Cronquist sistemi
Cronquist sistemi, bitkiler (Plantae) âlemine ait olan ve kara bitkileri içindeki en önemli topluluğu oluşturan kapalı tohumlular (Angiospermae) bölümü için kullanılan bir sınıflandırma cetvelidir.
Terim bilgisi:
Kapalı tohumluların bölüm olarak adlandırılmasında geçerli olan ve birbirinin yerine kullanılabilen çeşitli botanik adları bulunmaktadır; bunlar şöyle sıralanabilir:
- Angiospermae: yukarıda da belirtilmiş olan ve "kapalı tohumlular" ile çok yakın anlam benzerliği taşıyan ad (terimin İngilizce ve tekil karşılığı olan "angiosperm" için İngilizce kaynak).
- Anthophyta: Türkçe karşılığı "çiçekli / çiçek açan bitkiler" olan ad (İngilizce Wikipedia'da Angiospermae ve Anthophyta).
- Magnoliophyta: Fransız doktor ve botanikçi Pierre Magnol'ün (1638-1715) soyadına atıfta bulunarak adlandırılan Magnolia cinsi ve bu cinsin üyesi olduğu Magnoliaceae familyasının adlarından türetilmiş isim (İngilizce Wikipedia'da Angiospermae ve "Magnolia" için İngilizce kaynak)
|
Genel özellikler
Sistem Arthur Cronquist (1919-1992) tarafından geliştirilmiştir ve Çiçek Açan Bitkilerin Evrimi ve Sınıflandırılması a (1968; 2. baskı, 1988) ile Çiçek Açan Bitkilerin Birleştirilmiş Sınıflandırılması Sistemi b (1981) adlı yazılarında yer almıştır.
Cronquist'in sisteminde, kapalı tohumlular iki sınıfa ayrılır:
Bu sınıflarla ilişkili takımlar alt sınıflarda gruplanırken, takımların altında da familyalar yer alır.
Cronquist sistemi, özgün biçimi ya da uyarlanmış sürümleriyle olmak üzere, günümüzde de yaygın kullanıma sahiptir. Ancak, kapalı tohumluların takım ve familyalarının sınıflandırılması için, Evrimsel Kapalı Tohumlu Gelişimi Topluluğu'nun (Angiosperm Phylogeny Group, APG)'nin geliştirilmiş versiyonu olan APG III sistemi'ni kullanmaya geçen botanikçilerin sayısı giderek artmaktadır.
a The Evolution and Classification of Flowering Plants b An Integrated System of Classification of Flowering Plants |
Sınıflandırma cetveli
Cronquist'in sistemi, "Çiçek Açan Bitkilerin Birleştirilmiş Sınıflandırılması Sistemi" çalışmasında yer aldığı haliyle, aşağıda sunulmuştur:
- sınıf ve alt sınıflar başlık ve alt başlıklar olarak,
- her alt sınıfa ait takım ve familyalar ise 3 sütuna bölünmüş listeler olarak verilmiştir.
Alt sınıf Alismatidae
- Takım Alismatales
- Familyalar
- Alismataceae
- Butomaceae
- Limnocharitaceae
- Takım Hydrocharitales
- Familya
- Hydrocharitaceae
|
|
- Takım Najadales
- Familyalar
- Aponogetonaceae
- Cymodoceaceae
- Juncaginaceae
- Najadaceae
- Posidoniaceae
- Potamogetonaceae
- Ruppiaceae
- Scheuchzeriaceae
- Zannichelliaceae
- Zosteraceae
|
|
- Takım Triuridales
- Familyalar
- Petrosaviaceae
- Triuridaceae
|
Alt sınıf Arecidae
- Takım Arales
- Familyalar
- Acoraceae
- Araceae
- Lemnaceae
|
|
- Takım Arecales
- Familya
- Arecaceae
- Takım Cyclanthales
- Familya
- Cyclanthaceae
|
|
- Takım Pandanales
- Familya
- Pandanaceae
|
Alt sınıf Commelinidae
- Takım Commelinales
- Familyalar
- Commelinaceae
- Mayacaceae
- Rapateaceae
- Xyridaceae
- Takım Cyperales
- Familyalar
- Cyperaceae
- Poaceae
|
|
- Takım Eriocaulales
- Familya
- Eriocaulaceae
- Takım Hydatellales
- Familya
- Hydatellaceae
- Takım Restionales
- Familyalar
- Centrolepidaceae
- Flagellariaceae
