Brohice
Brohice | |
---|---|
براہوی بشاگل (resmi) کر گللی (Urduca'daki ismi) | |
Bölge | Güney Asya,Ortadoğu,İran |
Etnik köken | Brohiler |
Konuşan sayısı | 2 milyon civarı (1999)[1] |
Dil aileleri |
Dravid
|
Diyalektler |
Kur Galli
Arabic Brahui
Hindustani Brahui
Western Brahui
|
Yazı sistemi | Arap Alfabesi |
Resmî durumu | |
Resmî dil |
Pakistan(özellikle Ketta'da) Afganistan Birleşik Arap Emirlikleri(özellikle Dubai'de) İran Hindistan(özellikle Cemmu ve Keşmir'de) |
Dil kodları | |
ISO 639-1 | brh |
ISO 639-3 |
brh – Kur Galli |
Brohice(Brohice ve Urduca:کر گللی , Farsça: براحوی), Dravid dil ailesinde yer alan ve Birleşik Arap Emirlikleri, Umman, Pakistan, Hindistan ve İran'da yaşayan Hint kökenli Brohi azınlığınca konuşulan bir Hint dilidir. Tamilce, Belucice ve Urduca'ya çok benzeyen Brohice; Urdu alfabesiyle yazılıp okunur. Brohice'nin telaffuz yapısı Belucice ile Urduca'ya çok benzemektedir.Az olsa da Peştuca'dan, Sanskritçe'den, Farsça'dan ve İngilizce 'den etkilenmiştir. Brahui Dili, Arap Alfabesi ile yazılıp okunur. Brohice, eklemeli bir dildir. Brohice, Belucice, Peştuca, İngilizce ve Urduca ile birlikte Pakistan'a bağlı Belücistan bölgesinin de beş bölgesel dilinden biridir.Ayrıca, Brohice Hindistan'daki Pencap Bölgesindeki Müslüman olan aşiretlerin arasında da konuşulmaktadir.Brohice,dilsel olarak Urduca'ya ve Afganca'ya benzemektedir.
Brahui Alfabesi
A.Brohi Dili'nin Romanizasyonu
b á p í s y ş v x e z ź ģ f ú m n l g c t ŧ r ŕ d o đ h j k a i u ń ļ
B.Brahui Alfabesi
Name(English)/Nám (Pakistani Brahui in Latin alphabet) /نام (Pakistani Brahui in Arabic alphabet) | IPA | ALA-LC Romaniz. |
Transliteration | Latin | Unicode (Hex) |
Contextual forms | Isolated | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Final | Medial | Initial | |||||||
aláf | [a:]1 | â | â | Â , â | U+0627, U+0622 |
ـا | ـﺎ | آ, ا | آ, ا |
bá | [b] | b | b | B b | U+0628 | ـﺐ | ـﺒـ | بـ | ب |
pá | [p] | p | p | P p | U+067E | ـﭗ | ـﭙـ | پـ | پ |
tá | [t̪] | t | t | T t | U+062A | ـﺖ | ـﺘـ | تـ | ت |
Brahui ṭá | [ʈ] | ṭ | ṭ (or tt) | Ṭ ṭ | U+067C | ـټ | ـټـ | ټـ | ټ |
sá2 | [s] | s̱ | s | S s | U+062B | ـﺚ | ـﺜـ | ثـ | ث |
jīm | [d͡ʒ] | j | j (or ǰ) | J j | U+062C | ـﺞ | ـﺠـ | جـ | ج |
çim | [t͡ʃ] | ç | č | ç ç | U+0686 | ـﭻ | ـﭽـ | چـ | چ |
Érabi há2 | [h] / [x]3 | ḥ | h | H h | U+062D | ـﺢ | ـﺤـ | حـ | ح |
Pársi xey | [x] | ḥ | x | X-x | U+062E | ـﺦ | ـﺨـ | خـ | خ |
dāl | [d̪] | d | d | D d | U+062F | ـﺪ | ـﺪ | د | د |
Brahui ḍāl | [ɖ] | č | č (or dd) | Ḍ ḍ | U+0689 | ـډ | ـډ | ډ | ډ |
zálá2 | [z] | ẕ | z | Z z | U+0630 | ـﺬ | ـﺬ | ﺫ | ﺫ |
rá | [r] | r | r | R r | U+0631 | ـﺮ | ـﺮ | ﺭ | ﺭ |
Brahui rá4 | [ɺ̢] | ṛ | ṛ (or rr) | Ṛ ṛ | U+0693 | ـړ | ـړ | ړ | ړ |
zá | [z] | z | z | Z z | U+0623 | ـﺰ | ـﺰ | ﺯ | ﺯ |
zá | [ʒ] / [d͡z] | zh | ž | Ž ž | U+0698 | ـﮋ | ـﮋ | ژ | ژ |
Ĝá | [ɣ] (In India and Pakistani Balochistan) | ɟ (In Iran) | dʑʰ (In Arabic Countries) | Ĝ ĝ (similar to Đ in Serbian) | U+0696 | ږ | ږ | ـﺖ | ـﺖ |
sīn | [s] | s | s | S s | U+0633 | ـﺲ | ـﺴـ | سـ | س |
şīn | [ʃ] | sh | š | Š š | U+0634 | ـﺶ | ـﺸـ | شـ | ش |
