Bahçelievler Katliamı
Bahçelievler katliamı | |
---|---|
Bölge | Ankara |
Tarih | 8 Ekim 1978 |
Saldırı türü | silahlı saldırı |
Ölü | 7 |
İşleyen |
Haluk Kırcı Abdullah Çatlı Ünal Osmanağaoğlu |
Bahçelievler katliamı, Türkiye'nin yakın tarihindeki bir katliamdır. 8 Ekim 1978 günü Abdullah Çatlı,[1] Haluk Kırcı,[2] Ünal Osmanağaoğlu,[3] Bünyamin Adanalı,[3] Ercüment Gedikli,[4] Mahmut Korkmaz[3][5] ve Kadri Kürşat Poyraz'ın[3] Ankara'nın Bahçelievler mahallesinde Türkiye İşçi Partisi üyesi Latif Can, Efraim Ezgin, Hürcan Gürses, Osman Nuri Uzunlar, Serdar Alten, Faruk Ersan ve Salih Gevence isimli gençleri[3] öldürmesine Bahçelievler Katliamı[3] denmiştir. Kurbanların biri havluyla boğularak[6], dördü kafa hizasından kurşuna dizilerek, diğer ikisi de Eskişehir yolunda öldürülmüştür.[3]
Öldürülenler
Latif Can, Efraim Ezgin, Hürcan Gürses, Osman Nuri Uzunlar, Serdar Alten, Faruk Ersan, Salih Gevence
Olayların gelişimi [7]
8 Ekim 1978 akşamı daha önceden hazırlanan plan yürürlüğe konacaktır. Planı Reis kod adlı Abdullah Çatlı yapmıştır. Plandan önce İdi Amin kod adlı Haluk Kırcı saldırılacak daireye giderek keşif yapar. Keşif yapılan adres Bahçelievler’deki 15.Sokaktaki 56 numaralı binanın 2 kapı numaralı dairesidir. Kırcı kapıyı gizlice dinler ve içeride 2-3 kişinin olduğunu bildirir. Planı o akşam gerçekleştirmeye karar verirler. Ercüment Gedikli Dadaş Kahvehanesine giderek destek için adam ararken Ömer Özcan ve Duran Demirkıran’ı bulur. Gece saat 22:00’de harekete geçilir. Duran Demirkıran sokakta gözcü olarak bırakılır. Ömer Özcan ise apartman girişinde gözcü olur. Abdullah Çatlı ise sokağın sonunda arabanın içinde beklemektedir. Plana göre 4 kişi içeri girecektir: Haluk Kırcı, Ercüment Gedikli, Mahmut Korkmaz ve Kürşat Poyraz. Grup gizlice apartmana girer ve daire kapısına gelince silahlarını doğrulturlar. Ercüment Gedikli kapıyı zorlamaya çalışır ancak kapı açılmaz. Zili çalarlar ve kapı aralanınca yüklenerek içeri girerler. İçeride Türkiye İşçi Partisi üyesi ve yöneticileri 5 üniversite öğrencisi vardır:
- Hacettepe Üniversitesi Fen Fakultesi, Matematik bölümü öğrencisi Serdar Alten (23)
- Ankara Devlet Mühendislik Akademisi öğrencisi Hürcan Gürses (26)
- Ankara İktisadi ve Ticari Bilimler Akademisi Gazetecilik Bölümü öğrencisi Efraim Ezgin (23)
- Hacettepe Üniversitesi İstatistik Bölümü öğrencisi Latif Can (20)
- Hacettepe Üniversitesi İstatistik Bölümü öğrencisi Osman Nuri Uzunlar (20)
Önemli not:[8] İçerideki öğrenciler televizyon seyretmekteyken baskına uğrarlar.Saldırganlar devrimci öğrencilerin silahsız olmalarına şaşırmışlardır.[9] Öğrencilerin ellerini arkadan bağlayarak yüzükoyun yere yatırırlar. Saldırganlar evde sandıklarından çok sayıda kişiyle karşılaşınca ne yapacaklarını bilemeyip Çatlı’ya danışmaya karar verirler. Kürşat Poyraz ve Ercüment Gedikli arabada bekleyen Çatlı’ya giderler. Abdullah Çatlı, Kürşat Poyraz’a hemen geleceğini söyleyip beklemelerini söyler. Az sonra elinde eter ve pamukla gelir. Daireye giren saldırganlar sırayla üniversite öğrencilerini eterle bayıltırlar. Tam bu sırada kapı çalınır, saldırganlar hiç telaşlanmayıp eve arkadaşlarını ziyarete gelmiş olan iki Türkiye İşçi Partili öğrencisi Faruk Erzan ve Salih Gevence’yi de etkisiz hale getirirler. Bir anda içeride toplam 11 kişi olur. Durumu yine dışarıda bekleyen Çatlı’ya bildiren saldırganlar Çatlı’nın emriyle sonradan gelen iki öğrenciyi arabaya bindirirler. Onlarla beraber arabaya Kürşat Poyraz ve Haluk Kırcı biner. Çatlı arabayı Eskişehir yoluna doğru sürer. 10 dakika sonra araba durur. Araba çalışır durumda ve farları sönük halde TİP üyeleri yoldan uzaktaki tarlaya doğru götürülür ve 600m ötede Faruk Erzan ve Salih Gevence kafalarına sıkılan üçer kurşunla Haluk Kırcı ve Kürşat Poyraz tarafından öldürülür. Arabadakiler son hızla Bahçelievler’deki eve dönerler.