- Joinvilleaceae
- Restionaceae
|
|
- Takım Juncales
- Familyalar
- Juncaceae
- Thurniaceae
- Takım Typhales
- Familyalar
- Sparganiaceae
- Typhaceae
|
Alt sınıf Liliidae
- Takım Liliales
- Familyalar
- Agavaceae
- Aloeaceae
- Cyanastraceae
- Dioscoreaceae
- Haemodoraceae
- Hanguanaceae
- Iridaceae
|
|
- Liliaceae
- Philydraceae
- Pontederiaceae
- Smilacaceae
- Stemonaceae
- Taccaceae
- Velloziaceae
- Xanthorrhoeaceae
|
|
- Takım Orchidales
- Familyalar
- Burmanniaceae
- Corsiaceae
- Geosiridaceae
- Orchidaceae
|
Alt sınıf Zingiberidae
- Takım Bromeliales
- Familya
- Bromeliaceae
|
|
- Takım Zingiberales
- Familyalar
- Cannaceae
- Costaceae
- Heliconiaceae
|
|
- Lowiaceae
- Marantaceae
- Musaceae
- Strelitziaceae
- Zingiberaceae
|
Alt sınıf Asteridae
Alt sınıf Caryophyllidae
Alt sınıf Dilleniidae
- Takım Batales
- Familyalar
- Bataceae
- Gyrostemonaceae
- Takım Capparales
- Familyalar
- Brassicaceae
- Capparaceae
- Moringaceae
- Resedaceae
- Tovariaceae
- Takım Diapensiales
- Familya
- Diapensiaceae
- Takım Dilleniales
- Familyalar
- Dilleniaceae
- Paeoniaceae
- Takım Ebenales
- Familyalar
- Ebenaceae
- Lissocarpaceae
- Sapotaceae
- Styracaceae
- Symplocaceae
- Takım Ericales
- Familyalar
- Clethraceae
- Cyrillaceae
- Empetraceae
- Epacridaceae
- Ericaceae
- Grubbiaceae
- Monotropaceae
- Pyrolaceae
- Takım Lecythidales
- Familya
- Lecythidaceae
|
|
- Takım Malvales
- Familyalar
- Bombacaceae
- Elaeocarpaceae
- Malvaceae
- Sterculiaceae
- Tiliaceae
- Takım Nepenthales
- Familyalar
- Droseraceae
- Nepenthaceae
- Sarraceniaceae
- Takım Primulales
- Familyalar
- Myrsinaceae
- Primulaceae
- Theophrastaceae
- Takım Salicales
- Familya
- Salicaceae
- Takım Theales
- Familyalar
- Actinidiaceae
- Caryocaraceae
- Clusiaceae
- Dipterocarpaceae
- Elatinaceae
- Marcgraviaceae
- Medusagynaceae
- Ochnaceae
- Oncothecaceae
- Paracryphiaceae
- Pellicieraceae
- Pentaphylacaceae
- Quiinaceae
- Sarcolaenaceae
- Scytopetalaceae
- Sphaerosepalaceae
- Tetrameristaceae
- Theaceae
|
|
- Takım Violales
- Familyalar
- Achariaceae
- Ancistrocladaceae
- Begoniaceae
- Bixaceae
- Caricaceae
- Cistaceae
- Cucurbitaceae
- Datiscaceae
- Dioncophyllaceae
- Flacourtiaceae
- Fouquieraceae
- Frankeniaceae
- Hoplestigmataceae
- Huaceae
- Lacistemataceae
- Loasaceae
- Malesherbiaceae
- Passifloraceae
- Peridiscaceae
- Scyphostegiaceae
- Stachyuraceae
- Tamaricaceae
- Turneraceae
- Violaceae
|
Alt sınıf Hamamelididae
- Takım Casuarinales
- Familya
- Casuarinaceae
- Takım Daphniphyllales
- Familya
- Daphniphyllaceae
- Takım Didymelales
- Familya
- Didymelaceae
- Takım Eucommiales
- Familya
- Eucommiaceae
- Takım Fagales
- Familyalar
- Balanopaceae
- Betulaceae
- Fagaceae
- Nothofagaceae
- Ticodendraceae
|
|
- Takım Hamamelidales
- Familyalar
- Cercidiphyllaceae
- Eupteleaceae
- Hamamelidaceae
- Myrothamnaceae
- Platanaceae
- Takım Juglandales
- Familyalar
- Juglandaceae
- Rhoipteleaceae
- Takım Leitneriales
- Familya
- Leitneriaceae
- Takım Myricales
- Familya
- Myricaceae
|
|
- Takım Trochodendrales
- Familyalar
- Tetracentraceae
- Trochodendraceae
- Takım Urticales
- Familyalar
- Barbeyaceae
- Cannabaceae
- Cecropiaceae
- Moraceae
- Ulmaceae
- Urticaceae
|
Alt sınıf Magnoliidae