Érabi sāđ2 | [s] | ṣ | s | S s | U+0635 | ـﺺ | ـﺼـ | صـ | ص |
dađ2 | [z], [d̪] | z̤ | z, d | Z z, D d | U+0636 | ـﺾ | ـﻀـ | ضـ | ض |
tá2 | [t̪] | ṭ | t | T t | U+0637 | ـﻂ | ـﻄـ | طـ | ط |
zá2 | [z] | ẓ | z | Z z | U+0638 | ـﻆ | ـﻈـ | ظـ | ظ |
'Eyn2 | [ʔ] | ʻ | ʻ | nothing | U+0639 | ـﻊ | ـﻌـ | عـ | ع |
Ģeyn | [ɣ] | ģ | ģ (or γ) | Ğ ğ | U+063A | ـﻎ | ـﻐـ | غـ | غ |
fá2 | [f] / [p]5 | f | f | F f | U+0641 | ـﻒ | ـﻔـ | فـ | ف |
Érabi K'āf | [q] | k | k | K K(similar to "ق" in Ottoman Turkish) | U+0642 | ـﻖ | ـﻘـ | قـ | ق |
Brahui kāf | [k] | k | k | K k | U+06A9 | ـک | ـکـ | کـ | ک 6 |
Pársi aur Brahui gāf | [ɡ] | g | g | G g | U+06AB | ـگ | ـگـ | گـ | ﺯ 7 |
lām | [l] | l | l | L l | U+0644 | ـﻞ | ـﻠـ | لـ | ل |
mīm | [m] | ṭ | ṭ | M m | U+0645 | ـﻢ | ـﻤـ | مـ | م |
Èrábi nūn | [n] | n | n | N n | U+0646 | ـﻦ | ـﻨـ | نـ | ن |
Brahui ṇūn | [s] | ṇ | ṇ (or nn) | Ṇ ṇ | U+06BC | ـڼ | ـﺼـ | ڼـ | ڼ |
wāw | [w], [u], [o] | w, k, o | w, k, o | W w, Ū ū, O o | U+0648 | ـﻮ | ـﻮ | و | و |
chashmi ha round há |
[a:],[h:] | š, ḥ, á | š, ḥ, á | Á Á | U+0647 | ـﻪ | ـﻬـ | هـ | ه |
Érabi ye hard î |
[j], [i] | y, ī | y, ī | Y y, Ī ī | U+064A | ـﻲ | ـﻴـ | يـ | ي |
Pakistani Brahui ye for Dubai,Pakistan and Balochistan |
[e] | e | ē | E e | U+06D0 | ـﻒ | ـﯧـ | ېـ | ے 8 |
Hindustani Brahui ye for India |
[é], [é]10 | e, é | é, é | Hard E, Hard E | U+0626 | ـئ | ـئـ | ئـ | ئ 8,11 |
Brahui wāw | vʰ | vʰ | vʰ | Nazal V for Brahui | U+0648 | ـؤ | ـؤ | ؤ | ؤ |
Türkçe-Brohice Mini Sözlük
- بنٹک (Buntak) - Hoşgeldiniz,(Brohice'deki Telaffuz:/bən̩ʈə̯:k) - (Türkçe okunuşu:Bantak),
- وکیزینتگرد(Vikizaentgird)- Vikipedi,(Brohice'deki Telaffuz:/βɨkæ:zəntɡi:rd̪/) (Türkçe okunuşu:Vıkezantgird),
- براہوی بشاگل (Brahui Başagal)-Brohice,(Brohice'deki Telaffuz:/braχʷæ: bɑ:ʃɑ:gəl/)(Türkçe okunuşu:Brâhê Başagel),
- بولان(Bolan)-Belücistan,(Brohice'deki Telaffuz:/bolɑ:n/)(Türkçe okunuşu:Bolân),
- لاؤزینک (Laozank)-Edebiyat,(Brohice'deki Telaffuz:/lɑ:vʰzæ:nk/)(Türkçe okunuşu:Lavvzenk),
- داغر (Daghar) - Coğrafya(Brohice'deki Telaffuz:/daɣər/)(Türkçe okunuşu:Dakar).
Brohice Rakamlar(Latin Harfleriyle)
Türkçe | Brohice(Pakistan ve Hindistan) | Brohice(İran ve BAE) | Brohice(Arap Alfabesi 1) | Brohice(Arap alfabesi 2) |
---|---|---|---|---|
Bir | Asad | Ek | اسد | ایک [2] |
İki | Ati | Daba | آٹہ | دبه[3] |
Üç | İrad | Tih | اراد | تخ[4] |
Dört | Çâr | Səlar | چار | سلا ر |
Beş | Panç | Pandh | پنچ | پنده |
Altı | Şaş | Sitth | شش | سته |
Yedi | Haft | Sib | هفت | سبع |
Sekiz | Aşta | Haṭa | اشتا | ختا |
Dokuz | Nu | Nabha | نو | نبها |
On | Daj[4] | Éşar[5] | داج | عشر |
Yirmi | Bis | Bist | بس | بیست |
Otuz | İrattun | Sih | ا راتون | سیخ |
Kırk | Çihál | Çihál | چهل | چهل |
Elli | Piçis | Paças | پیچیس | پچاس |
Altmış | Şatta | Şasta | شطه | شسته |
Yetmiş | Hefta | Sibiñ | هفته | سبعیں |
Seksen | Hetta | Aştiñ | ہٹا | اشتیں |
Doksan | Navañ | Nañ | نواں | ناں |
Yüz | Sadsat | Sav | صد ساد | ساو |
Bin | Hazar | Har | هزار | هار |
- ↑ http://www.ethnologue.com/language/brh
- ↑ Farsça'dan geçti
- ↑ Peştu dilinden geçti
- 1 2 Hintçe'den geçti
- ↑ Arapça'den geçti