Çatlı’nın planına göre evde bayıltılmış olanlar ikişer ikişer Eskişehir yoluna götürülecektir. Uyanmaya başlayan Serdar Alten’i arabaya taşırlarsa da Çatlı, geçmekte olan polis arabasından şüphelenerek içeridekilerin işlerini dairede bitirmelerini Eskişehir yolundaki cesetlerin bulunmuş olabileceğini söyler. Saldırganlar ellerindekileri nasıl öldüreceklerini tartışmaktadırlar. Haluk Kırcı Osman Nuri Uzunlar’ı mutfağa alarak tel askıyla boğmaya çalışır, başarılı olamayınca yüzüne havluyla bastırarak zorlukla boğar. Haluk Kırcı TİP’lileri böyle öldüremeyeceğini anlar ve içerideki saldırgan arkadaşlarından dışarı çıkmalarını ister, kendisi hepsini teker teker tabancayla öldürecektir. Az önce Eskişehir Yolu cinayetlerinde kullanılan silahı alır. Ercüment Gedikli, Kürşat Poyraz ve Mahmut Korkmaz daireden dışarı çıkarlar. Ercüment Gedikli gözcüler Ömer Özcan ve Duran Demirkan’a görevlerinin bittiğini bildirir. Sonra Çatlı arabayla gelir ve arabanın geldiğini duyan Kırcı yerde yüzükoyun elleri bağlı yatan gençlerin üzerine tabancasını boşaltır ve koşarak dışarıya çıkar.
Serdar Alten karın ve bağırsaklarından 3 kurşunla, Hürcan Gürses kalp ve böbreklerinden 3 kurşunla, Efraim Ezgin başından 4 kurşunla, Latif Can akciğerlerinden 2 kurşunla vurulur. Tam karşı binada oturan polis memuru Tuncay Özkul silah seslerini duyup balkona çıktığında binadan koşarak uzaklaşan uzun ve ince birisini görür. Yine aynı apartmandaki meslekdaşı Seyfi Eroğlu’nu uyandıran polis silahınıda alarak karşı binaya geçerler. Kapıyı kırarak içeri girince dehşet görüntüleriyle karşılaşırlar. Gençlerden Serdar Alten ise hayattadır. Serdar Alten saldırganları tarif eder ve Hacettepe Hastanesine kaldırılır. Haluk Kırcı ise ertesi sabah Talatpaşa Bulvarı Numara 154/9 adresindeki Çatlı’nın dairesine gelir. Silahı ona teslim eder. Haberlerden 1 kişinin ölmediğini öğrenince korkuya kapılırlar ve Ankara’yı terk etmeye karar verirler. Çatlı Nevşehir’e, Kırcı da Erzurum’a gider. Serdar Alten ise savcı Mehmet Bağış’a ifadesini verebilmiş ve saldırganları ayrıntılı şekilde tarif etmiştir. Ülkücülerin saldırısına uğradıklarını belirten Alten kendisine “Reis” diye hitap edilen birisinin varlığından bahseder ve 34 PD plakalı bir araca bindirildiğini söyler. Alten 8 gün boyunca ölümle savaşacak ve sonunda 17 Ekim 1978 günü hayata veda edecektir. Polis bu plakalı bir aracı bulamaz. Buna rağmen olayın çözülmesini iki tesadüf olay sağlayacaktır.
