Balıklıçeşme, Biga
Balıklıeşme | |
— Belde — | |
Çanakkale | |
Ülke | Türkiye |
---|---|
İl | Çanakkale |
İlçe | Biga |
Coğrafi bölge | Marmara Bölgesi |
Yönetim | |
- Belediye başkanı | Nihat Borazan |
İklim türü | Marmara iklimi |
Nüfus | |
- Toplam | 1,869 |
Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
İl alan kodu | 0286 |
İl plaka kodu | |
Posta kodu | 17200 |
Balıklıçeşme, Çanakkale'nin Biga ilçesinin beldesidir.
Göç
Doksanüç Harbi olarak bilinen ve rumî takvimle 1293, miladî takvimle 1877-78 yılında yapılan Osmanlı-Rus Harbine kadar, Balıklıçeşme köyünü kuran ailelerin Bulgaristan'da köylerindeki rahatı genelde iyiydi ve mutlu bir şekilde yaşıyorlardı. Ancak Doksanüç Harbi patlayınca Balıklıçeşme köyünü kuran ailelerin Bulgaristan'daki durumları çok kötüleşti. Özellikle Balıklıçeşme köyünü kuranların önemli bir kısmının geldiği yerler, Rus ordularının Sofya'ya yürüme yolu üzerinde bulunuyordu. Ruslar yolları üzerindeki köy ve kasabaları yakıp yıktılar, Ruslardan cesaret alan Bulgarlar Müslümanlara saldırdılar, onların mallarını yağmaladılar. Doksanüç Harbi sırasında 500.000 civarında Müslüman ölmüştür. Bunların çoğu asker değil, sivil halktır. Ve dahası ölenlerin çoğunluğunu da çocuklar, yaşlılar ve kadınlar oluşturmaktadır. Bunların bir kısmı Ruslar ve Bulgarlar tarafından katledilmiş, önemli bir kısmı da ya açlıktan, ya soğuktan ya da salgın hastalıklardan ölmüştür. Toplam 1.230.000 civarında insanın da köylerini, şehirlerini bırakarak Makedonya'ya, Trakya'ya ve Anadolu'ya göç ettiği hesaplanmaktadır.
Balıklıçeşme köyünü kuran ailelerin, Doksanüç Harbinin yarattığı tehlike karşısında şu iki şekilde davrandıkları tahmin edilebilir: Bir kısmı derhal göç etmiş, bir kısmı ise köy ve kasabalarında kalmış veya göç etmekle birlikte savaştan sonra geri dönmüşlerdir. Bulgaristan'dan şimdiki adı AGATOVO olan köyden gelen göçmenler köyün kuruluşu sırasında bazı sıkıntılarla karşılaşmışlardır. Köyün bu günkü kurulu olduğu yerler o dönemde Nusret Paşa adında birinin tapulu arazisi imiş. Balıklıçeşme köyünün kurulduğu yer daha önce, içine zor girilecek derecede ormanlık, meşelik, pırnallık, çalılık imiş. İlk gelen ailelerden olan Kray Hasan (BALIKLI), Kondi (Özdemir),MollaAlioğlu (Aydoğan),KaraHasanlı Sülaleleri bu arazide köy kurmak istemiş fakat Nusret Paşa reddetmiş. Onlar da çok beğendikleri bu yerde kalabilmek için zamanın padişahı Sultan II. Abdülhamit'in seccadecibaşı olan hemşehrileri Hafız'a başvurmuşlar. Hafız da hemşehrilerinin bu şikayetini padişaha iletmiş. Nusret Paşa bu şikayet işine çok kızarak Hafız'ı yakalatmış ve ona okkalı bir tokat akşetmiş. O sırada pencereden onları gören padişah her ikisini de huzuruna çağırarak meseleyi sormuş. Haksız bulduğu Nusret Paşa'yı Yemen'e sürgüne göndermiş. Hafız'a da köyün kurulması için ferman çıkarıp vermiş. 1877 yılında gelen muhacirler tarafında 1880 yılında kurulmuş Balıklıçeşme. Hatta padişahın köyün planın çizdirterek verdiği de rivayet olunur. Çünkü köyün plan üzere kurulduğu kanısını veren yegane köy burasıdır.Köy kurucularından olan Kray Hasan oğlu İsmail BALIKLI ilk köy Muhtarı seçilerek köyü 36 yıl yönetmiş olup köyümüzün olumlu şekilde gelişmesine katkı sağlamıştır, Ana caddeler ve ara yollar gayet düzgündür. Bir bakışta bir sokağın başından sonunu görmek mümkündür. Yol sınır çizgilerinin saman dökülerek çizildiği söylenir. Köyün ortasında ve değişik yerlerinde büyük meydanlar bırakılmıştır. Adeta bir şehir kurarmış gibi plân çizilmiştir. Belki de Balıklıçeşme köyünün kurucuları, bir köy değil, şehir kurmayı arzu ediyorlardı. Köyün adı ile ilgili çeşitli rivayetler vardır:
