/Yeşiller (Doğu) ve Yeşiller (Batı) Sonuçları | ||||||
| 1994 | 3,037,902 | 6.5 (#4) | 3,424,315 | 7.3 (#4) | 49 / 672 |
41 |
| 1998 | 2,448,162 | 5.0 (#4) | 3,301,624 | 6.7 (#4) | 47 / 669 |
2 |
| 2002 | 2,693,794 | 5.6 (#5) | 4,108,314 | 8.6 (#4) | 55 / 603 |
8 |
| 2005 | 2,538,913 | 5.4 (#5) | 3,838,326 | 8.1 (#5) | 51 / 614 |
4 |
| 2009 | 3,974,803 | 9.2 (#5) | 4,641,197 | 10.7 (#5) | 68 / 622 |
17 |
| 2013 | 3,177,269 | 7.3 (#5) | 3,690,314 | 8.4 (#4) | 63 / 630 |
5 |
Avrupa Parlamentosu
| Seçim | Oy | % | Sandalye | +/– |
|---|---|---|---|---|
| 1979 | 893,683 | 3.2 (#5) | 0 / 81 |
|
| 1984 | 2,025,972 | 8.2 (#4) | 7 / 81 |
7 |
| 1989 | 2,382,102 | 8.4 (#3) | 8 / 81 |
1 |
| 1994 | 3,563,268 | 10.1 (#3) | 12 / 99 |
4 |
| 1999 | 1,741,494 | 6.4 (#4) | 7 / 99 |
5 |
| 2004 | 3,078,276 | 11.9 (#3) | 13 / 99 |
6 |
| 2009 | 3,193,821 | 12.1 (#3) | 14 / 99 |
1 |
| 2014 | 3,138,201 | 10.7 (#3) | 11 / 96 |
3 |
Kaynakça
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