Nevşehir-Avanos yolundaki Kozaklı Petrol İstasyonundamavi Amerikan bir araç şüpheli olarak polise bildirilince aracın 34 PD 137 olan plakasının 34 yazan kısmının kartonla yazıldığı anlaşılır ve kartonun altında 06 sayısı görülür. 06 PD 137 plakalı araç araştırıldığında aracın Ülkücü Mustafa Mit’e ait olduğu ve örgüt adına bu kişi üzerine alındığı anlaşılır. Mustafa Mit gözaltına alınır ve Deniz Kuvvetleri Savcısı Yüzbaşı Enis Tunga dava dosyasında Mustafa Mit ile yapılan görüşmeyi detaylı yazar. Aracın örgüt için alındığını ve Ali Şerit tarafından sürüldüğünü, sürekli olarak ise Muhsin Yazıcıoğlu ve Abdullah Çatlı’nın emrinde olduğu belirtilir. Mustafa Mit ayrıca Bahçelievler Katliamının yapıldığı gün aracı Abdullah Çatlı’nın kullandığını öğrendiğini bildirir. Mustafa Mit, ülkücü camianın bilinen isimlerinden olduğu için Cebeci’de Acem Çayevinde yine örgüt üyesi Şevkat Çetin ile yaptığı konuşmada Bahçelievler olaylarıyla ilgili soru sorduğunda cevap olarak Şevkat Çetin’den “Bizim Çatlı’nın işi” cevabını aldığını açıklar. Abdullah Çatlı 8 Kasım 1978 günü Adapazarı’nda yakalandığında aracın Sivas’da cezaevinden salıverilen Muhsin Yazıcıoğlu’nu almak için kullanıldığını söyleyecektir. Bu açıklamaya inanan devlet yetkilileri Ankara yerine İstanbul Emniyetine götürülecek ve kısa süre sonra Gayrettepe’den salıverilecektir.
Aracı Sivas’a götüren şoför Selahattin Sarı ise aracı Sivas’tan getirdikten sonra anahtarları 9 Kasım 1978 akşamı Ülkücülerin derneğine bıraktığını söyler. Olayın aydınlanmasında etken olan diğer bir olay ise tamamen şanstır. Bahçelievler Katliamından 2 ay sonra Semiha Üstündağ adlı bir ev kadını dostlarıyla konuşurken ortaya çıkacaktır. Bahçelievler semtinde oturan ve alışverişe giden kadın iki kişiyi konuşurken duyduğunu ve birbirlerine 5-6-2 sayılarını söyleyip onaylaştıklarını söyler. Ertesi gün Bahçelievler Katliamının yapıldığı dairenin numarasının 56/2 olduğunu görünce olayla bağlantısını anladığını bildirir. O grup içerisindeki polis memuru Recep Oktay durumu meslekdaşı Selami Ünal’a aktaracak o da polis komiseri Dürüst Oktay’a bildirince saldırganlar teşhis edilebilecektir. Teşhis edilen kişi ünlü ülkücü Duran Demirkıran’dır. Demirkıran 18 Aralık 1978 günü yakalanacak ve Bahçelievler Katliamı çözülecektir. Ayrıca Numune Hastanesi başhekimi Dr.Turhan Temuçin yaptığı açıklamayla olayda kullanılan eterin ülkücü İbrahim Çiftçi’nin talimatıyla hastanede çalışan bir sempatizan tarafından çalındığını belirtecektir.
Sonrası
Aynı silahlı grupların ve polislerin katıldığı katliamlarda 16 Mart 1978 günü Beyazıt Meydanında devrimci öğrenciler katledilmiş, 23-24 Aralık 1978 tarihinde Kahramanmaraş Katliamında 111 Alevi katledilecektir. Abdullah Çatlı, 1976-80 yılları arasındaki terör eylemlerinden sorumlu olarak ülkenin 12 Eylül Darbesine yaklaşmasına yardımcı olacaktır. Ayrıca Eylül 1982’de Miami’de ünlü neo-faşist lider Stefano Delle Chiaie ile beraber görüştüğü belirtilmektedir. Çatlı 1996 yılında Susurluk Skandalı’nın ortaya çıktığı trafik kazasında ölecektir.
Faillerin akıbeti
- Abdullah Çatlı: Yakalanamadı. 1996 yılında Susurluk kazasında öldü.