- Şimdiki belde merkezinin olduğu yerde Cenevizliler (şimdiki İtalya'da bir kent devleti idi) tarafından yapılan bir havuz, havuzun yanında da mandaların sulandığı ve yattığı bir göl varmış. O göldeki balıklar hemen yandaki havuza atlarlarmış. Havuzun çeşmesinden balıklar yalağa düşerlermiş. Köyün ismi bu nedenle "Balıklıçeşme" olarak kalmış.
- Köye ilk gelenler yemyeşil bir orman içinde yerli köy olan Hisarlı (Asarlı)'lara ait tarlada içi balıkla dolu, suyu bol bir kaynağın etrafındaki araziye yerleşmişler. Kaynağın hemen yanında bir çeşme varmış. Buradan esinlenerek köyün adı "Balıklıçeşme" olarak anılır olmuş.
Eskiden tek odalı ve çatısı saz ve saptan olan evlerde oturulurmuş. Sonraları iki oda ve bir ahırdan oluşan örme ve içi-dışı çamur sıvalı evler yapılmıştır. 1925'ten itibaren kerpiç evler yapılmaya başlanmıştır. Uzun bir süre kullanılan kerpiç evlerin başlıca özellikleri: İki oda, büyükçe bir ahır ve odaların kapılarının açıldığı mahallî dilde "hayat" denilen salon. Soba olmadığından her odada ocaklık (şömine) bulunurdu. Odanın birisi, oturma odası, yatak odası ve mutfak olarak kullanılıyordu. Hamamlık da bu odanın içindeydi. Oda girişinin sağında duvara monte edilmiş genişçe bir veya iki tahta (tabaklık) vardı. Yemek kapları bu tahtaların üzerine onurdu. Girişin sol tarafında yüklük vardı. Yatak ve yorganlar oraya konurdu. Yüklük ile duvar arasında tahtadan yapılmış bir bölme vardı. Sadece bir insanın sığabileceği bu bölme evin banyosuydu. Karşı duvarda bir raf vardı. Raf; duvara monte edilen genişçe bir tahtadan ibaretti. Üzerine kitap ve kızların çeyizleri konurdu. Yere, sazdan örülmüş asır (hasır) serilirdi. Biraz zengince olanlar asırların üstüne keçi kılından örülmüş çul atarlardı. Ocaklığın yanında birkaç tane koyun ve keçi derisi bulunurdu. Bunlar evin reisi ve misafiri içindi. Günümüzde ise betonarme evlerin sayısı hızla artmaktadır. Betonarme ev yapamayanlar ise evlerinde tadilat yaparak banyo, mutfak, oturma odası ve salon gibi bölümler ilave etmektedirler. Bugün Balıklıçeşme, Çanakkale İline bağlı Biga İlçesine 17 km uzaklıkta Biga-Çanakkale devlet yolu üzerinde ve Biga'nın kuzeybatısında bulunmaktadır. Orta büyüklükte tipik bir Anadolu beldesidir. Deniz seviyesinden yüksekliği 20 m.dir. Ortasından geçen Balıklıçeşme Deresi'nin iki yakasına serpilmiş vaziyette derli toplu bir görünümü vardır. Çanakkale ili Biga ilçesine bağlı Balıklıçeşme köyünde 1992 yılında Belediye kurulmuştur. O nedenle bugün köy değil, belde statüsündedir. Son nüfus sayımına göre Balıklıçeşme Beldesi'nin nüfusu 1869'dur. Her pazartesi günü belde merkezinde pazar kurulmaktadır. Bulunduğu bölgenin en büyük ve önemli yerleşim yeridir.