- Takım Aristolochiales
- Familya
- Aristolochiaceae
- Takım Illiciales
- Familyalar
- Illiciaceae
- Schisandraceae
- Takım Laurales
- Familyalar
- Amborellaceae
- Calycanthaceae
- Gomortegaceae
- Hernandiaceae
- Idiospermaceae
- Lauraceae
- Monimiaceae
- Trimeniaceae
|
|
- Takım Magnoliales
- Familyalar
- Annonaceae
- Austrobaileyaceae
- Canellaceae
- Degeneriaceae
- Eupomatiaceae
- Himantandraceae
- Lactoridaceae
- Magnoliaceae
- Myristicaceae
- Winteraceae
- Takım Nymphaeales
- Familyalar
- Barclayaceae
- Cabombaceae
- Ceratophyllaceae
- Nelumbonaceae
- Nymphaeaceae
|
|
- Takım Papaverales
- Familyalar
- Fumariaceae
- Papaveraceae
- Takım Piperales
- Familyalar
- Chloranthaceae
- Piperaceae
- Saururaceae
- Takım Ranunculales
- Familyalar
- Berberidaceae
- Circaeasteraceae
- Coriariaceae
- Lardizabalaceae
- Menispermaceae
- Ranunculaceae
- Sabiaceae
- Sargentodoxaceae
|
Alt sınıf Rosidae
- Takım Apiales
- Familyalar
- Apiaceae
- Araliaceae
- Takım Celastrales
- Familyalar
- Aextoxicaceae
- Aquifoliaceae
- Cardiopteridaceae
- Celastraceae
- Salvadoraceae
- Corynocarpaceae
- Dichapetalaceae
- Geissolomataceae
- Hippocrateaceae
- Icacinaceae
- Stackhousiaceae
- Takım Cornales
- Familyalar
- Alangiaceae
- Cornaceae
- Garryaceae
- Nyssaceae
- Takım Euphorbiales
- Familyalar
- Buxaceae
- Euphorbiaceae
- Pandaceae
- Simmondsiaceae
- Takım Fabales
- Familyalar
- Caesalpiniaceae
- Fabaceae
- Mimosaceae
- Takım Geraniales
- Familyalar
- Balsaminaceae
- Geraniaceae
- Limnanthaceae
- Oxalidaceae
- Tropaeolaceae
- Takım Haloragales
- Familyalar
- Gunneraceae
- Haloragaceae
- Takım Linales
- Familyalar
- Erythroxylaceae
- Hugoniaceae
- Humiriaceae
- Ixonanthaceae
- Linaceae
|
|
- Takım Myrtales
- Familyalar
- Combretaceae
- Crypteroniaceae
- Lythraceae
- Melastomataceae
- Myrtaceae
- Oliniaceae
- Onagraceae
- Penaeaceae
- Punicaceae
- Sonneratiaceae
- Thymelaeaceae
- Trapaceae
- Takım Podostemales
- Familya
- Podostemaceae
- Takım Polygalales
- Familyalar
- Krameriaceae
- Malpighiaceae
- Polygalaceae
- Tremandraceae
- Trigoniaceae
- Vochysiaceae
- Xanthophyllaceae
- Takım Proteales
- Familyalar
- Elaeagnaceae
- Proteaceae
- Takım Rafflesiales
- Familyalar
- Hydnoraceae
- Mitrastemonaceae
- Rafflesiaceae
- Takım Rhamnales
- Familyalar
- Leeaceae
- Rhamnaceae
- Vitaceae
- Takım Rhizophorales
- Familya
- Rhizophoraceae
|
|
- Takım Rosales
- Familyalar
- Alseuosmiaceae
- Anisophylleaceae
- Brunelliaceae
- Bruniaceae
- Byblidaceae
- Cephalotaceae
- Chrysobalanaceae
- Columelliaceae
- Connaraceae
- Crassulaceae
- Crossosomataceae
- Cunoniaceae
- Davidsoniaceae
- Dialypetalanthaceae
- Eucryphiaceae
- Greyiaceae
- Grossulariaceae
- Hydrangeaceae
- Neuradaceae
- Pittosporaceae
- Rhabdodendraceae
- Rosaceae
- Saxifragaceae
- Surianaceae
- Takım Santalales
- Familyalar
- Balanophoraceae
- Dipentodontaceae
- Eremolepidaceae
- Loranthaceae
- Medusandraceae
- Misodendraceae
- Olacaceae
- Opiliaceae
- Santalaceae
- Viscaceae
- Takım Sapindales
- Familyalar
- Aceraceae
- Akaniaceae
- Anacardiaceae
- Bretschneideraceae
- Burseraceae
- Cneoraceae
- Hippocastanaceae
- Julianiaceae
- Melianthaceae
- Meliaceae
- Rutaceae
- Sapindaceae
- Simaroubaceae
- Staphyleaceae
- Zygophyllaceae
|
Kaynak