- Haluk Kırcı: Yedi kez idama mahkûm edildi. 1996'da yakalandığı gün emniyetten kaçtı. 1999'da yeniden yakalandı. 18 Mart 2004 tarihinde tahliye edildi. Ekim 2004'te Ukrayna'da yakalandı. 27 Mayıs 2010'da tekrar tahliye edildi.[10] 8 Şubat 2011 tarihinde tekrar tutuklandı ve 4 Şubat 2015 tarihinde tahliye oldu.[11]
- Ünal Osmanağaoğlu: 1999 yılında Kuşadası'nda yakalandı ve yedi kez idam cezasına çarptırıldı. Kemal Türkler'in öldürülmesiyle ilgili sanık olarak yargılandığı dava 1 Aralık 2010 tarihinde zaman aşımı nedeniyle ortadan kaldırıldı. "3. Yargı Paketi" olarak bilinen yasal düzenleme doğrultusunda 10 Temmuz 2012'de tahliye edildi.[1]İlk infaz durdurma 7 TİP'li öğrencinin katillerine, Radikal, 10 Temmuz 2012. 12 Temmuz 2012 tarihinde erişildi.</ref> 30 Haziran 2014 tarihinde ölmüştür.[12]
- Bünyamin Adanalı: 1999 yılında Pendik'de yakalandı ve yedi kez idam cezasına çarptırıldı. "3. Yargı Paketi" olarak bilinen yasal düzenleme doğrultusunda 10 Temmuz 2012'de tahliye edildi.[3]
- Ercüment Gedikli: 1980 yılında yakalandı. Aldığı idam cezası müebbete çevrildi ve 1991 yılındaki afla salıverildi.
- Mahmut Korkmaz: Yakalanamadı.
- Kadri Kürşat Poyraz: Yakalanamadı.
- İbrahim Çiftçi: İzmir Alsancak'ta bir kahvehane'de uğradığı el bombalı saldırıda öldürüldü.[13]
- Osman Engin: 15 Nisan 2013 tarihinde Adana'da yakalandı[14]
Ayrıca bakınız
Konuyla ilgili eserlerden bazıları
- Kırcı / 5 - 6 - 2 Tamam Reis, Saygı Öztürk, Doğan Kitapçılık 2008, ISBN 9752935297
- Reis Gladio'nun Türk Tetikçisi, Soner Yalçın - Doğan Yurdakul, Doğan Kitapçılık 2008, ISBN 9759914929
- Gecenin Kapıları , Ozan Özgür, Yordam Kitap 2008, ISBN 9944122535
Kaynakça
- 1 2 "Katliam sanığı elde", 27 Şubat 2002 URL erişim tarihi: 4 Ekim 2007
- ↑ "Kırcı 2059'da özgür!", Radikal, 12 Ocak 1999 URL erişim tarihi: 4 Ekim 2007
- 1 2 3 4 5 6 7 8 ""Katliamı unutmayın"". Radikal. http://www.radikal.com.tr/1999/10/08/yazarlar/mehyil.html.
- ↑ "Yargılamayı devlet engelledi", Radikal, 25 Ocak 1999 URL erişim tarihi: 4 Ekim 2007
- ↑ "Bahçelievler katliamı sanığı Korkmaz'a 36 yıl hapis", Radikal, 14 Mayıs 2002 URL erişim tarihi: 4 Ekim 2007
- ↑ Haluk Kırcı önce telle boğmaya çalışmış ancak bu yöntemle öldüremediği için mutfakta bulunan havluyla kurbanı öldürmüştür Bakınız Reis Gladio'nun Türk Tetikçisi, Soner Yalçın ve Doğan Yurdakul
- ↑ Reis: Gladio’nun Türk Tetikçisi, Soner Yalçın ve Doğan Yurdakul, Su Yayınları 1997 s. 69-78
- ↑ (Önemli işler dairesi:Cüneyt Özdemir,Doğan kitap,s.90)
- ↑ http://www.timdrayton.com/sy.html#7
- ↑ Katliam hükümlüsü Haluk Kırcı'ya tahliye, Radikal, 28 Mayıs 2010. 12 Temmuz 2012 tarihinde erişildi.
- ↑ "Haluk Kırcı tahliye oldu !". 4 Şubat 2015. 3 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150703211108/http://www.milliyet.com.tr/haluk-kirci-tahliye-oldu-peki-gundem-2008819/. Erişim tarihi: 19 Şubat 2015.
- ↑ 30 Haziran 2014 tarihli odatv haberi 30 Haziran 2014 tarihinde erişilmiştir
- ↑
- ↑ 15 Nisan 2013 tarihli SoL (haber portalı) haberi 15 Nisan 2013 tarihinde erişilmiştir