İklim
Balıklıçeşme Akdeniz ve Karadeniz iklimleri arasında bir geçiş iklimine sahip ise de kara ikliminin etkisinde kalır. Yazların sıcak ve kuraklığı Akdeniz ikliminin, kışların kar yağışlı ve soğukluğu kara ikliminin, ilkbaharın yağmurları ve nem fazlalığı Karadeniz ikliminin özelliklerini taşır. Yağış yılda ortalama 650–850 mm. arasında olup, % 851 kışın ve ilkbaharda olur. Genellikle yazlar kurak geçer, yağış oranı da 20 mm.'ye kadar düşer. Kışın karlı günlerin sayısı 15-20 gün arasındadır. Kar kalınlığı, ortalama ilçe merkezinde 10–15 cm., yükseklerde 1 m.'ye yakın, denize yakın yerlerde ise 5–10 cm. arasında değişir. İlkbahar yağışları, rüzgar ve şimşek gök gürültüsüyle birlikte sağanak olarak olur. Yağmur ve kar yağışının dışında, bazan dolu da yağar. Dolunun zaman zaman çevreye zararı olduğu görülmüştür. En soğuk günler Ocak ve Şubat aylarında görülür. Isı kışın ortalama 5 derece olup, -9 dereceye kadar düşerek, kış mevsiminin serinliğini ve soğukluğunu tattırır. Yazın ortalama 25 derece olan sıcaklığın, Ağustos ayında 37-39 dereceye kadar çıktığı görülür. Ancak yüksek kesimler yazın daha serin, kışın daha soğuk olur. Kışın genelde hava bulutlu olup, Stratus ve Nimbus bulutları hemen hiç eksik olmaz. Ortalama nem oranı, 30 ile 85 arasında değişkendir. Nispi nem oranı % 71'dir. Bu nem ve ısı farklılıkları, sonbahar ve kış mevsiminde çiğ ve sis şeklinde ortaya çıkar. Belde de rüzgarsız günler pek azdır. Özellikle kuzey yönden esen Yıldız ile kuzeydoğu'dan esen Lodos rüzgarları nemli olup, yağışlara neden olur. Rüzgarlar sık sık yön değiştirir. Kışın, genelde Karayel rüzgarı kar yağmasına yol açar. l. derecede hakim rüzgar kuzeydoğu, II. derecede ise güney yönden esmektedir. Genel olarak iklim Marmara Bölgesi iklim kuşağı içerisinde yer almakta olup, yazları sıcak, kışları soğuk ve yağışlı geçmektedir.
Ulaşım
Bursa yönünden; Karacabey ve Bandırma üzerinden Çanakkale'ye doğru devam edilir. Biga'ya girilmeden çevre yolundan Çanakkale'ye doğru devam edilir. Yaklaşık 17 kilometre sonra Balıklıçeşme'ye varılır. Bursa-Balıklıçeşme arası yaklaşık 175 km'dir. Çanakkale yönünden; Lapseki geçilir. Solda boğaz manzarası kaybolup Güreci dağları arasına girildikten sonra, ilk büyük yerleşim yeri olan Balıklıçeşme'ye ulaşılır. Çanakkale-Balıklıçeşme arası yaklaşık 80 km'dir. Şehirlerarası otobüsler, Balıklıçeşme'nin sürekli içinden geçmektedir.