Beinecke Nadir Kitaplar ve El Yazmaları Kütüphanesi
Koordinatlar: 41°18′42″K 72°55′38″B / 41.31161°N 72.92722°W
Beinecke Nadir Kitaplar ve El Yazmaları Kütüphanesi (İngilizcesi: Beinecke Rare Book and Manuscript Library veya BRBL) Yale Üniversitesinde yer almakta olup dünyanın nadir bulunan kitaplara ve elyazmaları adanmış en büyük kütüphanesidir.
Bu kütüphanenin inşa edilmesi 1963 yılında Beinecke Ailesi’nin maddi desteği sayesinde gerçekleşebildi. ABD’li mimar Gordon Bunshaft tarafından tasarlanmış olan yapı Yale Üniversitesi’nin “Hewitt Quadrangle” bölgesine veya yaygın isimlendirmesi ile “Beinecke Meydanı’nda” yer almaktadır.
Yer üstünde altı kata yayılmış kitap raflarının yer aldığı dikdörtgen şeklinde ve penceresiz kütüphane binasının cephesi fazla ışığı geri yansıtan ve direkt güneş ışığına karşı koruma sağlayan şeffaf Dany mermeri ile kaplandı. Yapıda “Hewitt Quadrangle” bölgesinin altında yer alan üç bodrum katı ile da yer alıyor.
Beinecke Nadir Kitaplar ve El Yazmaları Kütüphanesi’nde yer alan ve Isamu Noguchi tarafından tasarlanan heykeller zamanı (piramit), güneşi (daire) ve değişimi (küp) yansıtıyor. Kütüphanende yer alan diğer önemli mekanlar birisi Gutenberg İncili’inin dünyadaki 48 kopyasından birisin oluduğu sergi holü, çalışma alanları, okuma odaları, katalog odası, mikrofilm odası, ofisler ve kitap depolama alanları da yer alıyor.
Kütüphanenin tarihçesi
19. yüzyılın sonlarına doğru Yale Üniversitesi’nin kütüphanesinde yer alan nadir ve değerli kitaplar Eski Kütüphane denilen şimdinin Dwight Holü’ndeki raflarında muhafaza edilirdi. 1930 yılında Sterling Memorial Kütüphanesi açıldığında bu kitaplar oraya nakledildi. 14 Ekim 1963 tarihinde Beinecke Nadir Kitaplar ve El Yazmaları Kütüphanesi açıldığında bu mekan hem Sterling Memorial Kütüphanesi’nin nadir ve değerli kitapları koleksiyonunun yeni sahibi oldu hem de bu mekana üç yeni özel koleksiyon getirildi: Amerikan Edebiyatı Koleksiyonu, Batı Amerika Koleksiyonu ve Alman Edebiyatı Koleksiyonu. Kütüphanenin açılmasından kısa bir süre sonra James Marshall ve Marie-Louise Osborn Koleksiyonu’da buraya getirildi.
Beinecke Nadir Kitaplar ve El Yazmaları Kütüphanesi Yale Üniversitesi’nin toplamış olduğu ve 1601 tarihinden önce basılmış tüm kitaplar saklanıyor. Üniversitenin topladığı kitaplar arasında Latin Amerika’da 1751 yılından önce basılmış tüm kitaplar, Kuzey Amerika’da 1821’de önce basılmış tüm kitaplar, ABD’de 1851’den önce basılmış tüm kitaplar, Avrupa’da 1801’den önce basılmış broşür ve diğer basımlar yer alıyor. Ayrıca Slav, Yakın Doğu ve Uzak Doğu’da onsekizinci yüzyılda basılmış kitaplar ve farklı kategorilerdeki özel kitaplar da Beinecke Nadir Kitaplar ve El Yazmaları Kütüphanesi’nde yer alıyor.